COC Deventer

Grasduinen door de geschiedenis van het COC in Deventer en Omstreken 

Het hele jubileumjaar 2022 kunnen bezoekers van deze COC-internetsite kennismaken met ’50 jaar COC in Deventer en omstreken’. Dit historisch overzicht volgt de geschiedenis van het COC in Deventer vanaf het prille begin in 1972 tot 2012. De geschiedenis van de voorbije tien jaar tot het huidige jubileumjaar wordt in de loop van 2022 toegevoegd. De artikelen zijn bovendien voorzien van foto’s en posters uit de rijke historie van COC Deventer.

Hieronder is een overzicht van de meeste artikelen chronologisch gerangschikt naar jaartal. De overige artikelen gewijd aan een speciaal onderwerp staan weer daaronder. De roodgekleurde titel is een directe link naar het betreffende artikel.

Chronologisch overzicht: Veertig jaar in veertig artikelen

1971: Voorafgaande ontwikkelingen
Hoe het COC verscheen in Deventer
1972: 8 maart – Werkgroep Stedendriehoek opgericht
Eerste stapje voor COC Deventer begint in wijkgebouw in Keizerslanden
1972: Eerste locatie voor het COC in Deventer
‘Homofiel dansen’ op de hoek Brink/Menstraat
1973: Op weg naar ‘De Bokking’
Eerste eigen pand tussen de dames van de Bokkingshang
1974: Jubel- en Rampjaar tegelijk
Veel werk te verrichten, maar te weinig handen komen uit de mouwen
1975: Vooruitgang in het Jaar van de Vrouw
Meeliften op de emancipatiegolf voor vrouwen
1976: NVSH en COC groeien steeds verder uit elkaar
Volle discussie rondom integratie en homo-recreatie
1977: Oprichtingsvergadering COC afdeling IJsselstreek
Het COC in Deventer steeds meer op eigen benen
1977-1980: Kom op voor je Roze Rechten
De barricaden op, de lanen in
1980: Het Bokkingspektakel
Bonte avonden met voor iedereen wat wils

1983: Van Flipo tot COC-compact-tracé
1983-2000 Het afdelingsblad voor het internettijdperk
1983: Opnieuw op zoek naar een ander onderkomen
Van ‘De Bokking’ naar ‘De Blauwe Steen’
1984-1988: De COC-zondagavondshow
Actualiteiten, interviews en optredens onder leiding van Ab Kranenbarg
1984: Een aparte Vrouwenruimte in het nieuwe COC-pand
Lesbies Oostfront tegen seksisme en vrouwonvriendelijke muziek
1985: Het eerste AIDS-forum in Deventer
Mysterieuze ziekte vraagt om aandacht en voorlichting
1985: Opening van COC-bibliotheek De Vriendschap
De eerste Roze Boekenkast van Deventer opent haar deuren
1985: Homo-jongerenfestival in Deventer
Speciale activiteiten voor jongeren met vallen en opstaan
1985: 1984-1991 – Maart- en Oktoberfestivals
Waardige opvolger van het Bokkingspektakel
1986: Reünie van Actieve Vrouwen op 22 maart
Een terugblik op de vrouwen-activiteiten in de beginperiode
1986: Steekpartij leidt tot Forum tegen Potenrammerij
Een vuist tegen homo-agressie en lesbo-haat

1987: Het Landelijk COC-congres in Deventer
COC-afdelingen debateren en feesten rondom de Lebuïnuskerk
1988: Oprichting COC-koor Cantate So-Do-Mi
Gouden keeltjes strelen oog en oor in stad en lande
1990: Introductiegroep biedt informatie en een luisterend oor
Homo-Hulptelefoon, Coming-Out-praatgroepen en opvanggesprekken
1991: Het Deventer Samenlevingsregister
Hanzestad staat aan de wieg van het homo-huwelijk
1992: Twintig jaren COC in Deventer – Integratie, Actiebereidheid en Vrouwen
Een tussenbalans door de vier oud-voorzitters (deel 1)
1992: Twintig jaren COC in Deventer – Verhuizing, Vandalisme en de Toekomst
Een tussenbalans door de vier oud-voorzitters (deel 2)
1992: Stadsgroep COC Apeldoorn opgericht
Roze activiteiten in Apeldoorn, Zutphen, Raalte en Epe
1993-1996: Tussentijdse verbouwing leidt tot COC-dubbelcafé
Ontstaan van trendy café ‘Face It’ en gemoedelijke bar ‘Le BaroC’
1995: Jongerengroep Da’s Andere Koek opgericht
Jongerenactiviteiten van de midden jaren ’90 tot nu
1996: Nieuw leven voor de COC-bibliotheek
Van de Bieb in het COC tot de Roze Kasten in de Bibliotheek

1997: COC Deventer bestaat vijfentwintig jaar
Maart-Jubileumfestival en eerste Roze Zaterdag in Deventer
1999: Het Nationaal COC Songfestival in Deventer
COC Deventer organiseert landelijk ‘roze’ liedjesfestijn in de Schouwburg
2000: COC IJsselstreek op de drempel van het nieuwe millennium
Situatie buitenkant van het COC-pand blijvend zorgwekkend
2001-2004: Activiteiten in het nieuwe millennium
Geluidsproblematiek blijkt uitdaging voor de creatieve geest
2005: COC verhuist van Assenstraat naar Brink
Opnieuw verbouwing van het vertrouwde COC-pand
2006: Donkerroze wolken boven COC Deventer
Crisistijden en zwaar weer voor bestuur en vereniging
2007-2008: Burgemeestersbattle & Debat-tle
Afscheidsfeest van een burgemeester staat aan de wieg van werkgroep Homobeleid
2009: Roze films vanuit de ‘Kleine Keizerin’
Filmklub, Gay and Lesbian Filmfestivals, Videocafé’s en Film&Café
2011: Deuce Unlimited: Samen Sportief
Roze sportactiviteiten van Amazing Gays tot IJssel Dykes
2012: Uitreiking van de eerste Roze Loper in regio Deventer
Aandacht voor oudere Homoseksueel en Lesbienne

Twaalf Speciale Artikelen:

Special: Tien posters en hun verhaal
Tien aansprekende activiteiten in beeld
Special: Emy Werkhoven – eerste vrouw in het COC-bestuur van ’74 tot ‘76
Interview uit Flipo nr.15 (maart 1986)
Special: COC neemt deel aan de Dodenherdenking
Aandacht voor de slachtoffers van de homovervolging
Special: Van Eurovisie COC-festival tot Euro-Song-Gala
Jaarlijkse stoeipartij met het Eurovisie Songfestival
Special: Interview met Bernard Duimel
Roze Locoburgemeester wordt VVV-directeur
Special: Roze Zaterdagen in 1997 en 2003 aan de IJssel
Deventer is tweemaal Gastvrije Roze Hanzestad
Special: Van Vrolijke Trekkers tot Roze Wandelclub
Gezellig samen op stap in de Roze buitenlucht
Special: Roze voor de klas
Voorlichting door de jaren heen
Special: Vrouwenactiviteiten van 1986 tot nu
Vrouwengroep afwisselend springlevend tot sluimerend
Special: Aan het Roer – Veertig jaar bestuursleden
Een overzicht van 40 jaar beleidsmakers
Special: Themafeesten door de jaren heen
De Verkleedkist gaat open bij COC Deventer
Special: Veertig jaar COC in Deventer dankzij de vrijwilligers
Geen roze activiteiten zonder onschatbare hulp van heel veel handen

Bij het samenstellen van dit overzicht is voor de geschiedschrijving van de eerste tien jaar vooral gebruik gemaakt van het ‘Homo Jubileum Boek’ dat Chris Breman in 1982 schreef. Onze dank gaat dan ook uit naar zijn nauwgezette beschrijving van het COC in die beginjaren.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1971 – Voorafgaande ontwikkelingen

Hoe het COC verscheen in Deventer

Vaak vindt in de geschiedenis een ontwikkeling niet vanuit één punt plaats. Ook bij de historie van COC Deventer niet. Een jaar voor de eigenlijke stichting kwam het congres van de Nederlandse Vereniging van Homofielen C.O.C. (toen nog met puntjes) in de Brakke Grond te Amsterdam bijeen. Eigenlijk was het een verlaat najaarscongres 1970, dat werd gehouden in dat weekend van 9 en 10 januari 1971.
Het waren roerige tijden voor het COC. De 60-er jaren waren niet ongemerkt voorbij gegaan. Nieuw Lila was verschenen; dit was een vanuit de studentenwerkgroepen Homoseksualiteit ontstane beweging, die de integratiegedachte binnen het COC bracht. De vereniging ging zijn beleid veranderen, zich meer richten op de omgeving van de ‘homofiel’ dan op de ‘homofiel’ zelf.
Nieuwe woorden slopen de vereniging binnen: integratie, attitudewijziging, aksiegroepen, workshops en decentralisatie van bestuur. Dit nieuwe beleid stond op het congres van 9 en 10 januari 1971 ter discussie. Op pagina 41 van de definitieve beschrijvingstekst is de volgende tekst te lezen:

‘Regionale spreiding
Uit onze opvatting dat het feitelijke COC-werk zich in de afdelingen zal moeten afspelen, volgt dat we een goede regionale spreiding van zeer groot belang vinden.
Gelukkig hebben zich in de afgelopen tijd in de plaatsen Leeuwarden en Nijmegen zodanige ontwikkelingen voorgedaan dat we u met groot genoegen de oprichting van deze twee nieuwe afdelingen kunnen voorstellen. Op de kaart van Nederland hebben we de tien afdelingen aangegeven met een gebied met een straal van ongeveer 35 km. Uit deze kaart blijkt dat er nog een aantal witte gebieden overblijven. Door de oprichting van zes nieuwe afdelingen zou dit voor een groot deel ongedaan worden gemaakt. Het betreft afdelingen waarvan de volgende steden afdelingscentrum kunnen zijn: Emmen, Zwolle, Alkmaar, Middelburg, Breda en Maastricht.
In de meeste van deze steden bestaat al een soort van kontaktkring en we hopen dat we in het komende jaar samen met de betrokken afdelingsbesturen een verdere ontwikkeling in deze plaatsen kunnen bevorderen naar nieuwe COC-afdelingen.’

En aldus geschiedde. De betrokken afdeling voor ons gebied, de afdeling Arnhem, zette het zogenaamde ‘Witte Plekken Plan’ op en deed in 1971 pogingen om in Zwolle tot activiteit te komen, maar tot enige werkbare vorm is het toen nog niet gekomen.
Hoe blij waren ze dan ook met de reactie uit Deventer dat daar misschien iets viel te ontwikkelen. Vanuit Arnhem werd Hans Bleijerveld belast met de contacten. Hans woonde in Wilp en was in die tijd vertegenwoordiger bij een Deventer tapijtfabriek.
Toen ging alles opeens heel snel. De N.V.S.H. afdeling Deventer en de COC afdeling Arnhem besluiten om samen een advertentie te plaatsen om zo mensen op te roepen voor een praatavond. De datum voor die bewuste avond was vastgelegd op woensdag 8 maart 1972 en plaats van handeling werd het wijkgebouw ‘De Kartuut’ in de Deventer wijk Keizerslanden.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1972 – 8 maart Werkgroep Stedendriehoek opgericht

Eerste stapje voor COC Deventer begint in wijkgebouw in Keizerslanden

Anekdote:
Op een koude winteravond begin januari 1972 belde een jongeman aan bij het contactadres van de N.V.S.H. afdeling Deventer met een brandende vraag op zijn lippen. Er werd opengedaan door een vriendelijke vrouw en hij werd in de kamer voorgesteld aan haar man en voorzien van koffie.
De afspraak was gemaakt naar aanleiding van een voorlichtingsbijeenkomst over homofilie in oktober 1971. Hierbij was het vuur opgestookt voor een idee dat de jongeman niet meer losgelaten had. ‘Ik vroeg me af of de N.V.S.H. hier in Deventer eigenlijk ook iets daadwerkelijk kan doen voor homofielen.’ De eerste reactie was dat homofielen altijd bij de N.V.S.H. terecht kunnen wanneer ze problemen hebben. ‘De jongeman vervolgde ‘Ik bedoel niet bij problemen. Niet alle homofielen hebben problemen. Ik bedoel meer iets van een groep of zo die in de maatschappij kan gaan werken aan een andere samenleving, toleranter tegenover homofielen, zodat homofielen geaccepteerd worden en geïntegreerd kunnen leven in onze samenleving’. Na even nadenken antwoordde de man, dat het een prachtidee was. Hij zou snel contact opnemen met het COC om te kijken of deze mee wilden werken.

Dit streven paste perfect in de plannen van het landelijk COC om meer afdelingen in het land op te richten en zo ontstond op die koude januari in 1972 een vuurtje dat langzaam doorsmeulde tot 8 maart 1972. De jongeman in kwestie heette Leen Kool en hij stond daarmee aan de wieg van COC Deventer. Onderstaande oproep was te lezen in het afdelingsblad van het landelijke COC: Sec (jaargang 1972, nr.3). Op deze oproep komen 25 personen af – waaronder ook een paar vrouwen (wordt speciaal vermeld in het overzicht over de eerste 10 jaar van COC IJsselstreek).

‘Werkgroep Deventer
In samenwerking met NVSH Deventer wil de werkgroep voorlichting Arnhem proberen te komen tot de oprichting van een werkgroep homofilie Deventer. De eerste bijeenkomst zal gehouden worden op woensdag 8 maart in de ‘Kartuut’, Landsherenplein te Deventer. Aanvang 20.30 u. Aanleiding tot dit initiatief was een gesprek in oktober 1971 tussen de plaatselijke NVSH en enige homofielen. In dit gesprek kwam de wens naar voren te proberen de homofielen van de regio Deventer bij elkaar te krijgen om te zien of er regelmatig kontakt mogelijk is.
In welke vorm dit kontakt moet verlopen zal onderwerp van gesprek zijn op 8 maart as. Het is daarom van belang dat er zoveel mogelijk belangstellenden komen. Ook in de plaatselijke pers zal door NVSH en COC bekendheid aan deze bijeenkomst gegeven worden. ‘

De bewuste avond wordt gehouden in wijkgebouw de Kartuut in Keizerslanden. Kartuut was in die tijd een (fameuze) jongerensociëteit en buurthuis, grenzend aan de plek waar nu een basketbalveldje ligt. Het wijkgebouw is in 1979 afgebroken, maar dat zal wel niets met de oprichting van het COC te maken hebben gehad. Op deze woensdag 8 maart wordt inderdaad besloten om een werkgroep Stedendriehoek (Apeldoorn, Zutphen, Deventer) op te richten. Bovendien wordt gepeild waaraan bij de groep aanwezigen behoefte bestaat. Het blijkt dat het meest behoefte is aan een bar-dancing waar ‘homofiel gedanst kan worden’. Dat wordt voor de nieuwe werkgroep de eerste uitdaging.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1972 – Eerste locatie voor COC Deventer

‘Homofiel dansen’ op de hoek Brink/Menstraat

Al snel na de oprichting van de werkgroep Stedendriehoek werd een aantal plannen gerealiseerd. Op 8 april 1972 kreeg de werkgroep de beschikking over de ruimte achter het pand Brink 30. Dit was een pand aan de hoek Brink/Menstraat van waaruit indertijd sociaal-cultureel werk van de gemeente Deventer werd verricht en die later als het Vrouwencafé in gebruik was.
De naam voor deze eerste locatie wordt Club 30-2. In het begin kon alleen op de zaterdagavonden en later in het jaar ook op zondagavond het pand worden gebruikt. Ook gaat er elke 2e woensdag van de maand een praatgroep van start die de doelstellingen van het COC nader zal gaan uitwerken. Een nadeel is dat, na gebruik van het pand, alles moest worden opgeruimd en opgeborgen, omdat de ruimte door de week voor andere doeleinden gebruikt werd.

Anecdote: Sfeer in Club 30-2
‘Als je met mensen praat die aktief waren in die tijd valt altijd op hoe gezellig men het vond. De soos was heel primitief; elke avond werd tijdig alles opgeruimd. Maar het feest was dan nog niet over. Iedereen ging en bloc naar de Gildekelder, vaste prik. Daar werd ook gedanst, vaak tot grote verbazing van het publiek. Maar niemand dacht eraan om dat dansakties te noemen, zoals in andere (vooral studentenafdelingen) toentertijd wel gebruikelijk was.
Ik herinnerde me dat ik de eerste keer Club 30-2 binnen kwam. Overigens aan de hand van Ton Boom die later nog zoveel werk verzet heeft tijdens de verbouwing van de Bokking. Aan de deur stond als portier Theo Rijpstra, die iedereen er bij het uitgaan op wees dat er een melkbus stond om alle fooien in te storten voor de opbouw van de vereniging. Achter de bar stonden Wim Dwarshuis en Leen Kool.
En hoe kon het anders, achter de platendraaimachine zat Ab Kranenburg die ook toen al de sfeer er in moest houden. Regelmatig werden de aanwezigen opgeroepen zich naar het middelste betegelde gedeelte van het vertrek te begeven. Omdat daar gedanst kon worden. Homofiel uit in Deventer! Één grote gezellige familie, maar lang niet iedereen voelde zich daarin thuis.
(Uit ’10 jaar COC IJsselstreek’ Homojubileumboek door Chris Breman)

In de zomermaanden verhuist de bar-dancing tijdelijk naar het gebouw van de speeltuivereniging Wijk 16. Na de zomer verliep de start moeizaam. Via advertenties in diverse regionale media en het landelijk COC-blad Sec wordt iedereen opgeroepen om weer actief te worden. Door allerlei persoonlijke gevoelens vindt er een wisseling in het bestuur plaats. Voorzitter is nu Ab Kranenburg, terwijl Hans Jansen als penningmeester en Leen Kool als secretaris actief zijn. Hans Bleijerveld blijft contactpersoon vanuit ‘moederafdeling’ COC Arnhem.
Aan het einde van het eerste jaar blijkt er toch resultaat geboekt. Er is veel energie in het hele bar-dancing gebeuren gestoken en daarnaast kunnen drie werkgroepen van start gaan. Een werkgroep voorlichting, een werkgroep afdelingsaktiviteiten en een werkgroep sociëteit (in de betekenis van besloten gezelligheidsvereniging). Op 14 oktober wordt een open huis gehouden in de lezingenzaal van de bibliotheek.
En dan op de valreep van het nieuwe jaar doet zich de mogelijkheid voor een eigen pand te gaan huren, omdat één van de actieve leden een pand kan kopen op de Bokkingshang.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1973 – Op weg naar De Bokking

Eerste eigen pand tussen de dames van de Bokkingshang

Het blijkt dat er veel tijd nodig is om de nieuwe sociëteitsruimte aan de Bokkingshang voor gebruik klaar te stomen. De opening staat oorspronkelijk gepland in de nazomer van 1973, maar wordt verschoven. Uiteindelijk zal het 1974 worden voor de Bokking echt van start gaat. Dus de rest van 1973 wordt er getimmerd, gemetseld, gezaagd en geschilderd aan wat de één een ‘Voorlichtings- en Ontmoetingscentrum’ noemt en de ander sarcastisch ‘overdekte baan’.

Het is nog maar het begin. De boel moet wel betaald kunnen worden en dus wordt een Financieringscomité in het leven geroepen. En nog grotere problemen rijzen als bekeken moet worden hoe het allemaal juridisch in elkaar te spijkeren is: COC Deventer is immers nog steeds een werkgroep van de afdeling Arnhem. En die werkgroep gaat nu samen met de NVSH-afdeling Deventer een sociëteit exploiteren. Wie beheert er nu wat?
Het in dit soort gevallen bekende en vertrouwde instituut van de stichting wordt van zolder gehaald. Maar wie moet dan het bestuur gaan vormen? Het zal bestaan uit leden van de NVSH, van de werkgroep in Deventer en van de COC afdeling Arnhem. Na lang discussiëren en ellenlange overlegvergaderingen kent iedereen de eigen verantwoordelijkheden.

Ook landelijk gebeurt er wat. Men ziet daar in dat dit soort constructies onwerkbaar zijn. Daarom worden de kerngroepen ingevoerd; dat wil zeggen mini-afdelingen onder de hoede van de grote moederafdeling COC Nederland. En na ingewikkelde wijzigingen van statuten en huishoudelijke reglementen wordt op het najaarscongres van 1973 de kerngroep ‘IJsselstedendriehoek’ opgericht. Het hoofdbestuur meende dat het begrip ‘IJssel’ aan de naam van de werkgroep Stedendriehoek te moeten toevoegen, omdat er in het land ook andere stedendriehoeken waren. Dit ingrijpen van bovenaf werkte wel frustrerend bij de werkgroep uit Deventer, die de naamvoering graag zelf wilde bepalen. Het congres ging daar klakkeloos mee akkoord, zodat de regionaal vertrouwde naam van Stedendriehoek opeens in ‘IJsselstedendriehoek’ veranderd werd.

Activiteiten van het Financieringscomité zijn bijv. het organiseren van een Bingo-avond en een ‘Fanci Fair’. Ook worden Aktiekrantjes verkocht (voor 25 cent) waarin men wordt opgeroepen hun gulle gaven te storten voor het nieuwe pand aan de Bokkingshang nr.19.

