Historie van de Roze Driehoek
Bron: Wikipedia
De roze driehoek was oorspronkelijk één van de merktekens in Duitse concentratiekampen en werd gebruikt als herkenningsteken voor de vervolging van homoseksuelen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Vanaf de jaren zeventig werd de roze driehoek een geuzenteken voor de homobeweging in hun strijd voor acceptatie en gelijke rechten.
Vervolging
Volgens historici ontstond in de concentratiekampen aan de hand van de gebruikte sterren en driehoeken een soort hiërarchie onder de gevangenen. Dragers van de roze driehoek zouden tot de onderste regionen van de gevangenen-hiërarchie hebben behoord. De kleur roze onderstreepte de vermeende vrouwelijkheid van homoseksuelen.
Overigens bestond in nazi-Duitsland geen gecoördineerd vervolgingsbeleid tegen homoseksuelen zoals tegen joden. De vervolging vloeide eerder voort uit het extreme seksuele puritanisme dat de NSDAP predikte. In Nazi-Duitsland werden naar schatting 100.000 homoseksuelen op grond van paragraaf 175 geregistreerd of opgepakt. Daarvan werden ongeveer 50.000 personen veroordeeld, de meesten tot gevangenisstraf of tuchthuis, maar ca. 15.000 kwamen in een concentratiekamp terecht, waarvan 53% om het leven kwam. Enkele honderden werden door de rechter tot castratie veroordeeld.
Homobeweging
In de eerste decennia na de Tweede Wereldoorlog was er geen enkele aandacht voor de vervolgde homoseksuelen. Dit veranderde pas tegen het eind van de jaren zestig, toen studentengroepen de positie van homoseksuelen op een meer demonstratieve en radicale manier onder de aandacht gingen brengen. Daarbij ging men de roze driehoek gebruiken, om daarmee de nazi-vervolging in herinnering te brengen en een bewuste confrontatie met heteroseksuelen teweeg te brengen.
Zo droegen 30 leden van de Amsterdamse Jongeren Aktiegroepen Homoseksualiteit (AJAH) roze driehoekjes op hun kleding, toen zij op 5 mei 1970 protesteerden tegen het feit dat twee leden van de AJAH een dag eerder, tijdens de Nationale Dodenherdenking op de Dam in Amsterdam, gearresteerd werden omdat zij een krans wilden leggen bij het Nationaal Monument.
Naar het voorbeeld van de roze driehoek werden ook een heel aantal homogerelateerde activiteiten, organisaties en gebouwen “roze” genoemd, zoals bijvoorbeeld Roze Zaterdag in Nederland en België, het Nederlandse radioprogramma Het Roze Rijk, de actiegroep Roze Leeuwen in Vlaanderen en Het Roze Huis in Antwerpen. Vanuit Europa werd de roze driehoek ook elders in de wereld overgenomen als symbool in de strijd voor gelijke rechten.