Begin 2009 werd het pand van De Bokking gesloopt

Anecdote: Sfeer tijdens de verbouwing
‘Het is onvoorstelbaar hoeveel werk er in die tijd verzet is. Wanden wegbreken, een kelder dichten, de gehele toiletgroep metselen en betegelen, de draagbalk plaatsen, de wanden betimmeren en de bar bouwen. Alles moest worden voorzien van brandvrije bekleding en plafonds. Allemaal vrijwilligerswerk!
Ton Boom metselde en betegelde de toiletpartij en als iemand de deur te hard dichtsloeg kon hij de volgende dag opnieuw beginnen. Leen Kool timmerde de binnenwanden. En Han Zwart zorgde ’s avonds als iedereen in het donker en de kou bezig was voor koffie.
Voor een zacht prijsje werd door de zoon van Theo Dudink de centrale verwarming aangelegd. Talrijke mensen uit het begin zullen zich de werkzaamheden tijdens de verbouwing herinneren.’
(Uit ’10 jaar COC IJsselstreek’ Homojubileumboek door Chris Breman)

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1974 – Jubel- en Rampjaar tegelijk

Veel werk te verrichten, maar te weinig handen komen uit de mouwen

Op 26 januari 1974 opende Burgemeester Bolkenstein van Deventer het nieuwe voorlichtings- en ontmoetingscentrum van de NVSH en de N.V.I.H. COC aan de Bokkingshang. Daarmee wordt één van de actiefste jaren van het COC aan de IJssel ingeluid.

Anecdote: In optocht naar de Bokking
‘De toespraken voor de opening worden gehouden in het gebouw van de Doopsgezinde Gemeente aan de Brink. Burgemeester Bolkestein zei, dat hij hoopte eens de Bokking te mogen sluiten. Want ons zelf overbodig maken was immers ons doel. Ko Sterken hield als hoofdbestuurslid één van de meest opbeurende toespraken van die dag. “Daar waar overal sociëteiten gesloten worden, past het niet in onze gedachte van integratie dat er hier apart voor homofielen een sociëteit geopend wordt.”
Na de toespraken ging het in optocht naar de Bokking. De burgemeester wordt vergezeld door het mooiste jongetje uit de club van die tijd: Boy Florentinus. Bij de Bokking aangekomen werd de burgemeester nog snel in het oor gefluisterd dat de voordeur nog die ochtend geschilderd was, dus was het uitkijken geblazen met het omdraaien van de sleutel.’

Burgemeester Bolkestein bij de opening van het nieuwe COC-pand

Het bruist in 1974 van de activiteiten. Dat komt ook door de stimulerende werking van de stagiair van de Urgentie opleiding van de Sociale Academie in Hengelo (O), die dat jaar voor het COC werkzaam is. De eerste echte activiteit is een avond speciaal voor ‘homofiele vrouwen’ (het woord lesbisch is in de verslaggeving nog niet opgenomen) en uit die activiteit ontstaan nog datzelfde jaar de vrouwenmiddagen. Deze werden iedere eerste zondag van de maand gehouden tot zes uur ’s middags om daarna over te gaan in een gewone sociëteitsavond. Na de zomer van 1974 werd deze vrouwenactiviteit verplaatst naar de vrijdagavond.

Ook andere activiteiten kwamen in de eerste helft van 1974 van de grond. Bijvoorbeeld een thema-avond over Samenleven en Niet Trouwen onder leiding van landelijk COC-voorzitter Kees Straver, speciale 40+ avonden voor oudere homoseksuelen (vanaf maart ’74) en een Kenningsmakingsavond voor familie,collega’s en geïnteresseerden. Ook discussie-avonden kwamen aan de orde over het geloof en het huwelijk (deze laatste kwam tot stand i.s.m. de Landelijke werkgroep Orpheus en resulteerde tot een plaatselijke Orpheusgroep).
Verder werd er ingehaakt op de Gemeenteraadsverkiezingen van 1974. Alle partijen kregen enkele vragen voorgelegd over homoseksualiteit en huisvesting van ongehuwd samenwonenden.

Anecdote: Wederzijdse ouders
‘De thema-avond met ouders van homofielen herinner ik me nog goed. We hadden er veel werk voor verzet. Ab Kranenburg en ik gingen er met een bandrecorder op uit om interviews te houden, waarop leuke reacties stonden. Op de vraag: “Hoe zou u reageren als uw zoon of dochter u vertelde dat hij of zij homofiel was?” antwoordde iemand: “dan zou ik ze dood schoppen.” De band diende als inleiding op de discussie van die avond. De opkomst bestond uit drie ouders van homofiele kinderen.’

Na de zomer komt het werk moeilijk op gang; waarschijnlijk was explosie van voor de zomer iets teveel van het goede geweest. Om wat nieuwe kader te krijgen wordt besloten om op de dinsdag een ‘werkwinkel’ te beginnen (een Deventer versie van de in de mode zijnde ‘workshop’). De bedoeling hiervan was om mensen van een passief consumptief gebruik van de Bokking over te halen om actief lid te worden. Op die dinsdagavond konden allerlei ideeën-uitwisselingen plaatsvinden (en daarvoor werden speciaal ‘flaps’ en viltstiften aangeschaft. Ook op een zaterdagmiddag werd een kaderwerfdag gehouden.

Anecdote: Haring in de Bokking
‘Die kaderwerfdag werd een hele gezellige dag. Als lunch kochten we op de zaterdagmarkt broodjes en zoute haring. Het geld dat hiervoor geschonken was bleek afkomstig van iemand die beslist anoniem wenste te blijven. Maar hij vertelde wel over nare ervaringen over jongens die hij had meegenomen uit het park en hem geld afhandig hadden gemaakt.’

Aan het einde van het jaar echter is bij iedereen de moed in de schoenen gezonken. Op de werkwinkelavonden komt niemand en ook de roep om uitbreiding van het kader houdt aan. Kortom; teveel werk drukt op te weinig schouders. De 40+ avonden zijn opgehouden wegens gebrek aan belangstelling en ook de vrouwenavonden hebben er niet toe geleid dat vrouwen ook mee gaan doen aan meer COC-activiteiten.

Het ziet er somber uit en sommige kaderleden dreigen op te stappen, omdat het toch allemaal geen zin heeft. Toch gebeurt er voor het einde van het jaar iets waardoor de hoop blijft bestaan. Vijf kaderleden steken de koppen bij elkaar op advies en met ondersteuning van een vormingsleider om uit deze impasse te komen. Het blijkt dat persoonlijke verschillen in de manier van werken en verschil in opvattingen over emancipatie/integratie van homoseksuelen resulteerde in de teleurstelling over het voorbije jaar. Ook de combinatie met NVSH en COC Arnhem zorgt ervoor dat verschillende bestuurstaken dubbel gedaan worden.
Gekozen wordt voor de werkgroepenraad om onderling beter tot het maken van beleid en het uitvoeren van de taken te komen. Deze werkgroepenraad blijkt te werken (en bestaat anno 2012 nog steeds) en geeft weer hoop aan de overgebleven leden van de kerngroep.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1975 – Vooruitgang in Het Jaar van de Vrouw

Meeliften op de emancipatiegolf voor vrouwen

Zo begint het jaar 1975 voor COC Deventer toch weer met een sprankje hoop. Het jaar is uitgeroepen tot Jaar van de Vrouw en het is de bedoeling dat daar veel aandacht aan geschonken wordt. Heeft immers de onderdrukking van vrouwen en de onderdrukking van homo’s niet dezelfde patriarchale oorzaak. In verloopt de emancipatie van vrouwen en van homo’s niet langs soortgelijke wegen?

De werkgroep Voorlichting zal in 1975 dus speciale aandacht besteden aan vrouwengroepen. Een erg groot succes werd dat niet. Van alle aangeschreven groepen reageren er maar weinig. Wel worden er goede contacten gelegd met de M.V.M. (Man-Vrouw-Maatschappij) waarmee samen een demonstratiedag van de Kabel Omroep Deventer wordt bijgewoond. Naar aanleiding van vragen tijdens de thema-avond over de Gemeenteraadsverkiezingen in 1974, wordt een Onderwijsproject gestart. Samen met de M.V.M en de NVSH worden mensen opgeleid om voorlichtingslessen tijdens maatschappijleer op scholen te gaan geven. Deze lessen beginnen in september 1976.

Ook de vrouwengroep komt in 1975 goed op gang (met uitzondering van een vrouwenpraatgroep, die al in mei van dat jaar stopt). Ook de vrouwenavonden gaan gewoon door. Eind 1975 worden er plannen uitgewerkt voor een werkgroep Huwelijk en Homofilie (Orpheus) en deze wordt opgericht in januari 1976. Gespreksavonden en huiskamerbijeenkomsten worden in de gehele stedendriehoek (Apeldoorn-Deventer-Zutphen) georganiseerd.
Ondanks een blijvend tekort aan kaderleden wordt het jaar 1975 positief afgesloten. De werkgroepenraad heeft zijn vorm gekregen en functioneert goed. Ook de ‘werkwinkelavonden’ beginnen in de tweede helft van het jaar eindelijk te lopen, nadat aanvankelijk bijna niemand kwam. Ook vergaderingen vinden op die avond plaats en zo ontstaat er weer enige activiteit. Een hoopvol idee voor 1976.

Homorecreatie
Er bestaat in die tijd ook behoorlijk wat weerstand tegen ‘homorecreatie’ en er gaan zelfs stemmen op om de Bokking te sluiten. Homorecreatie, zo zegt men, past niet in het beleid van een vereniging, die integratie in de naam voert. Dit is strijdig met een afzonderlijke recreatie van homo’s. In een reactie wordt het beeld gesuggereerd van ‘een bar-dancing, waar de leden zich in een zwoel sfeertje, opgezweept door dansmuziek, laten vollopen met drank.’
Deze discussie wordt in die tijd ook landelijk gevoerd.

Anecdote:
Er blijkt in die tijd nogal wat discussie te zijn over de tweeslachtige houding van het COC. Leen Kool (eerste secretaris van COC Deventer) schrijft daarover: ‘Aan de ene kant wil het COC een aktiegroep zijn, maar aan de andere kant durft het daar niet de konsekwenties uit te trekken: praktisch alle 6000 leden (landelijk) zullen dan opzeggen.’
De hele discussie binnen het COC over wat ontspanning of recreatie wordt genoemd gaat trouwens nog jaren duren. Pas op het Landelijk Congres van 1979 wordt door Paul Sneijders van de afdeling Twente een amendement ingediend, waarin recreatie en ‘soosaktiviteiten’ (in die tijd gebruikelijke benaming voor café-activiteiten) als bevorderlijk voor het werk van het COC volledig erkend worden. Het Landelijk Bestuur neemt dit amendement over en daarmee is dan eindelijk de discussie over recreatie in het COC afgesloten.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1976 – NVSH en COC groeien uit elkaar

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Volle discussie rondom integratie en homo-recreatie

In 1976 vliegen de vonken er af. COC Deventer is nog steeds een kerngroep van de afdeling Arnhem, maar de discussie over de essentie van een kerngroep is in volle gang. Enkele vertegenwoordigers van die kerngroep uit Deventer gaan met andere kerngroepen uit het land (die in eenzelfde situatie zitten) naar Den Haag om daar de zaken op een rijtje te zetten. Het blijkt dat al het werk in een kerngroep gewoon dubbel verricht moet worden (een onhoudbare situatie) en de gedachte ontstaat om de afdelingsstatus aan te vragen.

In die tijd ontstaan er in Nederland ook andere groepen homo’s, buiten het COC. Een belangrijk voorbeeld daarvan is Roze Flikker Fraktie uit Nijmegen. Zij brengen binnnen homo-Nederland een denkproces op gang over homoseksualiteit en flikker-zijn en dit drukt ook zijn stempel op de mensen van de kerngroep IJsselstedendriehoek. Zo wordt het scheldwoord ‘flikker’ geadopteerd, maar nu als erenaam. Ook wordt niet langer ontkend dat homo’s een eigen cultuur hebben en dat maakt heel wat discussie rond een bar-dancing overbodig. De bar-dancing mag blijven bestaan, maar met een geheel andere motivatie.

Er is over die bar-dancing aan de Bokking wel het nodige aan het rommelen. De NVSH en het COC verschillen daarover duidelijk van mening. De stichting die de bar-dancing exploiteert functioneert moeizaam en het is lastig om de weekend-avonden te bezetten. Ook is er verschil in visie over de opzet van de bar-dancing. Ieder die er bij betrokken is schrijft een discussienota die in maart 1976 met alle betrokken partijen besproken wordt. Gemakkelijk verlopen die gesprekken niet, maar met hulp van een buitenstaander, die de vergadering leidt, komt er aardig wat duidelijkheid.

‘Veel van de verschillen in opvattingen ontstonden toch uit het feit dat hetero’s, die toch het merendeel van de NVSH vormen, de homo’s niet begrijpen. Het hinken op twee gedachten (de homobeweging als actiegroep voor integratie en de subcultuur voor homorecreatie) is niet duidelijk te krijgen. Integratie werd in die tijd vertaald met aanpassen aan de maatschappij, terwijl het nu meer als het kunnen beleven van een eigen cultuur binnen die maatschappij gezien wordt.’

In juni komt het landelijk bestuur van COC Nederland naar Deventer om te praten over het afdeling worden. Op een speciale kaderbijeenkomst in september wordt definitief besloten om de afdelingsstatus aan te vragen op het komende najaarscongres.

Dat congres wordt toch al een klapper, want deze zal op 27 november 1976 in Deventer worden gehouden (wat heel wat voorbereiding betekent voor de jonge kerngroep). Met opvallende pijlen wordt vanuit het station de weg aangegeven naar het congresgebouw, welke gevonden was in ‘Studio 5’ (in het gebouw St Jozef, dat heeft gestaan aan de Binnensingel ongeveer op de plaats waar nu de Sijzenbaan begint). Op het congres wordt ook een congreskrant uitgegeven met allerlei informatie over Deventer en het congres. Persberichten gaan uit naar de regionale pers en dat resulteert in veel media-aandacht. Het congres is voor Deventer van groot belang, want het besluit wordt genomen om de kerngroep IJsselstedendriehoek te promoveren tot COC afdeling IJsselstreek. En hoewel de echte oprichtingsvergadering pas in 1977 zal plaatsvinden is er voor de betrokkenen het gevoel dat de stap naar volwassenheid is genomen. De opmars is niet te stuiten, want vanuit Deventer ontstaat rond de jaarwisseling van 1977 een eerste gespreksgroep in Zwolle.

De andere werkgroepen draaien redelijk. Er ontstaan huiskamergroepen in Zutphen (maar liefs twee) en Apeldoorn. Ook de vrouwen hebben hun draai gevonden; de vrouwenavonden krijgen steeds meer toeloop en er zijn plannen om thema-avonden te houden.
Het onderwijsproject heeft aan het einde van het jaar al 50 lesuren gegeven en er zijn meer verzoeken om voorlichting. Dit betekent wel een probleem, omdat daarvoor nog te weinig vrijwilligers actief zijn. Tenslotte begint in 1976 een geheel nieuwe werkgroep: Publiciteit. Deze bereidt een folder voor met allerlei informatie over de toekomstige afdeling IJsselstreek.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1977 – Oprichtingsvergadering COC afdeling IJsselstreek

Het COC steeds meer op eigen benen

Op vrijdag 23 januari 1977 vindt in De Bokking de oprichtingsvergadering plaats van de afdeling IJsselstreek. Het is een kleine plechtigheid welke verzorgd wordt door het landelijk COC-bestuur. Na afloop is er een optreden van ‘flikker-kabaretgroep’ Supertamp uit Groningen. Met name vanuit vrouwelijke hoek was men niet al te vrolijk over het optreden, dat als seksistisch werd ervaren. Bovendien werd mannelijk bloot in het optreden niet geschuwd.

In 1977 heerst voortdurend discussie over de invulling van de ruimte die de nieuwe afdeling ter beschikking staat. Er wordt geen overeenstemming bereikt over grotere openheid van het pand aan de Bokkingshang. Op de najaarsledenvergadering vallen zelfs stemmen te horen, die zeggen dat het COC maar stappen moet ondernemen om een ander onderkomen te vinden. Een onderkomen dat door het COC helemaal zelf kan worden ingevuld, in plaats van de samenwerking met de NVSH voort te zetten.
Die samenwerking verloopt overigens op steeds minder prettige wijze en uiteindelijk treedt de NVSH in 1979 uit de stichting. In dat jaar verlaat ook de afdeling Arnhem de stichting IJsselstreek en vanaf dat moment staat COC afdeling IJsselstreek definitief op eigen benen. Dat blijkt nog helemaal niet zo eenvoudig. In gewone onstandigheden zou de stichting opgeheven zijn, maar omdat in die tijd het pand Bokkingshang 19 van eigenaar veranderde, ging dat feest niet door. De kans was groot dat bij het opheffen van de stichting het COC niet langer als huurder zou worden beschouwd en na verkoop er waarschijnlijk geen gebruik van het pand kon worden gemaakt.

Gelukkig staan er twee mensen aan het roer van COC IJsselstreek die over degelijke juridische bagage beschikken. Voorzitter Henny Krijnen en penningmeester Harrie Prijs weten op deskundige wijze alles voor elkaar te krijgen bij notaris en andere instanties, zodat alle moeilijkheden omzeild kunnen worden. Het pand wordt inclusief huurcontract verkocht zodat het COC aan de Bokking kan blijven zitten.
Een ander probleem is de nijpende financiële situatie rond 1978. De nieuwe afdeling dreigt in het rood te gaan en ook van het landelijk bestuur komt geen garantie om een eventuele huurschuld te betalen. Maar vanaf 1979 gaan de zaken weer beter. De Bokking begint wat meer bezoekers te trekken en dat is niet in de laatste plaats te danken aan het fenomeen wat bij velen nog warme herinneringen oproept: het ‘Bokkingspektakel’.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1977-1980 – Kom op voor je Roze Rechten!

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

De barricaden op, de lanen in

Hoewel het eerst niet lukte in 1972 beginnen vanaf 1977 ook daadwerkelijk activiteiten in Zwolle te ontstaan; in het begin als gespreksgroep en in 1977 als werkgroep van de afdeling COC IJsselstreek. In februari 1978 neemt een groot aantal mensen uit Arnhem (van waaruit COC IJsselstreek is ontstaan), Deventer en Zwolle (ontstaan vanuit COC IJsselstreek) deel aan een vormingsweekend in centrum de Hunneschans (nabij Uddel). Een weekend lang wordt er gediscussieerd over het thema Homoseksualiteit en Confrontatie.

In 1977 is er grote ophef over uitlatingen van de Amerikaanse puritiste Anita Bryant, waarna op 25 juni 1977 in Amsterdam de eerste grote homo-demonstratie in Nederland wordt gehouden. Vanaf 1978 groeit deze laatste zaterdag in juni uit tot de Roze Zaterdag. In april 1979 was er zelfs enkele maanden eerder een gelegenheids-Roze Zaterdag in Roermond, gericht tegen de standpunten van Bisschop Gijsen.
Vanuit Deventer werd er actief deelgenomen aan deze demonstraties.

Anekdote: De reis naar Roermond
Op voordelige meermanskaarten reisden we af naar Roermond om samen met duizenden anderen te demonstreren tegen uitspraken van bisschop Gijsen. Zo’n treinreis naar een demonstratie vergeet je nooit meer. Hoe dichter je bij Roermand komt hoe gezelliger het wordt. In Utrecht wijst een vriendelijke conducteur ons de roze-driehoek-speldjestrein naar het zuiden aan. In Eindhoven stapt een groep in die zich te midden van oudere dames begint optemaken. Kinderen die nieuwsgierig dichter bij komen worden door hun ouders of begeleiders onmiddellijk terug gehaald. En in Roermond zit alles mee, zelfs het weer. (april 1979)

Anekdote: Yankee Go Homo
En in januari 1980 staan we met een groep Deventenaren te blauwbekken in Den Haag voor de Amerikaans ambassade. Naar Den Haag nemen we ook spandoeken mee. ‘Yankee go homo’ en ‘Wij zijn sprakeloos!’ stond er op. Ook weer zo’n gezellige treinreis waar medepassagiers zich verbaast afvragen wat er toch zo vrolijk is aan demonstreren.

Eind 1977 maakt een VARA-televisieploeg opnames in De Bokking voor een programma over homoseksualiteit en de opnames worden op 2 februari 1979 uitgezonden. Hierdoor krijgt het COC veel aandacht in de plaatselijke pers, waaronder dit artikel uit het Deventer Dagblad van 28 januari 1978:

VARA snoeit tv-kus van Deventer homosexuelen
Deventer – De VARA heeft fors geknipt in de televisiekus van de Deventer homosexuele vrienden Ab Kranenburg en Chris Breman. De kus, die een halve minuut duurde, was sluitstuk van het tv-programma Op zoek, dat donderdagavond 2 februari wordt uitgezonden en geheel gewijd is aan discriminatie van homosexuelen. De intimiteit van de Deventer homo’s, bedoeld als test voor de verdraagzaamheid van de kijkers, is teruggebracht tot negen seconden.
Commentaar van Maria Meijer van de VARA-persdienst: “De zoen was van erotische aard en erg lang. Wim Bosboom heeft er als groepsleider in goed overleg met de programmamakers een stuk afgehaald. Men vond de lange duur niet zo functioneel. Het programma vraagt begrip voor de positie van de homo’s. Mensen die nog tot dat begrip moeten worden overgehaald krijg je met zo’n kus net niet over de streep, zijn we bang.”
De beslissing is genomen naar aanleiding van een voorvertoning voor de pers. Wim Bosboom zag het programma toen voor het eerst.
Latere negatieve perspublicaties zijn niet van invloed geweest, evenmin de vrees voor een stroom van bedankjes van leden, aldus Maria Meijer.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Jubileumspecial – 10 posters en hun verhaal

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Tien aansprekende activiteiten in beeld

In 40 jaar zijn er heel wat activiteiten geweest, waarvoor natuurlijk ook een poster of affiche werd gemaakt. Vanwege het jubileum een special met 10 aansprekende activiteiten, de bijbehorende poster(s) en wat achtergrondinformatie in chronologische volgorde. Deze en andere posters zijn tijdens de jubileumreceptie op 8 maart te bewonderen en ook op zondag 18 maart tijdens het zondagmiddagsalon.

1974: ‘Als U Niets Doet Gebeurt Er Niks’
Even tijdloos als aandoenlijk, deze oudste poster uit ons archief. Of de naam nu COC-IJsselstedendriehoek of COC Deventer is: een vereniging kan niet zonder enthousiaste vrijwilligers. Geheel terecht ging de Jos Brink-award vorig jaar naar alle COC-vrijwilligers. Bovendien geeft deze wervingsposter ook een mooi overzicht van de actieve werkgroepen destijds.

1980-1983: Het Bokkingspektakel
Volgende week meer aandacht voor dit populaire theater- en themafestival. Dit bonte festijn rondom de ‘homo-aktieweek’ betekende een enorme opleving en werd ook goed bezocht. In totaal werd vijf keer een Bokkingfestival georganiseerd (en nog een speciale avond onder de naam ‘Bokking Vaarwel’ bij het afscheid van het pand aan de Bokkingshang. Op de achtergrond van de rechterposter is overigens de voorkant van ‘De Bokking’ te herkennen (voor hen die deze periode nog mochten meemaken).

1982: ‘Roze Fietskaravaan’
In het kader van 10 jaar COC IJsselstreek werd in het weekend van 7 en 8 mei een speciale fietstocht georganiseerd vanuit ‘De Bokking’. Doel van de eerste etappe was ‘De Schouw’ in Apeldoorn, waar een optreden van Sonica en Gré kon worden bijgewoond. Vervolgens na een overnachting in ‘De Schouw’ (wat wellicht niet ongezellig is verlopen) vertrok de karavaan verder langs de stedendriehoek Apeldoorn-Zutphen-Deventer om uiteindelijk weer in ‘De Bokking’ terecht te komen. Daar konden deelnemers bijkomen op het ‘Zadelpijnfeest’. Een fraaie knallende poster van een leuk initiatief.

1984-1991 Oktober-festival
In navolging van het populaire Bokkingspektakel, waarbij veel activiteiten in een korte periode stonden geprogrammeerd, werd vanaf 1984 het ‘Oktoberfestival’ georganiseerd. Meestal in de tweede week van oktober, maar soms ook verspreid over de hele maand, konden bezoekers kiezen uit diverse optredens en thema-avonden. Het laatste Oktoberfestival was in 1991; daarna werden optredens meer verspreid over het hele jaar. In maart werd ook een feestweek georganiseerd, maar met verschillende namen. Pas vanaf 1988 werd de naam ‘Maartfestival’ gebruikt als tegenhanger van de feestweek in oktober.

1985: ‘Omgaan met je Lesbies-zijn’
Er zijn in de voorbije veertig jaar heel wat thema-avonden georganiseerd, zoals Homoseksualiteit & Huwelijk, Homoseksualiteit & Ouderschap en Homoseksualiteit & Religie. Deze poster uit 1985 laat zien dat het ook voor lesbische vrouwen mogelijk was om hun ‘lesbies-zijn’ een goede plek te geven aan de hand van rollenspel en discussie. Op een andere thema-avond in 1985 werd zelfs creatief omgegaan met ‘Lesbiese erotiek’.

1987: Forumavond over Potenrammerij
Het probleem van po(t)tenrammers is helaas ook al die veertig jaren actueel gebleven. In 1987 werd hieraan zelfs een forumavond gewijd, met niet geringe sprekers. Onder leiding van Bernard Duimel gingen burgemeester Waal van Deventer, officier van justitie de Haan, advocaat Zanden en adjudant Wiesenberg diep in op het thema ‘Hoe veilig is Deventer voor homoseksuele mannen en lesbische vrouwen’.

1987: COC-Kongres in Deventer
Op de locatie aan de Nieuwe Markt, waar in de toekomst filmtheater ‘Bouwkunde/De Keizer’ wordt gerealiseerd, werd in december 1987 het Landelijk COC-congres gehouden. Uniek was de ontvangst van alle congresleden op het stadhuis door de wethouder. Zaterdag 12 december was er ook een groot feest in de Deventer Schouwburg (toen nog aan het Grote Kerkhof). COC Deventer sloot op die manier hun 15-jarig jubileum succesvol af. Het affiche om vrijwilligers te werven en een replica van de uiteindelijk poster zijn hieronder weergegeven.

1995-heden: 40 jaar Songfestival
Het Eurovisie Songfestival is bij homo’s altijd al populair geweest, dus is het verwonderlijk dat het nog tot 1995 duurde vooraleer er iets leuks mee gedaan werd. Wellicht was de uitschakeling van Nederland, vanwege het slechte resultaat van Willeke Alberti in 1994, wel de aansporing. Drie enthousiastelingen staken de koppen bij elkaar om een ludieke avond te bouwen rondom 40 jaar Songfestivalgeschiedenis. De parodie werd hierbij niet geschuwd en dat bleek een gouden greep. Het publiek was dermate enthousiast over dit festival, dat er nog vele vervolgen kwamen en vanaf 2006 onder de naam Euro-Song-Gala. Dit jaar vindt op zaterdag 19 mei de 15e editie van het festival plaats in de Openbare Bibliotheek van Deventer.

1999: Nationaal COC-songfestival
Vanaf 1995 kende COC Deventer het populaire parodiefestival op de vooravond van het Eurovisie Songfestival. In 1997 ging de winnaar door naar het serieuze Nationaal COC-songfestival in Arnhem, maar kon daar geen deuk in een pakje boter slaan. In 1998 werd daarom een echte voorronde gehouden, waar na een zeer spannende finale Danny Ribbink met ‘Hij bekeek me’ als de afvaardiging vanuit COC Deventer werd uitgeroepen. Een gouden greep want Danny won in 1998 de finale in opnieuw Arnhem, zodat Deventer de organisatie in 1999 op zich mocht nemen. Schouwburg ‘De Leeuwenbrug’ werd afgehuurd en Albert Verlinde nam bereidwillig de presentatie op zich. Burgemeester van Lidth de Jeude opende in vermomming met de ‘Eurovisietune’ het festival. COC Nijmegen won uiteindelijk dankzij het trio ‘Hoogspanning’ en het nummer ‘Realiteit’.

2007 en 2008: Burgemeester-battle en De-battle
Omdat de populaire (en voor COC Deventer niet onbelangrijke) burgemeester James van Lidth de Jeude aankondigde afscheid te nemen als burgervader van de Hanzestad leek het een aantal mensen uitdagend om daar op passende wijze aandacht aan te besteden. Dit resulteerde in de ‘Burgemeesters-battle’ op 8 juni 2007: een avond waarbij de drie burgemeesters van de stedendriehoek Apeldoorn-Deventer-Zutphen elkaar betwisten aan de hand van diverse stellingen. De toon was speels, hoewel de aangeroerde thema’s best wel pittig waren.
Het succes van deze avond zorgde een jaar later voor een vervolg met alle vertegenwoordigers van de politieke partijen in Deventer in de zogenaamde ‘De-battle’ op 18 april 2008.

En de Roze Zaterdagen dan…?
Hoewel beide succesvol en voor COC Deventer zeker topdagen zijn de Roze Zaterdagen in 1997 en 2003 strikt genomen geen COC-activiteiten geweest (er werden namelijk aparte stichtingen opgericht om het geheel juridisch en financieel zuiver te houden) en horen in dit overzicht dan ook niet thuis. In de historische overzichten zullen ze natuurlijk wel aan bod komen.

Meer zien? Op onze fotopagina (via het blok ‘Nieuws’ op de homepagina) zijn heel veel posters te vinden verdeeld over verschillende tijdvakken van de beginjaren tot heden.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1980 – Het Bokkingspektakel

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Bonte avonden met voor iedereen wat wils

De activiteiten aan de Bokkingshang 19 beginnen vanaf 1979 voortvarend en het publiek weet dit te waarderen. De toestroom komt ook gang en daardoor lijken de dreigende financiële problemen die in 1978 nog de kop opstaken van de baan. Ook veranderde de sfeer langzamerhand. Doordat de nieuwe COC afdeling op eigen benen kon staan werd ook een eigen identiteit gevonden. Zo werden er in 1980 twee echte ‘flikkerfeesten’ gehouden onder de naam ‘Bokkingspektakel’. In het kielzog werden er films gedraaid, cabaretvoorstellingen gehouden en diverse feesten verzonnen.

Het programma van het eerste Bokkingspektakel
Van zaterdag 19 tot en met zaterdag 26 april 1980 werd het eerste Bokkingspektakel georganiseerd vanwege de Homo Aktieweek ten bate van het nationale homomonument. Tijdens de hele aktieweek was in De Bokking een tentoonstelling te bezichtigen met het motto ‘250 jaar homovervolging’. Op donderdag 24 april verzorgde Drs. Rob Tielman een lezing over dit onderwerp.
Het was inderdaad een bont festival met voor elk wat wils. In de programmering stonden de film ‘Word is Out’, het vrouwencabaret ‘Miene Mut’ en het cabaret ‘Flikker, Pot en Tingeling’ van Deventer theatergezelschap ‘Water’.
Op dinsdag 22 april hield het COC open huis voor belangstellenden. Zaterdag 26 april werd het geheel afgesloten met een ‘Roze Feest!’, met een optreden van het ‘Valsche Nighten Coor’ en aansluitend disco.
Het homomonument stond in eerste instantie gepland ergens begin jaren tachtig, maar werd uiteindelijk pas op 5 september 1987 in Amsterdam onthuld.

Flikker Pot en Tingeling
Dit cabaret dreef in een anderhalf uur durend programma de spot met allerlei vooroordelen ten aanzien van homoseksualiteit, maar nam ook de eigen gefrustreerdheid die homoseksuelen af en toe hebben op de korrel. Verantwoordelijk was de Deventer theatergroep ‘Water’, welke bestond uit mensen die ook binnen COC IJsselstreek actief waren. De liedjes waren merendeels van de hand van Ab Kranenburg en werden begeleidt op gitaar door Gerda van der Horst. Andere deelnemers waren o.a. Yvonne Jongejan, Ralph Kleinbussink en Bert Timmerman.

Het Bokkingspektakel was onmiddellijk een groot succes en velen voelden zich daardoor meer en meer thuis in de Bokking, wat ook een enorme opleving betekende voor de andere activiteiten. In totaal zou er nog vier keer een Bokkingspektakel volgen tot de verhuizing naar de Assenstraat in 1983. Deze edities kenden ook een breed aanbod van cabaret, theater, films en optredens; ieder Bokkingspektakel eindigde op de laatste zaterdag traditioneel met een Roze Feest (programmering op onderstaande posters).

Andere activiteiten begin jaren ’80
In 1980 en 1981 worden er zelfs voetbalwedstrijden georganiseerd tussen flikkers en potten; ‘The Amazing Gays’ tegen ‘The Flying Lesbians’ op een voetbalveldje bij ‘De Pessink’ in Epse als afsluiting van het seizoen. In 1980 wonnen de Amazing Gays met 4-3, maar in 1981 namen de Flying Lesbians revange door de mannen met 5-0 in te maken. Tot 1989 zou er nog regelmatig gevoetbald worden met zelfs toevoeging van teams vanuit COC Zwolle.
Opmerkelijk was ook de Roze Fietskaravaan. In het kader van 10 jaar COC IJsselstreek werd in het weekend van 7 en 8 mei een speciale fietstocht georganiseerd vanuit ‘De Bokking’. Doel van de eerste etappe was ‘De Schouw’ in Apeldoorn, waar een optreden van Sonica en Gré kon worden bijgewoond. Vervolgens na een overnachting in ‘De Schouw’ (wat wellicht niet ongezellig is verlopen) vertrok de karavaan verder langs de stedendriehoek Apeldoorn-Zutphen-Deventer om uiteindelijk weer in ‘De Bokking’ terecht te komen. Daar konden deelnemers bijkomen op het ‘Zadelpijnfeest’.

Andere activiteiten waren bijvoorbeeld een mini-filmfestival in Apeldoorn, waarin verschillende homofilms gedraaid worden; een zomerse nachtelijke (naakt-)zwempartij naar Bussloo en de gezelligheidssalon op de zondagmiddagen. Dergelijke activiteiten waren in de jaren zeventig ten tijde van de samenwerking met de NVSH niet mogelijk. Men achtte dergelijke activiteiten niet als bevorderlijk voor de integratie van homoseksuelen. Langzamerhand schuift de afdeling op naar een herwaardering van de eigen ‘flikker- en pottencultuur’.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1983 – Van Flipo tot COC-compact & -tracé

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

1983-2000 Het afdelingsblad voor het internettijdperk

Tot 1982 kon de samensteller van de wekelijkse overzichten putten uit het jubileum-boekwerk ’10 jaar COC IJsselstreek’ van Chris Breman. Vanaf deze week zal voornamelijk de berichtgeving vanuit het COC-afdelingsblad Flipo de basis voor de historische rubriek vormen, natuurlijk aangevuld met foto- en postermateriaal en anekdotes vanuit het verleden. Daarom staat deze week eerst het ontstaan en het verdere verloop van dit afdelingsblad centraal.

In de jaren zeventig verschenen verschillende Aktiekrantjes; losse informatiebladen over het wel en wee van de jonge afdeling IJsselstreek. Vanaf oktober 1980 verscheen het eerste afdelingsblad, getiteld ‘Streek’; een acht pagina’s tellend boekwerk met oproepen, gedichten en krantenknipsels. Toen redactielid Henny Krijnen na vier edities stopte was het snel gedaan met dit eerste afdelingsblad (laatste editie was augustus 1981). Maar er bleek wel behoefte aan een echt afdelingsblad en op de ledenvergadering van oktober 1982 werd de werkgroep afdelingsblad geformeerd. Deze bestond uit een redactie van zo’n acht personen, aangevuld met twee speciale redactieleden die het invullen van de vrouwenpagina’s op zich namen. Dit eerste echte afdelingsblad van het COC in Deventer kreeg de naam Flipo. De naam is een samensmelting van de woorden ‘flikker’ en ‘pot’ en als men geweten had dat een bekende chipsfabrikant daar later nog een spelletjeshype met eenzelfde naam rond ging bouwen, had men die naam laten vastleggen.

Flipo – de eerste generatie
In januari 1983 werd de eerste Flipo-editie uitgegeven; het zogenaamde nulnummer. De eerste oplage was gesteld op 300 exemplaren en iedere twee maanden zou een nieuw nummer verschijnen. Dat hield in dat de redactie zelf behoorlijk actief moest zijn om allerlei nieuws te vergaren. Vaste ingrediënten waren een brievenrubriek, berichten vanuit de verschillende werkgroepen, de al eerder genoemde vrouwenpagina’s (met de titel ‘Berichten van het Lesbies Oostfront’) en op de achterpagina de vegetarische kookrubriek ‘Rudi’s Flikkerpot’. Vanuit de redactie werden zelf artikelen geschreven, maar ook lezers leverden stukken aan vanuit persoonlijke beleving of maatschappelijke betrokkenheid.

Bij de tweede editie was de oplage gedaald naar 200 exemplaren en daar zou het heel lang bij blijven. Pas in 1986 werd de teller op 250 stuks bijgesteld. In totaal zouden er achttien nummers verschijnen van de eerste generatie Flipo (dus inclusief het nulnummer). Het formaat was A4 en dankzij het feit dat één van de latere redactieleden drukkerij-connecties had verschenen de laatste vier nummers op luxe papier.

Club Flipo: de tweede generatie
Begin 1987 was het opeens rustig bij de schrijf- en drukmachines. De oude redactie stopte en er werd naar nieuwe leden gezocht. In de loop van 1987 waren deze gevonden en zo rolde in september 1987 weer een nieuwe editie van het afdelingsblad van de persen. Dit keer met een aangepaste naam ‘Club Flipo’ en een verkleind formaat, namelijk A5. Vanwege de aanpassingen begon de nummering weer van voor af aan met nummer één. De oplage bleef op 250 exemplaren, maar de frequentie zakte naar vier nummers per jaar.

Vanaf nummer 11 werd de oude naam ‘Flipo’ weer in ere hersteld (het bijvoegsel ‘Club’ verdween). In totaal verschenen er tot voorjaar 2000 43 edities van deze tweede generatie (Club) Flipo. Het bleek echter steeds lastiger om met een kleiner wordende redactie (die bij de laatste editie uit slechts drie personen bestond) telkens weer een volwaardig nummer te produceren. Ook de behoefte aan een maandelijkse losse agenda met alle activiteiten stond haaks op de verschijningsfrequentie. Daarom werd vanaf oktober 2000 overgegaan op een gecombineerde Nieuwsbrief/Agenda onder de namen ‘COC-compact’ en ‘COC-tracé’. Het formaat was nu A3 met aan de voorzijde berichten vanuit de vereniging en op de achterkant alle activiteiten. Tot april 2005 werd deze gecombineerde nieuwsbrief/agenda aan alle leden van COC Deventer verzonden.

Vanaf 2002 beschikte COC Deventer over een eigen internetpagina, waarbij snel en overzichtelijk alle informatie kon worden bijgehouden en gepresenteerd. In respectievelijk 2005 en in 2011 werd deze internetpagina aangepast en geproffesionaliseerd. Momenteel verschijnt een digitale nieuwsbrief twee keer per maand en kan men relevante informatie downloaden. Voor hen die nog heimwee hebben naar de papieren edities rest er slechts een maandelijkse agenda die in het COC-café te verkrijgen is.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1983 – Opnieuw op zoek naar een ander onderkomen

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Van ‘De Bokking’ naar ‘De Blauwe Steen’

Onvrede over gebrekkig onderhoud van het pand en het beklag daarover vanuit het COC in een artikel in het Deventer Dagblad (waarbij de journalist de zaak verergerde met verkeerde citaten en zelf toegevoegde informatie) zette de relatie tussen huurbaas en COC IJsselstreek op scherp. Ook acties tegen zijn seksshop met dezelfde naam (ook ‘De Bokking’) vanuit met name COC-vrouwen kwam de verhoudingen niet ten goede. De eigenaar van het pand dat door COC IJsselstreek werd gehuurd aan de Bokkingshang wilde eigenlijk het liefst van zijn ‘roze’ huurders af. Het werd steeds duidelijker dat de afdeling opnieuw op zoek moest gaan naar een ander pand.

Begin jaren tachtig gingen de Assenstraat en omliggende straten behoorlijk op de schop. De verpauperde panden werden of gesloopt of gerestaureerd. Een aantal panden aan de hoek Brink-Assenstraat kon door één van de actieve COC-leden voor een mooi prijsje worden opgekocht en twee gebouwen werden vervolgens doorverkocht. Op de begane grond van het hoekpand, dat voordien als bankgebouw in gebruik was geweest, kon een mooie ontmoetingsruimte worden gerealiseerd. Aangezien de huurbaas sterk bij de afdeling betrokken was, liet het zich aanzien dat het COC voor lange tijd een vast onderkomen zou hebben. Als adres werd eerst Assenstraat 61 aangehouden, maar vanaf 1985 na oplevering van de vele nieuwe panden aan de Assenstraat werd het huisnummer 151.

Omschrijving van het pand ‘ De Blauwe Steen’
De voormalige Gemeente Spaarbank (Brink 64) bestaat uit twee diepe panden. Het linker deel, ‘De Blauwe Steen’, werd al genoemd in 1428 en heeft aan de Assenstraat een 15de-eeuwse, met korfbogen gelede zijgevel. De voorgevel kreeg in 1890 naar plannen van J.A. Mulock Houwer een nieuwe neogotische ‘Hanze-gevel’. Het rechterpand in neorenaissance-stijl werd in 1908 toegevoegd en bevat elementen van een in 1602 in opdracht van Hendrick ter Spil aan de Noordenbergstraat gebouwd huis, dat in 1893 werd gesloopt. (bron: monumentenregister)

Dat betekende voor de actieve leden weer veel werk om met verbouwingsplannen in de weer te gaan. Eerst was het zaak de financiën rond te krijgen om het pand naar voorschriften van de brandweer brandveilig te maken. Hiervoor moest een aannemer worden ingehuurd, wat het nog duurder maakte (bij ‘De Bokking’ was alles zelf uitgevoerd). Daarna waren veel handen bezig om het inrichten van het nieuwe pand ten uitvoer te brengen.

What’s in a name…’
Natuurlijk moest een nieuw onderkomen ook voorzien worden van een nieuwe klinkende naam. Dat had nogal wat voeten in de aarde en er gingen aardig wat namen over tafel. Eén naam had te maken met de raamvoorziening dat ook het nodige teweeg zou brengen: de luiken. Ook toen was er een behoorlijke discussie over hoe besloten het COC diende te zijn. De ene wilde die luiken te allen tijde open houden, de ander hield deze het liefs gesloten. De naam ‘De Ontluiking’ pleitte voor de eerste optie, maar uiteindelijk werd gekozen voor de naam die het pand al had, namelijk ‘De Blauwe Steen’. Overigens kwam in de volksmond de eigenlijke naam van het COC-café nooit echt in zwang en bleef er altijd van het Cee Oo Cee, het Kok of het clubhuis gesproken. Andere namen die het niet haalden, maar die we de lezer niet willen onthouden waren ‘Bokkingham Palace’, ‘De Olde Banke’, ‘Pink Safe’ en ‘Het Kluisje’.

Opening op 21 januari 1984
De officieuze opening was al op 17 december 1983, maar officieel kon op 21 januari 1984 met trots het nieuwe pand worden geopend. Daarvoor was net als bij de opening van ‘De Bokking’ tien jaar eerder de burgemeester van Deventer aanwezig, dit maal in de persoon van burgemeester Posthuma. Naast de officiële receptie ’s middags ging ’s avonds het dak eraf (niet letterlijk, want dat zou jammer zijn na een ingrijpende verbouwing) op het openingsfeest. De hele week werden nog diverse activiteiten georganiseerd (zie poster), waarbij de avond met Margreet Dolman niet onbenoemd mag blijven. Tijdens haar optreden op vrijdag 27 januari werden ineens stenen tegen de ramen gegooid met de nodige glasschade. Daders bleken jongeren van een nabijgelegen jongerencentrum te zijn. Het COC had weliswaar een nieuw onderkomen, maar er was nog veel werk te verrichten om een plek voor de doelgroep in de maatschappij veilig te stellen.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1984-1988 – De COC-zondagavondshow

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Actualiteiten, interviews en optredens onder leiding van Ab Kranenbarg.

Omdat de zondagavonden niet zo best liepen in het nieuwe pand aan de Assenstraat werd door een groep mensen besloten om iets te gaan organiseren om de loop er wat in te krijgen. Initiatiefnemer van het eerste uur Ab Kranenbarg vond het een goed idee om dit in vorm van een talkshow te gieten om zo een diversiteit aan onderwerpen te kunnen laten passeren. Hijzelf had inmiddels ruime ervaring in het theatervak (met het programma ‘Flikker, Pot en Tingeling’ en verschillende solo-programma’s) en was ook maatschappelijke en politieke geïnteresseerd. Bovendien kon Ab bouwen op zijn vlotte babbel, dus de boel aan elkaar praten lukte waarschijnlijk ook wel.

De formule was snel gevonden: zondagavond om 22.00 uur startte de show met telkens twee gasten en deze werden van te voren nooit bekend gemaakt. Dat was voor de bezoekers ook een verrassing en die spanning bleek voor een deel de charme van de ‘COC-zondagavondshow’. De gasten kregen vervolgens elk een kwartier de ruimte om iets te vertellen. In het tweede half uur kon Ab met beide gasten en publiek over een actueel onderwerp discusseren. Vaak was één van de gasten iemand vanuit de eigen vereniging die iets vertelde over zijn of haar vak- of interessegebied; de tweede gast werd van buiten COC-gronden gehaald, maar wel met een verhaal gericht op de doelgroep. Op de avond zelf leidt gastheer Ab Kranenbarg zijn gasten kort in met wat achtergrondinformatie, waarna de betreffende persoon via de wenteltrap naar beneden daalde (deze trap bleek daar zeer geschikt voor, weten bezoekers van het COC-pand aan de Assenstraat vast nog wel).

Op zondag 11 maart 1984 ging de allereerste zondagavondshow van start om klokslag tien uur. Gasten waren die avond Bep Spa (PvdA-gemeenteraadslid Deventer) en Ed Redeker (katholiek pater). Na deze eerste editie werd om de twee weken een zondagavondshow georganiseerd. Zo waren op de vierde zondagavondshow op 29 april 1984 Mannes Wiltink en dominee Borren de gasten. Mannes was een vaste oudere bezoeker van het COC en gold in die tijd als de nestor van het COC-IJsselstreek; hij vertelde over het homo-zijn net voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog, het socialisme (de 1-mei viering was voor hem belangrijker dan de Koninginnedag, welke een dag later plaatsvond) en over het belang van de 4-mei herdenking. Dominee Borren was predikant bij de Doopsgezinde Kerk en actief in de ‘Pastorale Werkgroep Homofilie’ in Zwolle. In zijn studententijd werd hij al geconfronteerd met de problemen die sommige mede-studenten ondervonden in de omgang met hun homoseksualiteit. Ook liet hij weten dat ook anno 1984 nog veel predikanten niet openlijk homoseksueel durven te zijn. Afgezien van een haperende microfoon was deze zondagavondshow een succes en het publiek zag al uit naar de volgende talkshow.

De zondagavonden leefden enorm op, dankzij een breed scala aan gasten die Ab Kranenbarg voor zijn (al dan niet haperende) microfoon wist te halen. Zo waren bijvoorbeeld TV-persoonlijkheid Albert Mol, schouwburgdirecteur Jan van den Bosch, hoogleraar Jo Bardoel, wethouder Bernard Duimel en (tijdens een speciale show vanwege het 15-jarig bestaan in 1987) de drie (oud-)burgemeesters van Deventer te gast. Wat zeker niet onvermeld mag blijven is de jaarlijkse uitreiking van de Leen Kool-prijs. Leen Kool, die trouwe volgers van deze historische overzichten nog kennen als de initiatiefnemer van de oprichting van een COC-vereniging in Deventer, was begin jaren ’80 overleden. Als eerbetoon besloot de organisatie van de zondagavondshow om aan het eind van ieder seizoen de naar Leen Kool genoemde prijs uit te reiken aan iemand die veel betekende voor de emancipatie homoseksuelen en lesbiennes in Deventer en omstreken.

Het voorbereiden van telkens weer een interessante talkshow met boeiende gasten liet zich na vijf jaargangen gelden. Op 5 juni 1988 was de allerlaatste reguliere Zondagavondshow met diverse gasten. Op deze avond kon men tevens het allereerste optreden van het nieuw opgerichte COC-koor cantate So-Do-Mi beluisteren. Nog twee keer was er een terugkeer (Ab leek wel de Heintje Davids van het COC), namelijk in 1990 met een speciale zondagavondshow vanwege de Hanzedagen en in 1992 tijdens het twintig-jarig jubileum van COC IJsselstreek. Alle zondagavondshows met vermelding van gasten (voor zover bekend) zijn onderaan dit artikel weergegeven.

Ab Kranenbarg in gesprek met Leo Kolkman, Leidy Huysmans en Ank van der Meulen, Reindert Meutstege en Teun Jansen tijdens de speciale zondagavondshow in 1992 vanwege het 20-jarig jubileum van COC-IJsselstreek

En toch is dit hoofdstuk niet helemaal ten einde, want tijdens de receptie van donderdag 8 maart 2012 kroop het bloed waar het al jaren niet meer gaan kon. Ab Kranenbarg zag daar zoveel oude foto’s, posters en hoorde vele herinneringen van de voorbije veertig jaar, dat het hem een enorme uitdaging lijkt om in dit najaar voor de allerlaatste keer weer een zondagavondshow te presenteren. Datum zal ergens in oktober liggen en wie de gasten worden… ook die traditie wordt in ere gehouden.

Ab Kranenbarg is trouwens ook nog jarig deze week (8 april) en dus hierbij van harte gefeliciteerd!

Gastenlijst van de zondagavondshow
De gasten schreven ook iets in het speciale zondagavondshowboekje. Aan de hand hiervan is geprobeerd een overzicht van alle gasten samen te stellen, maar niet alle namen werden duidelijk geschreven of helemaal niet genoteerd. Hier is dus de (onvolledige) gastenlijst:
I 11 maart 1984 Bep Spa & Ed Redeker
II 25 maart 1984 Bert Timmerman & Jan van den Bosch
III 15 april 1984 Teun Jansen & Tini Dudink
IV 29 april 1984 Mannes Wiltink & dominee Enno Borren
V 13 mei 1984 Jannie & Margje (achternamen niet bekend)
VI 20 mei 1984 Albert Mol (speciale editie)
VII 27 mei 1984 Jacob van der Meulen & Paul Snijders
VIII 7 oktober 1984 Jelle Moree (o.a. over zijn verblijf in Ecuador)
IX 21 oktober 1984 R.W. van Soest, Peter Jansen & Leo Warmerdam
X 4 november 1984 Jack Brendel & Greet (achternaam onbekend)
XI 18 november 1984 Leo Kolkman & Bernard Duimel
XII 2 december 1984 onbekend
XIII 25 december 1984 Kerstshow met o.a. Gerard Huisman & Hermien (achternaam onbekend)
XIV 24 maart 1985 onbekend
XV 7 april 1985 Eerste Paasdag met Lies en Henk Woerts
XVI 21 april 1985 Ineke (achternaam onbekend) & nog een gast (naam niet te lezen)
XVII 5 mei 1985 Han van Delden (naam slecht leesbaar) & Harry Knopperts
XVIII 19 mei 1985 onbekend
XIX 2 juni 1985 namen niet leesbaar
XX 16 juni 1985 Chris Breman & Marcel Dul
XXI 9 maart 1986 Dinant Webbink & Heidi Roeterdink
XXII 14 april 1986 Thema Ouder worden met Marcel Tamineau, Hermien … & Peter … (achternamen onbekend)
XXIII 11 mei 1986 Erna ter Steege & Saskia van der Gaast
XXIV 8 juni 1986 Walter Havinga & Hans Bleyerveld. Uitreiking Leen Kool Prijs aan Teun Jansen
XXV 5 oktober 1986 Francine (achternaam onbekend)
XXVI 2 november 1986 Betty Vooren (penningmeester Homomonument)
XXVII 7 december 1986 Ger Dijkstra, Martin van Kerkhof & Anneke (achternaam onbekend)
XXVIII 4 januari 1987 Henk Weijschede (Roze Golf) & Jo Bardoel (hoogleraar journalistiek en media)
XXIX 1 februari 1987 Tjeerd van Rij & nog een gast (naam niet leesbaar)
XXX 8 maart 1987 Special met (oud)-burgemeesters van Deventer Bolkestein, Postuma & Waal
XXXI 5 april 1987 Naam niet leesbaar, thema over potenrammerij
XXXII 3 mei 1987 Hans Glas
XXXIII juni 1987 Peter v.d. Made; uitreiking Leen Kool Prijs aan Jelle Moree
XXXIV 4 oktober 1987 Theo van Essen
XXXV 22 november 1987 Rob(je) Philip (jongerengroep COC)
XXXVI januari 1988 Jaaroverzicht met Geert Ploegh, Gerrit Ebbink & Geert van Zinnen
XXXVII 6 maart 1988 Benjamin … & Jan … (achternamen onbekend)
XXXVIII 17 april 1988 Hannie (achternaam onbekend)
XXXIX 5 juni 1988 Laatste show met o.a. Christiaan Dobma, Gerda (achternaam onbekend)

XL 17 juni 1990 Speciale show t.g.v. de Hanzedagen met Hans Warmerdam
XLI maart 1992 Speciale show t.g.v. 20-jarig jubileum COC Deventer

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Special – Emy Werkhoven – eerste vrouw in het COC-bestuur

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Interview uit Flipo nr.15 (maart 1986)

Emy Werkhoven (Rotterdam 27 februari 1940 – Deventer 14 april 2009) was het eerste vrouwelijke bestuurslid van COC Deventer. Dit interview met haar is eerder geplaatst in de Flipo-vrouwenspecial uit 1986 en werd met haar gehouden door Saskia van der Gaast en Karin van Dijk. Het geeft een mooi beeld van de eerste jaren van het COC in Deventer, vooral vanuit vrouwelijk perspectief. De toenmalige schrijfwijze is intact gelaten.

Hoe is het precies begonnen? Wat bracht je naar het COC in Deventer?
Ik kwam uit het westen en zat daar in Orpheus (een klub voor gehuwde homo’s). Het was ± ’74, ik was nog getrouwd en woonde in Bathmen. Ik kreeg een uitnodiging voor de opening van het COC aan de Bokkingshang. Daar vroeg Ab Kranenburg me of ik wat in het COC wilde doen, en zo kwam ik, als eerste vrouw, in het bestuur terecht.
Ik herinner me uit die tijd nog een bestuursvergadering bij mij thuis. Er was toen een nieuwe jongen, die misschien in het bestuur zou komen. En ik had op tafel een prachtige bos dieprode rozen staan. Die jongen begon langzaam aan die rozen te knabbelen, en aan het eind van de avond had hij zeker twee rozen opgegeten. Ik was stomverbaasd, maar dacht bij mezelf: “Dat is zeker iets nieuws voor homofielen!”
Maar goed, we gingen dus avonden voor vrouwen organiseren (in het westen gebeurde dat al heel lang!). Eén vaste avond in de maand, wat aangekondigd werd in het landelijke blad. Er kwamen met name oudere vrouwen, zo tussen de 30 en 40 jaar.

Wat waren in die tijd de mogelijkheden voor lesbiese vrouwen om elkaar te ontmoeten?
Bij elkaar thuis, vooral verjaardagsfeestjes waren heel belangrijk. Er waren weinig vriendinnengroepjes, het was los zand. Je hoorde veel via via, wie er lesbies waren. Of je vermoedde iets en las die vrouw dan bv. Een winkel had ging je er wat kopen en begon zo een praatje. De vrouwenavonden waren in die zin belangrijk dat je elkaar allemaal zag, tenminste zij die er heen durfden. Veel vrouwen gingen liever naar een andere stad, dat was veel anoniemer. Er was hier geen lesbies gedrag op straat. De vrouwen vonden het zelf ook niet nodig om uit die anonimiteit te komen, ze waren al blij als ze getolereerd werden. Mij is vaak kwalijk genomen dat ik er zo open mee om ging, bv. op m’n werk (ik werkte toen op het Arbeidsburo). Dan zeiden ze tegen me: “Dat is toch niet nodig, het is toch genoeg als we het van elkaar weten?!”.

Hoe was de sfeer op de vrouwenavonden?
Er werd stevig gerookt en gedronken. Er was een veel sterkere rolverdeling dan nu. Echte butch- of femme-types. Dat kwam tot uiting in de manier van kleding, drankjes aanbieden, versieren. Veel vrouwen streefden er naar de mannenrol na te doen. Ik kwam uit het getrouwde circuit (stond in een fluwelen rok achter de bar!) en vond de butches prettiger als mannen, sierlijker en galanter. Het hetero-patroon ging door in het lesbies circuit: we hadden geen ander voorbeeld en het was aanvaardbaar gedrag. In het begin leek het simpel, later zag je meer. Het was ook een heel spannende tijd, je kwam daar toch eigenlijk om een relatie te zoeken, en je wist van sommige vrouwen dat ze iedereen gehad hadden of nog zouden krijgen. Soms werden ruzies om vrouwen buiten uitgeknokt en dan hoorde je later van de mannen dat dat toch eigenlijk niet kon.
Die ene avond in de maand was voor velen de enige mogelijkheid om uit te breken en te praten over je verliefdheden, bv. op getrouwde vrouwen. We deden ook aan opvang van nieuwe vrouwen (die hadden natuurlijk veel bekijks!) en kregen veel telefoontjes van mannen die hun vrouw wilden sturen.
Wat ook populair was in die tijd: de partnerruil tussen Orpheus-echtparen, de ‘Orpheus-ruilbank’. Ik ben wel blij dat ik van die toestanden af ben, want dan wilde de man ook wel met je en dan was ik vaak de spelbreker!

Waar werd veel over gepraat in die tijd?
Of, wat een geliefd onderwerp was: jalouzie. Meervoudige relaties bestonden eenvoudig niet. De ene was van de ander. En verliefd worden op een ander was schandelijk. Het streven was toch naar een vaste relatie. Vaak zag je vrouwen pas weer terug op een vrouwenavond als hun relatie uit was. We organiseerden ook thema-avonden over “hoe vertel ik het mijn ouders”, “realties” en “hoe vertel ik het mijn kinderen”.
We zagen onszelf in die tijd als het “derde geslacht”, iets er tussenin. Ik werd bv. Heel erg geïnspireerd door het boek “De Bron van Eenzaamheid” van Radclyff Hall. Daar komt o.a. in voor, wat me heel erg aansprak: als vrouwen willen trouwen, moeten ze daar de ruimte voor krijgen en geen stempel van lesbies opgedrukt krijgen. Dat gold in die tijd, als je een vriendin had gehad, die later trouwde, was je geweldig want je was even goed als een man. Er was toen veel minder een feministies bewustzijn.

Wanneer kwam voor jou de ommezwaai dat je minder aktief werd in het COC?
De kentering kwam eind ’79, door Joke Swiebel. Er waren toen grote discussies in het landelijk COC-bestuur over vrouwen- en mannenzaken. Zij wilde de vrouwengroepen veel autonomer maken en pleitte voor een eigen identiteit voor vrouwen. Alles werd meer gestructureerd, er kwamen veel jonge vrouwen in het COC en vrouwenhuis. Een hele nieuwe generatie werd aktief, die hele andere dingen belangrijk vond. Er was een soort natuurlijk verloop, de oudere vrouwen kwamen minder en zijn allemaal een eigen leven gaan leiden. Als je ze nu ziet is dat bv. op vredesmanifestaties, bij Amnesty, poëzie-uitvoeringen, allemaal dingen waar niet expliciet het stempel lesbies op rust. De romantische tijd van kaarslicht, rode wijn en Edith Piaf is voorbij…

Is het COC nu nog belangrijk voor je?
Nee, niet erg. Ik kom af en toen nog wel, vanuit een soort nostalgie, maar er wordt te harde muziek gedraaid en er is een generatiekloof. Ik vind geen aanknopingspunten om over te praten, bv. over gedichten. Ik kom niet om te dansen of een vriendin te zoeken. Het lesbies zijn is nu meer aanvaard en de voortrekkersfunktie van het COC is wat weg. Er is nu veel meer om je op te richten, allerlei bladen, vrouwencampings, vredeskampen. Overal kun je kontakten leggen, dat is een goeie ontwikkeling. Als ik genoeg geld zou hebben, zou ik meer naar De Brug gaan (35+ avond in A’dam). Daar denk ik de oude sfeer, de oude spanning van kijken en bekeken worden, weer terug te vinden. Voor mij is dat leuk. Je kleedt je erop als je uitgaat.

Bestaat voor jou zoiets als een ‘lesbiese kultuur’?
Ja, dat is er zeker. Ik vind het bv. heerlijk zo iemand als Elly de Waard te lezen én in een kostuum te zien. Voor mij is het heel anders of een man een pak draagt of een vrouw. Ook vind ik dat lesbiese vrouwen anders schrijven, dichten of schilderen. Mannen praten meer over dingen die ze kunnen heben of zijn. Vrouwen zoeken meer hoe het zou kunnen, balanceren subtieler. Het zoeken op zich is voor mij het boeiendst, zodra het vervuld is wordt het een sleur. Een voorbeeld: Virginia Woolf in “To The Lighthouse”, ze werkt daarin met beelden, maar naar buiten gericht, terwijl Lowen in “Under The Vulcano”ook met beelden werkt, maar op zichzelf gericht. Dat verveelt me op den duur. Heel andere dingen zijn belangrijk bij mannen.

Hoe kijk je terug?
Ik heb met veel plezier in het COC gewerkt, maar ben nu naar een andere levensstijl toegegroeid. Ik heb m’n eigen identiteit binnen de circuits van Deventer. Als ik nu een vriendin zou zoeken, zou ik bv. op een advertentie reageren, die vind ik zo spannend om te lezen.

Maart 1986

Emy Werkhoven is overleden op 14 april 2009 en ligt begraven in Diepenveen.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1984 – Een aparte vrouwenruimte in het nieuwe COC-pand

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Lesbies Oostfront tegen seksisme en vrouwonvriendelijke muziek

Het nieuwe COC-pand aan de Assenstraat zat een stuk ruimer in z’n jas dan de voorganger aan de Bokkingshang. Zo was er opeens plaats voor een aparte vrouwenruimte, waar de COC-vrouwen hun eigen sfeer konden creëren en mannen niet welkom waren. Deze ruimte was gesitueerd op de plek waar in het huidige COC-pand de ingang is; in 1984 kwam men echter via de Assenstraat binnen en was dit deel redelijk afgeschermd. Tegelijk had in die begin jaren ’80 een radicale omslag plaatsgevonden tegen het seksisme van de man. Spreekbuis in afdelingsblad ‘Flipo’ was het Lesbies Oostfront.

Het openen van een seks-winkel aan de Bokkingshang (toevallig met dezelfde naam als ‘De Bokking’), maar ook de seks-shop ‘Deventer Bookshop’ aan de Nieuwe Markt zorgde voor ergernis bij vele vrouwen en ook mannen begin jaren ’80. In de nacht van woensdag 23 februari 1983 werden op de ruiten van sekswinkel ‘De Bokking’ (steenworp afstand van dat andere pand ‘De Bokking’) diverse leuzen geschilderd, waaronder ‘Porno is mannen/vrouwenhaat’. De geruchten dat de leuzenactie o.a. door bepaalde COC-vrouwen was ondernomen bleek hardnekkig en omdat de eigenaar van dit pand dezelfde was als de huurbaas van COC-pand ‘De Bokking’ zorgde dit mede voor een verziekte sfeer (en de verhuizing van het COC naar de Assenstraat).
Het oprukken van de grote seksbazen, de porno-video’s en de seksspeeltjes moest volgens de aktiegroep ‘vrouwen en mannen tegen porno’ worden tegengegaan, omdat het meer zien van porno volgens hen leidde tot het normaal vinden van deze ‘afgestompte seksuele gevoelens’.

Was er in de jaren ’60 vanuit christelijke hoek veel weerstand tegen de steeds vrijer wordende moraal; begin jaren ’80 kwam dat geluid meer en meer vanuit links-feministische hoek en dan vooral tegen het exploiteren van vrouwelijk naakt. Er was op alle fronten een grote actiebereidheid tegen uitingen van seksueel vertoon. Regelmatig waren er discussies binnen ‘De Bokking’ en later ook aan de Assenstraat over muziek met een seksuele ondertoon. Vooral het nummer ‘Nasty Girl’ van de groep ‘Vanity 6’ zorgde voor veel tumult. Vrouwelijke discjockeys weigerden deze plaat te draaien en wanneer iemand toch het lef had om deze single ten gehore te brengen ontstond er meteen een opstand bij de draaitafel. Uiteindelijk is het singletje ritueel verbrand: een symbolische verbranding van alle Nasty Girls en seksistisch getinte muziek.

Hoes van het vermaledijde singletje ‘Nasty Girls’ en het logo van het ‘Lesbies Oostfront’ dat hiertegen in verweer kwam

Vanuit de berichten van het Lesbies Oostfront (LOF; de vrouwenrubriek in de Flipo) werden nog meer akties aangekondigd. Alle muziek met een seksuele ondertoon mocht niet meer worden gedraaid en iedere single en LP werd voorzien van het stempel ‘Goedgekeurd door het LOF’. In een overleg met de aanwezige mannen binnen het COC maakten de vrouwengroep de volgende eisen kenbaar:
– Het verwijderen van alle seksistische hoezen van singletjes en LP’s
– Mannenhanden af van vrouwenmuziek
– Geen vrouw-onvriendelijke muziek meer
Ook werd mannen opgeroepen om deel te nemen aan vormingsweekenden met het thema ‘Jéé, ben ik dat?’ (over het seksisme van mannen) en vervolgens al hun pornoblaadjes te verscheuren. Op een willekeurige avond (laat staan op een echte vrouwenavond) was de zogenoemde muziek met ‘blote-benen, lage-décolleté of behaarde-borst’ absoluut taboe.

Natuurlijk waren er ook tegengeluiden tegen deze tendens. Een ingezonden stuk in de Flipo (nr. 1, april 1983) noemt het ‘neo-calvinisme’ en ook de term ‘pottenterreur’ valt te lezen. Natuurlijk ontbreekt in de volgende editie een reactie niet, waarin de essentie en de gevolgen van de porno-industrie nogmaals worden benadrukt: het is een uiting van mannelijke potentie en macht en geeft een misvormd beeld van de vrouw. Een paar jaar later reageerde Saskia van der Gaast (één van de vrouwen van het Lesbies Oostfront) dat juist die afkering en radicaliteit ervoor gezorgd hebben dat er veel goede ideeën en activiteiten tot stand kwamen.

De Vrouwenruimte in het nieuwe COC-pand was inderdaad de eerste jaren strikt behouden aan vrouwen-activiteiten. Daarna werd het meer en meer vergaderruimte en met de tussentijdse verbouwing in 1994 verdween de wand, zodat van een aparte ruimte geen sprake meer was. Nog een paar jaar later (in 1996) werd er een kleine bar geplaatst en heette deze ruimte tot 2005 ‘Le BaroC’.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1985 – Het eerste Aids-forum in Deventer

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Mysterieuze ziekte vraagt om aandacht en voorlichting

Begin jaren ’80 werden de geruchten rondom de mysterieuse virus-ziekte Aids steeds hardnekkiger en zo ook de spookverhalen. Het werd ook in Deventer tijd om met een forum alle waar- en onwaarheden rondom hiv/aids te behandelen. Het eerste forum werd op 7 maart 1985 georganiseerd tijdens de COC-vijfdaagse.

De leden van het forum, bestaande uit Jan van Wijngaarden (homo-gezondheidsgroep Amsterdam), Ines Borstlap (District Geneeskundige Dienst – afdeling geslachtsziekten), Ab Rozijn (keuringsarts District Geneeskundige Dienst) en Jan Willem Holthuis (voorzitter Deventer huisarstenvereniging), werden door forumleider Bernard Duimel gepresenteerd.

Allereerst werd door de forumleden verduidelijkt wat de afkorting A.I.D.S. (oftewel Aquired Immunity Definciecy Syndrome) betekende, want hierover ontbrak bij het aanwezige publiek nog wel de nodige kennis. Aids is een virus, dat een bepaald soort witte bloedlichaampjes afbreekt, waardoor de natuurlijke afweer van het lichaam tegen ziektekiemen wordt verstoord. Hierdoor kan bijv. een simpele verkoudheid uitdraaien op een dodelijke longontsteking. Ook de ontstaansgeschiedenis, het ziektepatroon en besmettingsrisico’s kwamen dit eerste deel aan de orde. Vervolgens werd gediscusseerd over de rol van de omgeving van de Aids-patient en de rol die gemeente en hulpverleningsinstanties daarbij kunnen hebben.

Zowel door de aanwezige deskundigen, maar ook door het publiek, werd benadrukt dat in de regio IJsselstreek een groep moet gaan ontstaan, die zich actief bezig houdt met voorlichting en preventie. Ook informatie delen met de plaatselijke overheid en deskundige gezondheidszorg werd van groot belang geacht. Deze zogenaamde regionale Aids-platformgroep werd al snel opgericht en de eerste contactpersonen waren Chris Breman en Marcel Dul.

Omdat het voor een kleine regionale vereniging als COC IJsselstreek niet mogelijk was om uit eigen potentie de omvangrijke materie rondom Aids te hanteren werd eerst en vooral gekeken wat er wel zelf gedaan kon worden. Vooral Aids-preventie en het geven van voorlichting werd als zeer belangrijk en haalbaar geacht. Voor het overige deel werd dan aansluiting met professionele hulpverlening gezocht, waar meer ervaring was met de echte opvang van mensen met Aids.

In 1986 werd de cursus ‘Homoseksualiteit en gezondheid’ georganiseerd, waarbij deelnemers werd bijgebracht op welke manieren je kunt voorkomen om AIDs op te lopen. Vanuit de gemeente Deventer werd op ruimharige wijze steun verleend aan de diverse initiatieven vanuit COC IJsselstreek. Bij de DGD (District Geneeskundige Dienst) startte in januari 1986 het zogenaamde Aids-spreekuur (ook voor andere seksueel overdraagbare aandoeningen), waarbinnen ook het COC vertegenwoordigd was. Ook de aanwezigheid van een condoomapparaat in het COC-pand en het regelmatig uitdelen van condooms (vaak op ludieke wijze) zijn vanaf midden jaren ’80 een vast onderdeel binnen COC IJsselstreek.

In de jaren daarna werd de aandacht voor Aids nog meer opgevoerd. In de net geopende COC-bibliotheek waren diverse informatiematerialen en studies over omgaan met Aids te vinden. Er verschenen diverse films rondom het thema en ook in theatervoorstellingen kwam het onderwerp aan bod. In 1989 werd de indrukwekkende solo-voorstelling ‘Post uit Afrika’ in het COC opgevoerd, waarbij Wick Ederveen (1953-1994 en inderdaad de broer van Arjan Ederveen) door middel van een ingesproken cassettebandje en rollenspel een portret schets van een man die weet dat hij aan aids zal overlijden. Ook thema-feesten werden aan het onderwerp besteed (meestal rond wereld-aidsdag op 1 december), zoals het ‘First Aid(s) Festival’ in 2006 met dokters, verpleegsters en een optreden van de ‘Soa-sisters’.

Eigengemaakte poster van ‘Post Uit Afrika’ uit 1989 en een deel van het team van ‘First Aid(s)’ uit 2006

Ondanks deze openheid rondom het thema Aids, duurde het nog vrij lang voordat ook binnen COC-IJsselstreek de ziekte een gezicht kreeg. De regio Deventer bleef niet gespaard en sommige mensen die regelmatig het COC bezochten bleken helaas ook sero-positief. Zo was het thema niet langer een ver-van-ons-bed-show maar moest er vanuit de eigen COC-gelederen geleerd worden hoe men omgaat met mensen met hiv-aids. Hoewel er in de loop der jaren een aantal van hen zijn overleden (vaak met veel belangstellenden vanuit het COC op de uitvaart), bleken ook velen baat te hebben bij de medicijnen om de ziekte te beteugelen. De ruime financiële steun aan het Aidsfonds en daarmee aan onderzoek wierp zijn vruchten af.

Sinds 2011 is er binnen COC Deventer geen aparte werkgroep hiv-aids meer actief. Degene die deze werkgroep jarenlang in zijn eentje vertegenwoordigde is gestopt en vanuit de nieuwe generatie is er weinig respons om hierbinnen iets te gaan doen. Toch staat in het COC-café nog steeds een collectebus ten bate van het Aidsfonds en gaat een deel van de giften aan het jubilerende COC Deventer naar aidspreventie (het andere deel gaat naar Pink Ribbon, de organisatie tegen borstkanker).

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Special – COC neemt deel aan de Dodenherdenking

Aandacht voor de slachtoffers van de homovervolging

Vanaf 1980 neemt het COC actief deel aan de jaarlijkse Dodenherdenking op 4 mei om acht uur ’s avonds en sindsdien wordt ieder jaar na de twee minuten stilte een bloemstuk of krans gelegd bij het Verzetsmonument op het Grote Kerkhof. Oorsprong van deze deelname is de intentie om in 1980 een Verzetstentoonstelling te organiseren, waaraan ook COC IJsselstreek wil participeren. Dan blijkt dat de eigenaars van de beoogde tentoonstelling deze niet aan de organisatie wil afstaan. In allerijl worden protestacties georganiseerd en toenmalig COC-pand De Bokking blijkt uitermate geschikt als ‘Aktiecentrum’. Uiteindelijk wordt met vereende krachten en met ander materiaal toch een Verzetstentoonstelling samengesteld.

Anekdote: Geschiedenislesje
Ab Kranenburg en André Meijer hebben zich voor deze tentoonstelling nogal druk gemaakt. De grote klap dat de eigenlijke tentoonstelling niet zou komen, resulteerde in een enorm gevoel van solidariteit (om samen toch een tentoonstelling tot stand te brengen). Voor het eerst wordt er door homo’s, vrouwen, Chilenen en Turken gezamenlijk Aktie gevoerd tegen fascisme. Als de oud-strijders de nacht doorbrengen bij de tentoonstelling ontspint zich een discussie tussen hen en het hoofd van de Rijksvoorlichtingsdienst, wanneer de laatste op een gegeven moment zegt: “Waarom moet je die homofielen daar nu weer bij betrekken?”. Waarna één van de mensen die in concentratiekamp Sachsenhausen gezien heeft hoe dragers van de roze driehoek werden afgemaakt, het hoofd van de Rijksvoorlichtingsdienst een lesje geschiedenis moet geven.

Uit allerlei emotionele reacties van mensen die in kampen gezeten hebben komt dan ook het verhaal naar voren van de homoseksuelen in die kampen. Een interview met twee mensen uit de kampen vormt de basis van een videoband over de vervolging van homoseksuelen in de Tweede Wereldoorlog. De maker van die band is de in deze serie al vaker genoemde Ab Kranenburg en op 4 mei, na de dodenherdenking in Deventer, wordt de video in De Bokking vertoond, om duidelijk te maken waarom het COC deelneemt aan de herdenking van de doden uit de Tweede Wereldoorlog.

Sindsdien lopen mensen vanuit het COC mee met de Stille Tocht en wordt ieder jaar een krans of bloemstuk gelegd bij het Verzetsmonument aan het Grote Kerkhof. Getracht wordt om dat iedere keer door een man en een vrouw uit de vereniging te laten doen. Jarenlang verzorgt Ab Kranenburg een speciaal programma in het COC pand, waarbij op verschillende wijze wordt stilgestaan bij de herdenking. In de jaren negentig wordt dit overgenomen door Christiaan Dobma en bestaat de bijeenkomst uit een speciale spreker of vertoning van een documentaire. Een eigen programma was er sinds 2004 niet meer, maar wel bleef het COC-café na de dodenherdenking tot 2015 open voor de deelnemers aan Stille Tocht en kranslegging.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1985 – Opening van COC-bibliotheek ‘De Vriendschap’

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

De eerste Roze Boekenkast van Deventer opent haar deuren

In het najaar van 1984 was een eerste oproep te lezen in Flipo nr.9 om een bibliotheek op te zetten in het nieuwe pand aan de Assenstraat. De bedoeling was om de basisverzameling van zo’n veertig boeken uit te breiden met gedoneerde boeken (fictie, non-fictie, onderzoeken, tijdschriften, etc.) vanuit de COC-leden. Wanneer de collectie uit meer dan honderd boeken zou bestaan kon de COC-bibliotheek van start gaan. Na maanden van voorbereiding was dat moment aangebroken op zaterdag 8 juni 1985. Daarvoor had men al een preview kunnen nemen tijdens de ‘Open Dag’ op 6 maart 1985.

Op deze bewuste zaterdagmiddag 8 juni vond de officiële opening plaats om drie uur. De openingshandeling werd verricht door Paul Snijders, die binnen COC-IJsselstreek en daarbuiten bekend stond vanwege zijn werkzaamheden in de homo-historische letteren. ’s Avonds werden de feestelijkheden voortgezet met een heus ‘Boekenbal’, waarbij o.a. Cees van der Pluijm (Genootschap van Tegennatuurlijke Letteren) een voordracht gaf. De boeken waren te vinden in een ‘roze kast’ op de locatie waar vanaf 1994 de schuifdeur tussen de twee COC-panden zou komen en die vanaf 2005 weer een dichte muur vormt bij de garderobe (muur tussen COC-café en pannenkoekenhuis ‘Ot & Sien’). De naam van de bibliotheek werd ‘De Vriendschap’ en was een verwijzing naar de dichtregel ‘Naar vriendschap zulk een mateloos verlangen’ van Jacob Israël de Haan (deze regel siert ook het homomonument in Amsterdam).

De advertentie van de nieuwe bibliotheek uit 1986

De eerste collectie werd onderverdeeld in drie verschillende categorieën; ten eerste de romans (literatuur), ten tweede COC-werk (informatie en onderzoeken) en tenslotte overig. Vooral onder deze laatste rubriek staan opvallende titels als ‘Homo Holocaust’, ‘Homofielen uit Suriname’ en ‘Liederenbundel der Homophiele Mensch’. Steeds werd door schenkingen en aankopen het boekenbestand uitgebreider; het honderdvijftigste boek kon in april 1986 verwelkomd worden en het tweehonderdste exemplaar eveneens nog datzelfde jaar. Daardoor kon het bestand ook in meer rubrieken worden verdeeld, zodat men gemakkelijker per onderwerp kon zoeken. Ook kende vanaf 1986 de bibliotheek een vaste openingstijd op de zaterdagmiddag van twee tot vijf en dat had weer een opleving van de hele zaterdagmiddag tot gevolg.

In 1994 werd het gehele COC-pand grondig verbouwd en dat hield in dat ook de COC-bibliotheek naar de andere ruimte (daar waar nu het huidige COC-café Face It is gevestigd) moest verhuizen. Degenen die zich jarenlang hadden ingezet voor de bibliotheek ‘oude stijl’ waren verhuisd, niet meer actief of op andere fronten juist zo actief dat de boeken spinrag begonnen te vergaren. Er moest dus iets gaan gebeuren. In nummer 29 van de Flipo uit maart 1996 staan de eerste geruchten van een opleving van de COC-bibliotheek te lezen en men levert geen half werk. In de zomer van 1996 wordt het oude boekenbestand opgeschoond en nieuwe kasten aangeschaft; dat alles maakte deel uit van de herinrichting van de multifunctionele ruimte naast het toenmalige COC-café (wat anno 2012 dus het hele COC-café Face It is). Op donderdag 19 september 1996 opent deze nieuwe bibliotheek voor de eerste keer haar deuren en liefhebbers konden zowel op donderdagavond (van negen tot elf) en op zaterdagmiddag (van drie tot vijf) rondsnuffelen en ook boeken lenen. Meer over deze bibliotheek en de literaire activiteiten in een latere aflevering van het historisch overzicht van ’40 jaar COC Deventer’.

De advertentie van de bibliotheek uit 1991 en het logo van de nieuwe bibliotheek vanaf 1996

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Special – Van Eurovisie COC-festival tot Euro-Song-Gala

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Jaarlijkse stoeipartij met het Eurovisie Songfestival

Het Eurovisie Songfestival is altijd al een populair feest geweest, vooral onder homo’s. Echter nadat Willeke Alberti in 1994 slechts vier punten had ontvangen voor het liedje ‘Waar is de Zon?’ was Nederland uitgeschakeld voor het komend jaar. Om toch iets te hebben om naar uit te kijken besloten Theo Dijkstra, Leo Kolkman en Reindert Meutstege om in 1995 een eigen festival te organiseren. Nadruk lag om bestaande songfestivalnummers door persiflage of parodie een eigen bestaan te geven.

Voor de presentatie werd al snel Christiaan Dobma gevonden om het geheel meertalig en met soms venijnig commentaar te begeleiden. Zodra het initiatief bekend werd raakten meer mensen bevangen door het songfestivalvirus en zo stonden op vrijdagavond 12 mei (de vooravond van het échte Eurovisie Songfestival in Dublin) maar liefst negen acts op het podium. De winnares van de eerste editie was Vicky Leandros, die op hysterische wijze haar versie van ‘Après Toi’ ten beste gaf en zo anderen als Abba, Mocedades en Frizzle Sizzle achter haar liet. Het Eurovisie COC-festival, welke als eenmalige activiteit was bedoeld, werd zeer goed ontvangen en dus was er vraag naar meer. Een traditie was geboren.

De winnares van het eerste festival in 1995 was Vicky Léondros; daarnaast de Sandra’s zonder Andres namens de Kanaaleilanden in 1996

De volgende jaargangen lieten een bonte keur aan deelnemers zien en werd een oneindige bron van creativiteit aangeboord. Memorabel zijn de vechtende zusjes Maywood, de zingende Paus en achtergrondkoor, heel veel Sandra’s zonder Andressen, Suske en Wiske, de IJslandse Bjurk, de hard-rockende Nicole, de Deense zeemeermin, veel Dana’s Internationals en de bloederige act uit Transsylvanië. De eerste zeven edities van het festival werden gehouden in het toenmalige COC-café aan de Assenstraat en naast de inzet van deelnemers kon ook gerekend worden op de steun van veel mensen achter de schermen. Vanaf 2002 werd het festival drie jaar op rij gehouden in Theatercafé Bouwkunde, dat een perfecte locatie bleek.

Na de tiende editie in 2004 nam ‘presenatrice’ Christiaan afscheid en ook mede-initiatiefnemer en organisator Reindert Meutstege gaf het stokje door. De editie van 2005 kwam door een nieuw team onder leiding van Gijs en Iwan tot stand en de presentatie lag in handen van Rik en Maarten (de laatste in steeds wisselende creaties). Ondanks het succes van deze avond en de hele reeks werd in 2006 geen festival georganiseerd. Er was een fikse bestuurscrisis ontstaan vanwege de verschillende visies op de koers die het COC zou moeten varen. Daardoor ging er teveel tijd zitten in het belang van de vereniging en was er geen tijd (en wellicht behoefte) om een vrolijke avond te vieren.

Kleine Kokette Katinka en een hitsige Spelbreker uit 2001 en de fraaie Deense Zeemeermin uit 2003

In 2007 werd op kleine schaal en op het terrein van het eigen COC-pand opnieuw op de vooravond van het Songfestival een bonte avond georganiseerd, nu met de naam ‘EuroSong-Gala’. Zes deelnemende acts traden aan en uiteindelijk ging opoe ‘Bingo Beppie’ namens Finland met de prijs naar huis.

In 2008 werd opnieuw in Theatercafé Bouwkunde het ‘EuroSong-Gala’ gehouden met negen acts. Rik en Maarten deden de organisatie (met ondersteuning van oud-organisator Reindert) en namen ook de presentatie op zich. Vrolijke feestklanken van twee doorgedraaide tweelingen of Oostenrijkse hoempapa-muziek ten spijt werd Zweden met een ingetogen versie van Bert van Gent uiteindelijk eerste.

In 2009 werd het festival op een nieuwe locatie gehouden, namelijk de centrale hal van de Openbare Bibliotheek (zo’n 200 meter van COC-café ‘Face It’). De organisatie en presentatie lag opnieuw in handen van Rik en Maarten, met steun van mensen van de Bibliotheek. Wederom waren er negen acts te bewonderen, waarbij de opvallende en niets-onthullende outfit en presentatie van Princess Alberta met meerderheid van stemmen de eerste prijs ontving.

In 2010 werd het festival op het laatste moment afgeblazen en andere initiatieven voor 2011 kwamen ook niet echt van de grond. Vanwege het 40-jarig jubileum heeft men begin 2012 besloten om nog éénmaal dit festival, dat zulke dierbare herinneringen bij velen heeft nagelaten, op poten te zetten. Op zaterdag 19 mei zullen een zestal acts strijden om de eerste plaats tijdens de vijftiende editie van het parodiefestival. Hopelijk wordt het weer als vanouds, want naast een gezellige avond was de kracht van het festival vooral samenbindend; er met z’n allen een vrolijk en bont feestje van maken.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1985 – Homojongerenfestival in Deventer

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Speciale activiteiten voor jongeren met vallen en opstaan

In 1984 was er in Deventer van 21 tot en met 24 juni de afsluiting van een groot landelijk jongerenfestival georganiseerd onder de naam ‘Doe Wat ‘84’. Op de Worp was een grote tent geplaatst met daaromheen een groot tentenkamp. Door middel van workshops, films, muziek en een informatiemarkt kwamen thema’s als anti-militarisme en anti-fascisme aan bod. Ook het COC IJsselstreek had zich hiervoor aangemeld om een weekend rondom deze thema’s te organiseren; de expositie ‘homohaat en fascisme’ was te bewonderen en het Groningse flikkercabaret ‘Supertamp’ werd weer naar Deventer gehaald. Ook werd er opnieuw een Roze Fietskaravaan gehouden (net als in 1982, weet u nog?), deze keer gewapend met een enquête om de homotolerantie in de regio te onderzoeken. Dankzij dit festival ontstond er een positieve impuls om meer activiteiten voor jongeren tot stand te laten komen.

Jongeren-wervingsposter uit 1980 en het ‘geboortekaartje’ van de jongerengroep uit 1985

Het jaar 1985 was uitgeroepen tot ‘Jaar van de Jongeren’ en veel organisaties haalden ook alles uit de kast om leuke jongerenactiviteiten te gaan organiseren. Het COC Deventer had begin 1985 op dat gebied een probleem, want hoewel in het verleden regelmatig pogingen werden ondernomen om ook de jongeren erbij te betrekken (met steeds wisselend resultaat) was er in het nieuwe pand aan de Assenstraat geen echte jongerengroep meer actief. Een vijftal koppen werden bij elkaar gestoken en op 2 april 1985 kwam de Jongerengroep weer als herboren te voorschijn met een ‘ontembare drang’ naar meer jongerenactiviteiten in het COC. Naast opvang van andere jongeren in hun coming-out wilde deze groep ook lezingen, films en andere festiviteiten voor (homo-)jongeren gaan organiseren.

Belangrijk voor deze groep was om zich niet alleen in het eigen pand te roeren, maar vooral naar buiten te treden. Daarom werd de eerste grote activiteit een Homo-jongerenfestival in het derde weekend van september 1985. Tijdens dit weekend stonden serieuze en minder-serieuze gepland, zoals filmvoorstellingen, live-muziek, themadiscussies en een foto-expostie. Zaterdagmiddag 14 september kon men deelnemen aan diverse workshops (bijv. je eigen buttons maken) en er waren discussiegroepen over AIDS en Coming Out. Daarnaast kon een ieder zich openbaren tijdens het Open Podium vanaf 16.00 uur. Na een speciaal koud buffet ging het avondprogramma van start met een informatiefilm over de geschiedenis van de homobeweging. Vanaf 23.00 uur was er een spetterend optreden van de vrouwenband ‘Lippes Loop’ en daarna natuurlijk ‘Dixo’ met Deejee Els. Zondag 15 september moest men alweer op tijd aan de bak voor een brunch om 12.00 uur en daarna een speciaal optreden van cabaretgroep ‘Truus gaat uit wandelen’. Het hele weekend waren er kunstwerken te zien en werden speciale video’s gedraaid; bij de ingang van het COC-pand was ook een infostand ingericht, waar zelfs mensen die van verre kwamen zich konden inschrijven voor een slaapplaats. Vanwege dit uitgebreide porgramma werd voor het eerst het hele pand aan de Assenstraat gebruikt, van vrouwenruimte tot kelder. Het homo-jongerenfestival was een groot succes en de jongerengroep groeide dan ook gestaag aan met nieuwe leden en dus ook meer potentie voor nieuwe activiteiten.

Homo-Jongeren-Festivalposter uit 1985 en een poster van jongerengroep ‘De Gompies’ uit 1987

Vanaf november 1985 werd iedere eerste vrijdag van de maand benoemd tot ‘jongerenwerkgroepavond’ (later afgekort tot jongerenavond) en organiseerde de jongerengroep een speciale avond voor jongeren tot 25 jaar; de ene keer met een speciale film en daarna een speciaal optreden of feestthema en natuurlijk altijd swingen na afloop. Medio 1986 werd ook een nieuwe naam voor de jongerengroep bedacht, namelijk ‘De Gompies’. Maar na verloop van tijd ging het actieve kader van de jongerengroep iets anders doen en bleek de instroom te gering om nog van een echte jongerengroep te spreken. In maart 1990 moest men concluderen dat het niet langer zinvol was om jongerenavonden op de agenda te zetten; niemand wilde ze nog organiseren.

Het duurde nog vijf jaar voordat er weer een nieuwe jongerengroep tot stand kwam, met deze keer de naam ‘Da’s Andere Koek’. Op 22 september 1995 werd met een receptie, waarbij radio-DJ Hans Schiffers de openingshandeling verrichtte, deze nieuwe jongerengroep verwelkomd. Daarna volgde een groots feest in Hollywood-stijl met Candy Girls, een strip-act en een optreden van de Deventer ‘Three Degrees’.
Voorlopig werden de eerste en derde woensdag van de maand benoemd tot ‘Jongeren-Swing-Avond’ en dankzij het groeiende aantal actieve jongeren kwam daar later ook de vierde zondagmiddag bij. De maximale leeftijd was nu gesteld op 30 jaar. Daarnaast organiseerde ‘Da’s Andere Koek’ ook een speciale Jongeren-Info-Telefoon. Meer over ‘Da’s Andere Koek’ en andere jongerenactiviteiten later in deze serie historische overzichten.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1984-1991 – Maart- en Oktoberfestivals

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Waardige opvolger van het Bokkingspektakel

In navolging van het populaire Bokkingspektakel werd ook in de nieuwe COC-locatie aan de Assenstraat de roep om een speciale activiteitenweek gehoord. Vanaf oktober 1984 werd hier gevolg aan gegeven onder de naam Oktoberfestival en de formule was eenvoudig. Op de eerste dag een forum met een actueel onderwerp, op de tweede dag een film, op de derde dag een optreden, op de vierde dag een spetterend themafeest en op de vijfde dag de populaire zondagavondshow. Het volgende jaar kreeg deze activiteitenweek een tegenhanger in het voorjaar rondom de datum van de oprichting: 8 maart. De naam van deze activiteitenweek in maart varieerde nogal: in 1985 was het de ‘COC-5-daagse’, in 1986 het ‘Blauwe Steen Spektakel’ en in 1987 simpelweg ‘15 jaar COC’. Vanaf 1988 werd het omgedoopt tot Maartfestival. Vanaf 1992 werden optreden meer verspreid over het hele jaar en was het gedaan met de halfjaarlijkse cultuurexplosies.

Eerste poster van het Oktoberfestival uit 1984; poster van de COC-5-daagse uit 1985; poster van het Blauwe-Steen-Spektakel uit 1986

Het forum stond vaak onder leiding van Bernard Duimel en had een actueel onderwerp. In oktober 1984 stond het wonen centraal; het was in die tijd populair om als groep samen te wonen en tijdens dit forum werden voor- en nadelen daarvan besproken. In maart 1985 was het al eerder in deze reeks besproken Aidsforum aan bod en in oktober 1985 werd het gemeentelijk homobeleid behandeld. Maart 1986 was de Wet Gelijke Behandeling onderwerp van discussie en in oktober van dat jaar ging het forum over de toekomst van het COC. Dat was het laatste forum binnen deze formule; meer aandacht ging uit naar optredens en themafeesten. Ook ging Bernard Duimel zich meer toeleggen op zijn werk voor de N.V. Bergkwartier en later de Stichting Oud Deventer.

Het film- en videoaanbod laat veel diversiteit zien (soms in samenwerking met filmhuis aan de Roggestraat). Documentaires als ‘Anguelos’ (over intolerantie en fascisme), ‘The Times of Harvey Milk’ (over de vermoorde homo-politicus in San Francisco) en ‘Ein Virus Kennt Kein Moral’ (over de Aids-problematiek). Ook stonden er verschillende speelfilms geprogrammeerd tijdens het ‘Videokafé’ op de vrijdagavond.

In het begin werd bij optredens vooral geput uit eigen bronnen, zoals het solo-optreden ‘Een Jongen Die Je Nooit Vergeet’ van de al vaker genoemde Ab Kranenbarg in maart 1985. Maar de organisatie achter de Maart- en Oktoberfestivals bleek erg actief in het binnenhalen van subsidies (bijvoorbeeld ‘Kleintje Cultuur’) zodat ook grotere en bijzondere optredens gecontracteerd konden worden. Regelmatig keerden populaire theateroptredens terug, zoals cabarettrio ‘Truus Gaat Uit Wandelen’, de Britse one-woman-show van Elkie Deadman, het Australische cabaretduo Fifi l’Amour & David de Most en flikkertheatergroep ‘De Mannen van Daarnet’. Ook muziek was in de programmering ruim vertegenwoordigd zoals stemvirtuoos Greetje Bijma, sopraan Astrid van Helden en een Brechtkoor o.l.v. Hans Glas. Natuurlijk nam vanaf 1989 het eigen COC-koor Cantate So-Do-Mi bij ieder festival één van de optredens voor hun rekening.

De poster van het Oktoberfestival uit 1989; de poster van het allerlaatste Oktoberfestival uit 1991

Jongeren en vrouwen organiseerden in deze activiteitenperiode vaak eigen themafeesten. Voor de jongeren was er in die jaren muziekgroep Colloseum Homilae Romana (oktober 1986), cabaretgroep ‘Homofonie’ uit Rotterdam (maart 1987) en een instuifavond voor nieuwe studenten (oktober 1987). De vrouwen konden zich bijvoorbeeld uitleven op het Salsafeest (oktober 1986), het Witte Heksen-feest (maart 1987) en bij het optreden van cabaretgroep ‘El Jarratel’ (oktober 1990).

Bij themafeesten die voor iedereen toegankelijk waren werd flink uitgepakt en vaak onderging het COC-pand een complete metamorfose. In de eerste jaren stond steevast in oktober de Caribbean Night Affair op de agenda; een feest met tropische verrassingen. Bijzonder waren ook de Roze Bedoeïenenfeest, Hooray for Hollywood en de jublileumshow ‘Ziedaar 15 jaar!’. Hieronder is een overzicht van de algemene themafeesten die tijdens alle Maart- en Oktoberfestivals zijn georganiseerd; wellicht biedt het inspiratie voor de toekomst.

Oktober 1984 – Caribbean Night Affair
Maart 1985 – Open Podium (‘Eigen mensen maken theater’)
Oktober 1985 – Caribbean Night Affair
Maart 1986 – Roze feest
Oktober 1986 – Roze Bedoeïenfeest
Maart 1987 – Ziedaar 15 jaar! (Showprogramma rondom 15 jaar COC Deventer)
Oktober 1987 – Hooray for Hollywood (met optreden van de Deventer ‘Marilyn Monroe’)
Maart 1988 – Roze Feest na optreden ‘Stephan Jung’
Oktober 1988 – Open Podium en Roze Feest
Maart 1989 – Roze Feest na optreden ‘Truus Gaat Uit Wandelen’
Oktober 1989 – Horror in the House
Maart 1990 – Roze Feest na het optreden van cantate ‘So-Do-Mi’
Oktober 1990 – Beach Party
Maart 1991 – Roze Feest na optreden Fifi l’Amour
Oktober 1991 – Musicals festival

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1986 – Reünie van actieve COC-vrouwen op 22 maart

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Een terugblik op de vrouwen-activiteiten in de beginperiode

Op 22 maart 1986 vond een reünie plaats van alle vrouwen die vanaf het begin van COC in Deventer actief geweest waren. Reden voor de toenmalige Flipo-redactie om met een ‘vrouwen-special’ terug te kijken op de beginjaren van de vrouwengroep. Op kleine wijzigingen na is de tekst van het artikel uit 1986 intact gelaten.

Uit naspeuringen blijkt, dat de eerste vrouwenbijeenkomst op 3 maart 1974 gestart is. Eén keer per maand werd er op zondagmiddag van 15.00 tot 20.00 uur een zogenaamde vrouwenmiddag georganiseerd, omdat er nauwelijks vrouwen het COC (De Bokking) bezochten. Dat was ook niet zo gek, want in die tijd was het vrij ongebruikelijk dat vrouwen alléén een bar bezochten. Het doel was dan ook om zoveel mogelijk vrouwen binnen te krijgen op deze speciale middagen. In eerste instantie lukte dat nauwelijks en vaak zaten er hele zondagmiddagen slechts een handjevol vrouwen aan de bar (inclusief het barpersoneel) te wachten op meer vrouwen. Besloten wordt dan ook om vanaf oktober 1974 de vrouwenmiddagen te verplaatsen naar de tweede vrijdagavond van de maand. Dit blijkt wel te werken en de loop komt erin; steeds meer vrouwen weten het COC te vinden en worden vervolgens ook actief in de werkgroep Vrouwen, maar ook in de (gemengde) werkgroep Voorlichting van de vereniging.

Lag tot op dat moment de nadruk meer op het ‘werven’ van meer barbezoeksters en –vrijwilligsters, vanaf oktober 1978 kwam daar verandering in. Een wat grotere groep vrouwen werc actief en richtte zich (buiten het organiseren van de vrouwenavonden) op het meer naar buiten treden van de vrouwengroep. Er werden acties ondernomen naar discriminerende instellingen toe, zoals kerken en voetbalverenigingen. Ook gingen vrouwen zich meer interesseren voor het landelijk COC-beleid en probeerden dit beleid te vertalen in afdelingsbeleid. Tot slot gingen vrouwen zich –onder invloed van de tweede feministische golf- meer bezighouden met hun eigen positie, zowel binnen als buiten het COC. De oorspronkelijke visie, dat de drempel te hoog was, maakte plaats voor een nieuwe visie, namelijk dat vrouwen onderdrukt werden. Ze werden zich ervan bewust dat ze niet alleen onderdrukt werden als pot, maar ook als vrouw. Binnen de afdeling ervoeren vrouwen nu ook dat ze aanliepen tegen een door mannen gedomineerde organisatie.

Anecdote: 1978 – zaterdagavond in De Bokking:
‘Een hete zomernacht. We waren met z’n vieren. Rommie, Marieke, Liesbeth en ik. Zoals geschreven, het was een hete zomernacht. Na een hele avond swingen, met haast niks meer aan, bleek dat ik de enige vrouw was, die nog een BH droeg. De bustehouder werd me met zacht geweld ontfutseld. Daarna gingen we gevieren naar de IJsselbrug. Daar hebben we mijn BH ritueel in het snel stromende water laten vallen. Ik hoorde er nu echt bij.’
Openbaring van Yvonne uit Flipo nr. 15 – maart 1986

In deze periode werd er een landelijk beleid ontwikkeld, dat er op gericht was om de plaatselijke vrouwengroepen autonoom te maken (COC-congresbesluit uit 1981). Zowel landelijk als plaatselijk leverde dat hevige discussies op, zo ook in 1982 binnen de afdeling COC IJsselstreek. De eisen die de vrouwengroep n.a.v. het congresbesluit stelde veroorzaakte veel weerstand en onbegrip bij de meeste homomannen; het werd niet gezien als een gezamenlijk belang. Een groot deel van de toentertijd actieve vrouwen voelden dit als een duidelijk gebrek aan solidariteit. Anderszijds lagen onder de vrouwen de meningen ook verdeeld en voor een aantal hoefde die duidelijke afsplitsing tussen mannen en vrouwen niet zo nodig. Na vele discussies en confrontaties werden de eisen van de vrouwengroep ingewilligd. Dit resulteerde o.a. in het kunnen beschikken over eigen financiën, een eigen vrouwenruimte en een tweede vrouwenavond erbij op de vierde zaterdag van de maand.

Anecdote: 1986 – Herinneringen ophalen:
‘M’n eerste gedachten aan die tijd (‘80-‘83) zijn: “oh, we hadden altijd maar ruzie”, en “we werden nóóit begrepen en moesten alles 100 X uitleggen”. …dubbele onderdrukking… porno… seksistische muziek… de 2e vrouwenavond op zaterdag…. Maar… gesteund door getypt en ander beeldmateriaal kwam ik tot de geruststellende conclusie dat juist onze afsplitsing en radikaliteit ons kracht en saamhorigheid gaven, resulterend in een hoop goede ideeën en aktiviteiten.
Ik doe maar een gooi: het 1e Heksenfeest was een sukses, een nieuwe voorlichtingsfolder met aparte aandacht voor vrouwen, binnenvallen bij een gezapige Manifestatie Vrouw met een pottenstand en ballonnen met ‘een dot van een pot’ uitdelen. Diskriminatie bij voetbalvereniging ‘Puck’? Hup, een ingezonden brief naar de krant en de voetbalvereniging werd ter verantwoording geroepen. Lekker korte pottenkopjes allemaal. ‘Ere zij pot’ zingen onder de kerstboom. Ook het Deventer vrouwenhuis werd niet met rust gelaten: hoezo verhogen potten de drempel van het vrouwenhuis? Eén ding is zeker: m’n trotse potteus bewustzijn dank ik met name aan die tijd!!’
Herinneringen van Saskia uit Flipo nr. 15 – maart 1986

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1986-1987 – Steekpartij leidt tot Forum tegen Potenrammerij

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Een vuist tegen homo-agressie en lesbo-haat

Op 30 juli 1986 werd een drietal mannen slachtoffer van potenrammers in het Oude Plantsoen (Deventer stadspark bij het NS-station), waarbij één van hen ook nog een messteek in de rug opliep. Omdat dit niet het eerste incident was, maar wel één dat vanwege het gewelddadige karakter ervan er flink inhakte bij bezoekers van het COC, werd begin 1987 een forum georganiseerd speciaal gewijd aan het geweld tegen homoseksuele mannen en lesbische vrouwen.

Ooggetuigenverslag uit Flipo nr. 17 van december 1986:
‘Dinsdagmiddag 10 november, rechtbank van Zutphen, het is doodstil. In de beklaagdenbank zitten drie jongens: 16, 18 en 21 jaar oud. Op de publieke tribune zitten links twaalf mannen (bijna allemaal van die je in het COC vaak ziet), rechts de familie van de verdachten.Ja, het is doodstil, de rechter praat tegen de hoofdverdachte; degene die met het mes gestoken heeft. Wat de rechter zegt maakt op mij een enorme indruk, ik hoop ook op de verdachten en op de familie, dat moet toch wel…Je kunt wel merken dat deze zaak goed voorbereid is, hij duurt zeker twee uur, zowel van de rechter als van de officier van justitie komt een ongelofelijk goed requisitor. God, ik wou dat er televisie bij was.
Voor deze zitting waren er enkele zaken van steunfraude; korte zakelijke veroordelingen zonder veel poespas, hamerstukken, soms lachwekkend dat wel.
Onder de twaalf COC mensen is Chris, onze vertrouwde penningmeester, hij is het slachtoffer in deze zaak van potenrammerij in het Oude Plantsoen. ’s Avonds 30 juli, hoorde Chris hulpgeroep, hij twijfelde, zou hij gaan?, hij was bang; op dat moment dat hij besloot te gaan helpen kwamen de drie rammers op hem af en begonnen hem in elkaar te slaan, op een gegeven moment wist Chris los te komen en weg te lopen, toen kreeg hij nog een trap in zijn rug, tenminste dat dacht hij….. later bleek het een messteek te zijn….. vlak onder het hart, naast de wervelkolom.
Een maand later ongeveer, zijn de drie jongens gepakt.
(spelling en leestekengebruik van het oorspronkelijke artikel is intact gelaten)

Uiteindelijk worden de jongens veroordeeld en de straffen zijn fors. De minderjarige jongen van 16 kreeg voor zijn aandeel een maand tuchtschool met een proeftijd van een jaar, 100 uur dienstverlening en 500 gulden boete. De 18-jarige jongen kreeg een voorwaardelijke vrijheidsstraf van een maand en eveneens 100 uur dienstverlening en 500 gulden boete. De oudste dader, die al meerdere mishandelingen en inbraken op zijn strafblad had staan, werd aan een psychiatrisch onderzoek onderworpen. Het motief voor hun daad was volgens eigen beweegredenen ‘simpelweg omdat ze een hekel aan homo’s hebben en het leuk vonden om eens een paar flikkers in elkaar te slaan.

Op vrijdag 30 januari 1987 vond de forumavond met het thema ‘Potenrammerij’ (of ‘Hoe veilig is Deventer voor lesbische vrouwen en homoseksuele mannen?’) plaats in het COC-pand. Het forum stond onder leiding van Bernard Duimel (zijn naam is al eerder gevallen in deze reeks), en sprekers waren burgemeester Waal van Deventer, officier van justitie de Haan, advocaat van de Zanden (die als advokaat van de hoofdslachtoffer in het hierboven genoemde geval van potenrammerij had opgetreden) en adjudant Wiesenberg diep in op het thema. Helaas is er geen directe verslaglegging van deze avond terug te vinden.

Een jaar later was het opnieuw raak tijdens de nieuwjaarsviering op 1 januari 1988; was het vooral erg gezellig binnen de muren van het COC-café, daarbuiten heerste een broeierige sfeer. Eerst werd een tweetal ramen ingegooid en vervolgens viel een drietal jongens (behorend bij een grotere groep jongens en meiden) bezoekers lastig. Dat resulteerde uiteindelijk in een directe confrontatie, waarbij ook de nodige klappen door de jongens werden uitgedeeld. Vanuit het COC werd kordaat gehandeld zodat de daders konden worden opgepakt. Deze werden naderhand veroordeeld tot een taakstraf en het schrijven van een excuusbrief.

In het COC werd naar aanleiding van dit incident op 4 februari 1988 een speciale avond georganiseerd over het omgaan met dergelijke situaties. Spreker was Willem v/d Bosch die wilde proberen de aanwezigen alert en weerbaar te maken bij bedreigingen en aanvallen. Zijn stijl van spreken en demonstreren bleek doorspekt met ironie en zwarte humor. Hoewel er veel handige tips werden gegeven vielen de aanwijzingen over hoe een aanvaller lichamelijk letsel toe te brengen niet bij iedereen in goede aarde. Een aantal mensen verliet de bijeenkomst omdat het beantwoorden van geweld met nog meer geweld indruisde tegen hun overtuiging. Een kort stukje uit het verslag van die avond toont aan dat een dergelijke reactie niet helemaal overdreven was.

Anekdote: Hoezo bang? Geef die blaag een hoek!!
‘Een hoek tegen de slaap is absoluut dodelijk, maar niet spectaculair. ‘Leuker is de truc met het neusbeen” aldus Willem (die de voorlichting geeft en volgens hemzelf alles in het leven al heeft meegemaakt): ‘zonder al te veel moeite kan je die namelijk in de hersenen laten verdwijnen. Als je ooit het geluk hebt een lijk langs de weg aan te treffen, kan je het eens uitproberen.’
Voor vrouwen die verkracht worden heeft Willem ook nog een suggestie: “de minder dodelijke truc met het oor. Als de dader op je ligt, vat hem dan bij het oor en geef er een korte, krachtige ruk aan. Bewaar het oor naderhand ter identificatie.”
(deel uit een verslag uit Flipo nr.3 – voorjaar 1988)

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1987 – Het landelijk COC-congres in Deventer

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

COC-afdelingen debateren en feesten rondom de Lebuïnuskerk

Vanwege het vijftien-jarig jubileum in 1987 van COC-IJsselstreek had Deventer zich als gaststad van dat COC-congres aangeboden. Tijdens dat jaarlijkse COC-congres werd het beleid en de koers van alle COC-afdelingen bepaald. Alle COC-verenigingen waren daarbij naar ledenaantal in vertegenwoordigd en dat betekende voor COC-IJsselstreek drie à vier congresleden met stemrecht (afhankelijk of de magische grens van 200 leden gehaald was).

Vrijwilligerswervingsposter uit begin 1987 en de officiële poster van het congres en bijbehorend feest

Plaats van het congres was de aula van de Hanzeschool aan de Nieuwe Markt (het gebouw dat nu nog gebruikt wordt door kunstenaar Joska van Vuuren, maar dat binnenkort het nieuwe thuis wordt voor het filmhuis en Theater Bouwkunde). Het congres werd gehouden op zaterdag 12 en zondag 13 december en op zaterdagavond werd vanwege dat congres een groot homo/lesbisch feest georganiseerd in de toenmalige schouwburg aan het Grote Kerkhof (momenteel in gebruik als ‘De Salon’). Na de eerste congresdag werden alle deelnemers op het stadhuis ontvangen door het College van Burgemeester en Wethouders.

Anecdote: Ontvangst door Burgemeester
‘Aan het eind van de eerste vermoeiende dag is het hele congres op het stadhuis ontvangen door het College van Burgemeester en Wethouders. Bij de beleefde woorden over en weer, heeft het Landelijk Bestuur een exemplaar van het boek ‘Cultuur en ontspanning, het COC 1946-1966’ overhandigd aan de burgemeester.
Het is voor het eerst dat een congresserend COC door het gemeentebestuur uitgenodigd is. Aan wethouder Bernard Duimel de vraag hoe de uitnodiging tot stand gekomen is. Hij verklaart dat de afdeling IJsselstreek het College heeft benaderd met het verzoek voor een ontvangst op het Stadhuis. ‘We zijn daar gaarne op in gegaan. Het is voor de stad Deventer belangrijk dat het congres van het COC hier plaats vindt. We hebben goede contacten met de afdeling en niet alleen op het niveau van emancipatie’. Op de vraag of dit tien jaar geleden ook gebeurd zou zijn, antwoordt hij: ‘Nee, dat denk ik niet. Het heeft wel iets met de erkenning te maken die het COC de laatste jaren gekregen heeft’. Dat hij er zelf een actieve rol in gespeeld heeft, ontkent hij niet. Als wethouder en tevens lid van de congrescommissie IJsselstreek heeft hij zijn invloed zeker doen gelden.

Wethouder Brekelmans spreekt de COC-congresgangers toe tijdens het ontvangst op het stadhuis

Verslag: COC-congres in Deventer zakelijk en tam
‘Zonder noemenswaardige incidenten loosden de voorzitters/sters het COC-congres naar een voorspoedig einde van de vergadering. Het congres van de veertigjarige vereniging (indertijd was het in 1946 opgerichte COC nog één landelijke vereniging met locale afdelingen –red.-) baande zich op 12 en 13 december in Deventer snel een weg door een dikke stapel congresvoorstellen. Het Landelijk Bestuur toonde zich een soepele tegenspeler. Een meer dan volwassen vertoning, passend bij een vereniging die de veertig is gepasseerd.
De afgevaardigden werkten een aanzienlijke reeks voorstellen af in de vorm van concept-congresbesluiten, moties en amandementen. Ondanks het vele dat ter tafel lag, liet het congres zich niet tot een verhitte discussie of felle woordenwisseling verleiden. Zelfs het jaarbericht van het Landelijk Bestuur, dat vrij uitvoerig berichtte over het veertigjarige jubileum en het proces tegen Simonis, gaf tot niet meer dan enige kanttekeningen aanleiding.
Alleen op het eind, bij de bestuursverkiezingen, dreigde een incident de harmonie te verstoren. Het congres beoordeelt de vragen van de congrescommissie Groningen als tendentieus en op de persoon gespeeld. Daarop wordt de woordvoerder van Groningen het woord ontnomen.’
(delen uit het verslag van Fons van de Boogert uit landelijk COC-verenigingsblad Sek, januari 1988)

Voorkant COC-verenigingsblad Sek, januari 1988 en het stemmen tijdens het COC-congres in december 1987

Anecdote: Paarse stemkaarten
‘Op zaterdagochtend begint het congres traag. De stemkaarten blijken nog in Amsterdam te liggen. Door snel ingrijpen van de afdeling IJsselstreek, die zich een uitstekende organisator betoont, kunnen na een half uur nieuwe gestencilde paarse stemkaarten worden rondgedeeld.’

Het grote feest in dit congresweekend ter gelegenheid van het vijftienjarig bestaan van COC afdeling IJsselstreek heeft als titel ‘Andere Koek’. In de Deventer Schouwburg zijn op verschillende locaties diverse festiviteiten te beleven.

Sinds 2000 heeft het COC de structuur van een federatieve vereniging van 21 lokale lidverenigingen (stand maart 2008), op landelijk niveau verenigd in de Federatie van Nederlandse Verenigingen tot Integratie van Homoseksualiteit COC Nederland, kortweg COC Nederland. De lokale verenigingen tellen bij elkaar sinds jaar en dag ongeveer 7000 leden. Hierdoor werd het COC-congres gewijzigd in een halfjaarlijkse Algemene Vergadering COC Nederland, waarbij opnieuw het ledental de hoeveelheid stemmen per COC-vereniging bepaald.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Special uit 1988 – Interview met Bernard Duimel

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Roze Locoburgemeester wordt VVV-directeur

Op 29 april 1988 nam Bernard Duimel afscheid als loco-burgemeester van Deventer om twee dagen later op 1 mei te beginnen als directeur van de VVV-Deventer. Bernard Duimel, die zich openlijk als homoseksueel profileerde, had zich in die periode daarvoor vaak ingezet om het COC en het thema homoseksualiteit in de gemeente Deventer extra te belichten. Naar aanleiding van dit afscheid had Club Flipo (het afdelingsblad van COC Deventer indertijd) een gesprek met hem. Dit interview door Robert van Kranen en Geert van Zinnen wordt hieronder met behoud van de toenmalige schrijfwijze weergegeven, inclusief de naam Bernhard met een ‘h’. Enkele aanvullingen zijn door de samensteller van deze serie historische overzichten gegeven ter verduidelijking.

Introductie:
Begin jaren ’60 studeerde Bernhard Duimel aan de Katholieke Sociale Akademie in Enschede. In Nijmegen deed hij vervolgens een specialisatie opbouwwerk. Na twee jaar als korrektor bij NRC-handelsblad in Rotterdam gewerkt te hebben kwam hij in Utrecht terecht als buurthuiswerker. Na dit twee en een half jaar gedaan te hebben werd hij te werk gesteld bij de stichting Sociaal Kultureel Werk in Deventer. Hier deed hij jeugdwerk in o.a. “De Ark” en “De Zamber”, waarvan hij mede oprichter was. Vanaf 1968 was Bernhard konsulent sociaal kultureel werk voor Gelderland en Overijssel. Tijdens deze periode was hij ook raadslid voor de PvdA fraktie in Deventer, met als specialisatie maatschappelijke dienstverlening, kultuur, jeugd en sport.
In 1974 werd Bernhard uiteindelijk wethouder in de gemeente Deventer. In zijn portefuelle had hij o.a. onderwijs, monumentenzorg, jeugd en sport, rekreatiue, kultuur en personeelszaken. Verder was hij verantwoordelijk voor de restauratie, renovatie en nieuwbouw in de binnenstad en de huishouding van het gemeentelijk apparaat (o.a. nieuw stadskantoor). Sinds 1978 was hij ook loco-burgemeester van de gemeente Deventer.

Ben je in het verleden aktief geweest binnen het COC?
Bernhard antwoordde hierop dat hij weing vrije tijd had. Hij heeft echter wel het een en ander gedaan, zoals advisering over de verhuizing van de Bokking naar het huidige pand aan de Assenstraat (tot 2005 in gebruik als COC-pand voor de verhuizing naar het huidige pand aan de Brink -red.-). “Ik was een voorstander van deze verhuizing, omdat het COC op deze lokatie beter naar buiten zou kunnen treden”, aldus Bernhard.
Hij heeft ook verschillende forumavonden georganiseerd. Sinds 1984 is hij lid van de kongreskommissie. Verder zegt Bernhard gebruik gemaakt te hebben van zijn funktie om mensen persoonlijk te helpen met bepaalde zaken, bv. huisvesting en maatschappelijke problemen.

Ben je toen je in de gemeenteraad kwam direkt uitgekomen voor je homoseksualiteit?
“Nee, niet direkt, maar de afgelopen tien jaar is het algemeen bekend”, aldus Bernhard.

Heb je hier nog voor of nadelen van ondervonden?
“Ik heb er vooral nadelen van ondervonden. Mensen vinden het raar en men was er naar mij toe niet open voor. Bemoedigend is voor mij wel dat ik het heb kunnen volhouden”, begon Bernhards antwoord.
“Ik vermoed dat er een weerstand was voor de verkiezingen. Ik stond altijd laag op de aanbevelingslijst. Ik denk dat het binnen de partij (de PvdA -red.-) nog wel moeilijk lag”. Misschien lag dit ook wel een beetje aan Bernhard zelf. Hij zei namelijk: “Ik was natuurlijk ook brutaal, doordrammerig en af en toe vervelend. Ik heb met die eigenschappen overigens wel veel weten te bereiken, bv. voor de stadsverniewing en renovatie.”
Er was echter ook een voordeel. Bernhard was alleen en had geen gezinsproblemen. Hierdoor was hij volledig inzetbaar voor zijn werk. Vandaar dat hij ook zo’n uitgebreid takenpakket kon hebben.

En in je privéleven, heb je daar nog voor- of nadelen van je homoseksualiteit ondervonden?
“Als mensen weten dat ik homoseksueel wethouder ben, willen ze me nog wel eens uitschelden. Vorige week nog was er een stel jongens dat riep: “Duimel, vieze flikker!” Over het algemeen heb ik er trouwens weinig last van”. Soms worden er bij Bernard ruiten ingegooid. Dat kan echter ook politieke redenen hebben.

Op welke manier heb je je sterk gemaakt voor de homoemancipatie in de gemeente Deventer en kan je daar een paar konkrete voorbeelden van aangeven?
“Ik heb voor meer bekendheid van het COC in de gemeenteraad gezorgd. Hierdoor is homoseksualiteit meer geaccepteerd. Ik heb daarbij veel steun gehad van wethouder Brekelmans, vooral bij het pleiten voor een strukturele subsidie voor COC aktiviteiten”.
“De PvdA is naar buiten toe goed voor minderheden”, gaat Bernhard verder, “maar als het op daden aankomt gaan de eigen mensen toch meestal voor. Ik heb mij daartegen verzet. Binnen de fraktie is men nu wel homovriendelijker geworden. Hierdoor is het waarschijnlijk ook mogelijk dat Chris Breman binnen de fraktie goed kan funktioneren”.
Verdere konkrete resultaten van Bernhards aanwezigheid zijn de officiële ontvangst van het COC-kongres (1987) door de burgemeester in het stadhuis en een beter kontakt tussen de politie en het COC.

Wat zijn je verwachtingen ten aanzien van het homobeleid van de gemeente in de toekomst?
“Het homobeleid wordt beter”, aldus Bernard. Er komt volgens hem geen homonota, omdat dat zou duiden op een nieuw homobeleid en daarvan is geen sprake. “Het nu gevoerde beleid is een facetbeleid. Homoseksualiteit is één facet van het antidiskriminatiebeleid. Dit wordt niet uit het oog verloren nu ook Chris in de fraktie zit” (Chris is de ex-penningmeester van onze COC-afdeling).

Wie wordt je opvolger?
“Mevrouw ten Velde neemt het grootste deel van de portefeuille over. Ook anderen zullen taken overnemen, want eigenlijk is het te veel voor iemand met een gezinsleven”.
“Als wethouder heb je de taak om ideeën van anderen op te pakken en uit te voeren. Het is daarom gevaarlijk om deskundig op het vakgebied te zijn. Je moet politiek deskundig zijn. Dit geld ook voor de direkteur van het VVV. Wat dat betreft is het verschil in funktie niet zo groot”. Als voorbeeld noemt Bernhard nog dat het VVV bv. een jaarlijks terugkerend homofestival zou kunnen organiseren. Het COC zou dan wel met de voorstellen moeten komen.

Is er verder nog iets dat je zou willen zeggen?
“Ja, dat ik met mijn afscheid in ieder geval de eer aan mezelf hou. De afspraak is dat je maximaal drie ambtstermijnen wethouder bent. Ik zit al aan mijn vierde. Er valt voor mij dus niet meer te doen. Bovendien baal ik van de simplistische manier van denken van de oppositie van de laatste tijd. Daarbij komt dat de vakature voor direkteur van de VVV open stond”.

Die kans greep Bernhard aan. We bedanken hem voor dit gesprek en wensen hem veel succes toe bij het beoefenen van zijn toekomstige funktie.
Bovenstaand interview werd eerder geplaatst in Club Flipo nr. 4 – maart 1988

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Special – Roze Zaterdagen 1997 en 2003 aan de IJssel

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Deventer is tweemaal Gastvrije Roze Hanzestad

Tijdens de Roze Zaterdag te Haarlem op 29 juni 1996 kregen drie personen het idee om in 1997 de Roze Zaterdag in Deventer te organiseren. Een dag later sluit ook een vierde persoon zich bij dit gezelschap aan en worden de eerste plannen gemaakt. Echter vanwege eerdere edities begin jaren negentig, waarbij organisaties van Roze Zaterdagen met een behoorlijke financiële kater bleven zitten, liep het toenmalige COC-bestuur niet echt warm voor het initiatief. Een aparte stichting werd opgericht om te voorkomen dat de (in 1997) vijfentwintig-jarige vereniging COC IJsselstreek geldelijk aansprakelijk zou kunnen zijn.

Poster Roze Zaterdag Deventer 1997 en de roze linten aan de Lebuïnustoren

Publiek en gemeente Deventer zagen het initiatief wel zitten. Ondertussen was een bevriende accountant bereid gevonden om als penningmeester binnen de stichting te functioneren. Om de vingers niet te branden aan het organiseren van grote feesten, waaraan de meeste financiële risico’s verbonden waren, besloot het organisatiecomitée alleen het programma overdag op zich te nemen. Andere verenigingen, bedrijven en instanties werden uitgedaagd om de andere activiteiten op zich te nemen. Zo kon door een strakke begroting worden gemaakt, maar zelfs hiervoor bleek het moeilijk de financiële middelen te vinden. Omdat de organisatie pas het groene licht wilde geven op het moment dat de Roze Zaterdag financieel haalbaar was (tevens een eis van COC IJsselstreek en de gemeente Deventer); pas eind april 1997 waren alle subsidies, advertentiegelden en bijdragen van donateurs toereikend om de Roze vlag te hijsen.

Er was al veel werk verricht voor die tijd, maar nu moest alles in sneltreinvaart. Waar de organisatie enorm van kon profiteren was de allereerste Deventer op Stelten, dat in hetzelfde weekend zou worden gehouden. VVV en stichting Roze Zaterdag hadden in een beginstadium de koppen al bij elkaar gestoken om gezamenlijk de beveiliging en randorganisatie te regelen. Dat scheelde ook aanzienlijk in de kosten. Het thema ‘Anders Samen’ was na aanvankelijke twijfel door iedereen omarmd en werd breed uitgestraald. Op vrijdag 27 juni opende het weekend met een Roze Korenfestival en vanuit het land waren al velen naar Deventer afgereisd. Alleen het weer kon nu nog spelbreker zijn op die 28e juni 1997.

En dat was het ten dele ook. Hoewel ’s ochtends nog zonnig tijdens de ontvangst van alle Roze Zaterdaggangers in het Oude Platsoen, pakten tegen de middag donkere wolken zich samen. Tijdens de Roze Parade door de Deventer binnenstad viel het ook regelmatig met bakken uit de lucht, maar de meelopende straatartiesten van Deventer op Stelten hielpen absoluut mee om de sfeer erin te houden. Tegen de tijd dat de bonte stoet het Grote Kerkhof bereikte, begon het weer op te klaren en bij het optreden van Anneke Grönlöh brak de zon weer door. Hoogtepunt van die manifestatie was het optreden van Ruth Jacott. De eerste Deventer Roze Zaterdag was ondanks het middelmatige weer een succes en zorgde ervoor dat deze dag weer populair werd in het land.

Logo Roze Zaterdag Deventer 2003 en de praalwagen van COC IJsselstreek

Dit was voor een aantal mensen van die eerste organisatie om het in 2003 weer te flikken: een geslaagde Roze Zaterdag in Deventer. Deze keer was COC IJsselstreek meteen mee, want het weekend in 1997 had de vereniging absoluut geen windeieren gelegd. Echter binnen de organisatie was niet dezelfde ‘chemie’ als in 1997 en halverwege de voorbereidingen werden de spanningen teveel. Een deel van de organisatie stapte op en in allerijl werden nieuwe mensen bij de organisatie betrokken.

Een incident uit dat jaar, dat anno 2012 weer helemaal actueel is geworden, betrof de vereniging Martijn. Het thema van die Roze Zaterdag in 2003 was ‘Laat Je Zien!’ en daarom had ook deze pedofielenorganisatie zich aangemeld. De organisatoren van de Roze Zaterdag hadden echter Martijn toegang geweigerd, omdat de doelstelling van Martijn niet in de doelstelling zou passen van de Roze Zaterdag. Daarop liet Martijn weten toch te komen, maar zegde dat later weer af nadat er bedreigingen waren binnengekomen bij Martijn. Eén persoon die zei geen banden te hebben met Martijn, protesteerde tegen het uitsluiten van de pedofielenorganisatie. Volgens deze demonstrant was het hypocriet dat het thema ‘Laat je zien’ is, terwijl Martijn wordt geweerd.

Verslag van Radio de Roze Golf – RTV-OOst:
‘De Roze Zaterdag 2003 die op 28 juni in Deventer werd gehouden is door zo’n tienduizend mensen bezocht. Dat was een schatting door de politie in Deventer; terwijl de organisatie van het jaarlijkse homofeest uitging van acht- tot twaalfduizend bezoekers. Een woordvoerder van de stichting Roze Zaterdag Deventer gaf dan ook toe tevreden te zijn. Tijdens de parade die door de winkelstraten van Deventer trok was geen blote kont te zien. Wel liep een stoet keurig en kleurig gekleurde mensen mee. Er waren maar enkele praalwagens. De organisatoren van de Roze Zaterdag wilden dit jaar een klassieke Roze Zaterdag houden, met een klassieke parade.’

Ook COC IJsselstreek had een praalwagen met een diva in een grote regenbooghoepljurk en daar omheen vrolijke veelgekleurde mensen. Net als in 1997 was het COC-café toneel van één groot en gezellig feest. Voor de vereniging waren deze twee Roze Zaterdagen succesvol, ook al was de organisatie ervan geen directe COC-activiteit. Het is dus te hopen dat er in de nabije toekomst opnieuw enthousiaste mensen zijn die zo’n dag willen organiseren. Wellicht in 2022 als COC Deventer vijftig jaar bestaat?

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1988 – Oprichting COC-koor Cantate So Do Mi

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Gouden keeltjes strelen oog en oor in stad en lande

In maart 1988 was het kantoortje op de bovenverdieping van het toenmalige COC-pand op de hoek van de Assenstraat/Brink even het toneel van een luidruchtige, doch zeer muzikale bevalling. Een aantal enthousiastelingen uit homoseksueel Deventer had het idee opgevat om samen te gaan zingen en deze bijeenkomst resulteerde in de geboorte van het eerste Nederlandse gemengde homokoor Cantate So Do Mi.
Dit Deventer COC-koor begint met veertien leden en het allereerste optreden voor eigen parochie is op zondag 5 juni tijdens de allerlaatste Zondagavondshow van Ab Kranenburg.

Vanaf het begin was reeds duidelijk dat Cantate So Do Mi niet zomaar een koor was. De leden waren het erover eens dat het repertoire een duidelijke link moest hebben met homoseksualiteit. Tijdens de eerste repetities kwam dit nog niet echt uit de verf. Er werden veel canons en andere gemakkelijke liedjes gezongen om aan elkaars stemmen te wennen en dirigent Teun Jansen had de taak om zo’n twintig individuen samen te voegen tot één geheel.

Optreden in eigen COC-pand in 1990 – Logo en koorrepetitiegegevens uit 1992

Daarna nam het repertoire een vlucht. Veel van de koorleden ontpopten zich als ware tekstschrijvers en Teun Jansen had altijd wel een melodie bij de hand waar de tekst op paste of anders componeerde hij zelf iets. Zo ontstonden liederen die de trouwe bezoekers van het COC-koor ongeveer uit hun hoofd kenden. Zo was er het ‘Psalm-lied’, dat in dertien coupletten vertelde over Marcel die in een klein dorpje woonde, er achter kwam dat hij homoseksueel was, werd verstoten door zijn ouders en in Deventer zijn bevrijding meemaakte. Ook tot het vaste repertoire hoorde het lied over Els en Ans, dat verhaald van geroddel over twee vriendinnen die samenwonen; zelf de boormachine kunnen hanteren en nooit uitgaan, want “je zou je liefste maar verliezen aan een krukje aan de bar, ’t is toch bizar”. Verder was er het lied over de Glazenwasser; een gedicht van muziek voorzien door Teun Jansen over een heer die lustfantasiëen ontwikkelt over een glazenwasser.

Ook bestaande liederen werden door Cantate So Do Mi, soms slechts door het veranderen van één enkel woord in de tekst, voorzien van een homoseksuele lading en vol overtuiging ten gehore gebracht. “Is she really going out with her”, oorspronkelijk van Joe Jackson, is hier een goed voorbeeld van. Het succesnummer “Peter”, begin jaren zestig op de plaat gezet door meisjeskoor Sweet Sixteen, werd voorzien van een roze sjaal in plaats van een rode; met handgebaren werd bovendien benadrukt dat Peter ‘zo’ is en vanzelfsprekend niet naar meisjes omkeek. Verder mag het nummer “Manuela” van Jacques Herb niet onvermeld blijven; hiervan werd de tekst door Yvonne Jongejan nogal uitgesproken richting de lesbische belevingswereld aangepast.

Anecdote: Optreden 10 maart 1989 in het COC-pand te Deventer
‘Het 20-koppen tellende koor bracht een zeer afwisselend programma. Dat was opgebouwd uit liedjes van verschillende muzikale stijlen zoals: klassiek, muziek uit de jaren ’60, rock ’n roll, maar ook hedendaagse pop. Dus was er voor elk wat wils.
Het koor liet haar stem galmen door de overvolle zaal en het publiek kreeg zeker waar voor hun geld. Zoals aan alle leuke dingen komt ook aan een optreden van dit fantastische koor ook een einde. Na ruim een uur zingen wilde het koor besluiten met het ‘Vaarwel’ van Robert Long. Toen dit nummer gezongen was, was het publiek het niet eens met het afscheid en vroeg om een toegift. Het koor genoot nog even van de staande ovatie om hierna weer te verschijnen op het podium. Na het suksesnummer ‘Peter’ en de tweede ovatie vervoegden de koorleden zich bij familie en vrienden om onder het genot van een drankje over het voorafgaande na te praten.’
(verslag uit Flipo nummer 7 – mei 1989)

Optreden in eigen COC-pand in 1990

In de ruim tien jaar dat Cantate So Do Mi bestond heeft het koor, over het algemeen, met veel succes opgetreden in eigen huis, diverse locaties in de regio en in het land met zelfs een stapje over de grens tijdens de Roze Zaterdag in Antwerpen. Ook heeft het koor aan verscheidene korenfestivals deelgenomen, waar het vaak geprezen werd voor de combinatie van eigen nummers en verrassende covers en hun spontane verschijning.

Halverwege de jaren negentig werd het steeds moeilijker om een dergelijk koor op peil te houden. Zangers en zangeressen van het eerste uur stopten om verschillende redenen en het bleek lastig om nieuwe koorleden te werven. Ook dirigent Teun Jansen ging verhuizen en moest, na eerst een periode heen-en-weer-reizen, toch erkennen dat het lastig is een koor op afstand te begeleiden. Een nieuwe dirigente in de persoon van Devatara Notenbomer werd in 1996 gevonden, maar wegens het aanvaarden van een nieuwe baan moest ook zij na twee jaar het dirigeerstokje aan de wilgen hangen. Aangezien het aantal koorleden inmiddels onder de kritieke grens gekomen was, zat er voor de overgebleven leden weinig anders op dan eind 1998 het doek te laten vallen. Dit overigens na een intensieve actie waarbij geprobeerd werd om nieuwe leden en een nieuwe dirigent te werven. Er bestond wel de intentie om daarna nog een ‘koorwerkgroep’ op te richten om een aantal malen per jaar voor iedereen te zingen die daar zin in had. Na echter één avond ‘Christmas Carols’ rond kerst 1998 is er geen verdere informatie gevonden over deze koorwerkgroep, zodat dit waarschijnlijk een kort leven heeft geleid.

In november 2010 was er nog een kortstondige opleving van Cantate So Do Mi tijdens het Roze Korenfestival in Deventer. Tijdens een reünie voorafgaand aan dat festival konden alle oud-koorleden nog herinneringen ophalen aan de tien muzikaalste jaren van COC Deventer.
(bij het samenstellen van dit artikel is mede gebruik gemaakt van het overzicht ‘Tien jaar Cantate So Do Mi’ door Christiaan Dobma – Flipo nummer 39 – december 1998)

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Zomerspecial – Van Vrolijke Trekkers tot Roze Wandelclub

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Gezellig samen op stap in de Roze buitenlucht

In de voorbije veertig jaren werden veel activiteiten georganiseerd in de diverse COC-panden. Toch trok men regelmatig vanuit die veilige roze behuizing de (boze) buitenwereld in. Vandaar deze keer een zomerspecial, waarbij diverse wandel- en fiets-initiatieven uit de COC-historie de revue passeren.

1982 en 1984: ‘Roze Fietskaravaan’
In het kader van 10 jaar COC IJsselstreek werd in het weekend van 7 en 8 mei 1982 een speciale fietstocht georganiseerd vanuit ‘De Bokking’. Doel van de eerste etappe was ‘De Schouw’ in Apeldoorn, waar een optreden van Sonica en Gré kon worden bijgewoond. Vervolgens na een overnachting in ‘De Schouw’ (wat wellicht niet ongezellig is verlopen) vertrok de karavaan verder langs de stedendriehoek Apeldoorn-Zutphen-Deventer om uiteindelijk weer in ‘De Bokking’ terecht te komen. Daar konden deelnemers bijkomen op het ‘Zadelpijnfeest’. Een fraaie knallende poster van een leuk initiatief.
Twee jaar later op zaterdag 23 juni 1984 werd opnieuw een Roze Fietskaravaan gehouden (in het kader van de jongeren-actieweek ‘Doe Wat ’84’, waarvoor COC IJsselstreek zich ook had aangemeld) en dat nu vooral de omliggende dorpen Twello en Wilp werden aangedaan. Tijdens die ludieke fietstocht werden op verschillende locaties enquêtes gehouden om de homotolerantie in de directe regio te onderzoeken. Opvallende conclusies waren dat een enkeling (25%) in die gebieden wel eens van het COC gehoord had en dat men het eigen woongebied als homo-onvriendelijk beschouwde. Er was voor COC Deventer nog veel veldwerk te verrichten.

Anekdote: Fietsenquête
‘Zaterdag 23 juni, perioden met zon, af en toe net geen bui, middagtemperatuur ongeveer 20 graden C. Echt zo’n dag om te gaan fietsen dus. Voor velen bleek het tijdstip van vertrek, 10 uur, wat vroeg gekozen. Koffie bleek hard nodig en een enkeling moest uit bed gebeld worden. In de soos werd het programma van de fietsenquête aan alle aanwezigen toegelicht. Er zou naar Twello en Wilp gefietst worden alwaar groepjes van twee of drie van ons de inwoners huis aan huis gingen enqueteren. Om half elf werd duidelijk dat het aantal enquêteurs niet verder zou aangroeien dan tot 7, zodat we konden vertrekken.’
(Deel uit het verslag van de Fietsenquête – Flipo nr. 9 – september 1984)

Poster van de Roze Fietskaravaan. Onderweg even oriënteren tijdens die Roze Fietskaravaan

1983-1985: Reisvereniging ‘De Vrolijke Trekkers’
Aan het nieuwe COC-pand aan de Assenstraat ontstaat in 1983 bij vaste bezoekers van de ‘zondagmiddagklup’ het idee om elkaar niet alleen binnen de muren van het eigen COC te ontmoeten, maar ook om gezamenlijk leuke dagtripjes te ondernemen. Zo werd de reisvereniging ‘De Vrolijke Trekkers’ opgericht: een groep van zo’n twaalf mannen (vrouwennamen zijn in de verslagen niet aangetroffen) die met elkaar jaarlijks een stedentripje ondernam.
Van een eerste trip naar Amsterdam is in het archief geen direct verslag terug te vinden; wel van de tweede reis naar Rotterdam en van een derde uitstap opnieuw naar Amsterdam. Ook een verslag van een emotioneel bevlogen vergadering van de reisvereniging uit 1984 is gevonden; hieruit valt af te lezen dat sommige deelnemers ernstige problemen hadden met het gedrag van niet nader genoemde personen binnen de reisvereniging (en ook besloten met volgende tripjes niet mee te gaan).

Degenen die wel aan de reis deelnamen kregen een programmaboekje mee met informatie en ander leesvermaak voor onderweg. Hieronder enkele passages uit die twee boekjes (wanneer een tussenpassage door de samensteller van deze historische overzichten is weggelaten, is dit aangegeven met [-]; schrijfwijze en leestekengebruik van het oorspronkelijk verslag is intact gelaten):

25 mei 1984: Reisschema van deze dag
‘Om 09.00 uur gaan we met de trein naar Rotterdam, we zullen wel even in Amersfoort moeten overstappen, maar dat zullen jullie wel niet zo erg vinden, want dan kun je de benen ook even strekken. [-]
In Rotterdam gaan we eerst gezellig koffie of iets anders nuttigen op het Stadhuisplein. [-]
Daar gaan we weer eens een leuke rondvaart maken en we hebben vernomen dat dit wel 10 keer zo mooi is als de rondvaart in Amsterdam. Dus hebben we dit ook in ons programma opgenomen. Hopelijk bevalt jullie het, want het is natuurlijk niet de bedoeling om elk jaar een rondvaart te gaan maken. P.S. de les van vorig jaar: iedereen die een kleine blaas heeft, moet wel zorgen dat die voor de afvaart geledigt is !!!
Als we gevaren hebben gaan we eerst even gezellig eten. Daarna mogen jullie het uitgaansleven van Rotterdam even gaan meemaken. We hopen dat het heel gezellig zal zijn, maar daar wij ook nog nooit daar zijn geweest blijft het een verrassing. Doch dat zal best leuk worden , want de Deventernaren hebben vorig jaar Amsterdam ook op de kop kunnen zetten (daar praten we nu in Amsterdam nog over), dus zal het in Rotterdam ook wel lukken jullie kennende. Daarna gaan we terug met de trein, en drinken ter afsluiting nog ’n borreltje in het COC.’

Voorkant programma tweede reis van de Vrolijke Trekkers

17 mei 1985: Het voorwoord uit het programmaboekje
‘Amsterdam hebben we uitgekozen voor ons 3e jaarlijkse uitstapje. Het is geen wonder dat we weer naar Amsterdam gaan, die stad heeft meer te bieden voor een dagje uit als alle andere steden.
We brengen een bezoekje aan Artis om te zien of we echt van de apen afstammen, envervolgens gaan we op olifantenjacht, ontmoeten we verscheidene dieren tot we op het laatst voor de leeuwen worden gegooid.
Dat alles is nogal opwindend en vermoeiend. In een koffie-shop t.o. Artis kunnen we weer bijkomen en verzamelen daar nieuwe krachten om een bezoek te brengen aan de vlooienmarkt op het Waterlooplein en wanneer er voldoende tijd is naar een museum of een tentoonstelling.
We beginnen vermoeid te worden en krijgen trek in een drankje. In een leuke Homo-bar kunnen we onze dorst lessen, waarna we in een andere gelegenheid de inwendige mens gaan verzorgen. Er zijn nog een paar uur over voor een bezoek aan een bekende Homo-bar.
Gezien de twee vorige uitstapjes twijfelen we er niet aan dat het een fijne dag zal worden. Heel veel jool, gein en natuurlijk ook mooi weer gewenst.’

Er zijn na 1985 verder geen verslagen van de Reisvereniging ‘De Vrolijke Trekkers’ in het archief gevonden. Het is dus niet duidelijk of de deelnemers er daarna nog op uitgetrokken zijn.

Niet-originele logo van de Roze Wandelclub IJsselstreek

2003-2005: Roze Wandelclub IJsselstreek
Het initiatief van ‘De Vrolijke Trekkers’ was met vaste COC-mannen iets anders te gaan doen (behalve aan de bar zitten). In 2003 lag het initiatief van de Roze Wandelclub IJsselstreek (R.W.IJ.) net andersom: door leuke wandelingen te organiseren probeerde men niet-vaste COC-bezoekers te bewegen mee te wandelen om zo andere homoseksuele mannen en lesbische vrouwen te ontmoeten. Daarom was het startpunt vaak bewust in de regio gekozen en niet standaard in Deventer (hoewel ook daar regelmatig een wandeling van start ging). Gemiddeld liepen telkens zo’n tien à vijftien mensen mee en konden naast de trouwe wandelaars ook regelmatig nieuwe gezichten begroet worden. Over het algemeen werden de wandelingen op zondag gehouden en het startpunt was vaak een NS-station in de regio. In 2004 werden in de zomermaanden op de tweede dinsdagavond ook speciale ‘Second Tuesday – Avondwandelingen’ georganiseerd in Zutphen, Deventer, Apeldoorn en Lochem. Initiatiefnemer Charel van Dijk was vanwege drukke werkzaamheden elders vanaf 2006 niet meer in staat om de Roze Wandelclub IJsselstreek te organiseren. Helaas was er op dat moment niemand die het stokje van hem over kon nemen.

Hieronder is een overzicht van alle wandelingen die door de R.W.IJ zijn georganiseerd:
2003: 25 mei – Van Dieren naar Velp
2003: 6 juli – Van Nijverdal naar Holten
2003: 16 augustus – Omgeving Vorden
2003: 13 september – Deventer Stadswandeling ‘Industrieel Erfgoed’
2003: 28 september – Van Lochem naar Ruurlo
2003: 9 november – Van Arnhem naar Heelsum
2003: 21 december – Apeldoorn ‘Berg en Bos’
2004: 1 februari – Amsterdam Architectuurwandeling
2004: 18 april – Van Zutphen naar Lochem
2004: 23 mei – Van Ommen naar Dalfsen
2004: 8 juni – Avondwandeling Zutphen
2004: 4 juli – Rondje Brummen
2004: 13 juli – Avondwandeling Deventer
2004: 10 augustus – Avondwandeling Apeldoorn
2004: 15 augustus – Van Colmschate naar Lettele
2004: 14 september – Avondwandeling Lochemse Berg
2004: 26 september – Van Zwolle naar Ermelo
2004: 7 november – Van Almelo naar Borne
2004: 11 december – Kastelen rond Ruurlo
2005: 23 januari – Van Klarenbeek naar Hoenderloo
2005: 13 februari – Deventer Stadswandeling ‘Jugendstill’
2005: 6 maart – Omgeving Dieren
2005: 10 april – Rondje Goor
2005: 16 april: Den Haag Stadswandeling
2005: 29 mei – Omgeving Dalfsen
2005: 17 juli – Van Rijssen naar Holten
2005: 28 augustus – Van Winterswijk naar Lichtenvoorde
2005: 31 augustus – Zwolle Stadswandeling
2005: 2 oktober – Van Brummen naar Zutphen
2005: 13 november – Kring van Dorth
2005: 18 december – Berkelrondje (Warnsveld – Lochem)

Nieuwe initiatieven:
Momenteel is er weer een initiatief om een vaste wandelgroep te beginnen. Het voortouw ligt bij de werkgroep 50Plus, die de laatste jaren al regelmatig wandelingen organiseerde. Door de enthousiaste reacties wil men dit in de toekomst op vaste dagen gaan organiseren. Hoewel de doelgroep 50Plus is, mag iedereen die dat wil meewandelen en ook een wandeling organiseren vanuit Deventer of ergens in de regio. Wellicht dat het bovenstaande overzicht van de Roze Wandelclub IJsselstreek voldoende inspiratie kan bieden. Zondagmiddag 19 augustus is er een Deventer Stadswandeling ‘Van Geert Groote tot Johannes van Vloten’; iedereen mag meewandelen; startpunt is het COC-café Face It om 14.30 uur. Meer weten over deze wandeling of over het initiatief voor de ‘Nieuwe Wandelgroep’ stuur dan een mailtje naar de werkgroep 50Plus .
Ook de IJssel Dykes Deventer hebben een wandeling opgenomen in hun zomerprogramma; op donderdagavond 9 augustus kunnen vrouwen meewandelen vanaf 19.30 uur (locatie volgt binnenkort, dus houdt de agenda in de gaten). Bovendien staat er op het zomerprogramma op donderdag 30 augustus een spannende Foto-Fietstocht gepland; ook alleen voor vrouwen (locatie volgt). Meer info via dit email-adres van de IJssel Dykes .

Volgende wandelingen:
donderdag 9 augustus – Wandelen met de IJssel Dykes Deventer (alleen voor vrouwen)
zondagmiddag 19 augustus – Deventer Stadswandeling ‘Van Geert Groote tot Johannes van Vloten’
(voor iedereen; startpunt is COC-café Face It om 14.30 uur).

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1990 – Introductiegroep biedt informatie en een luisterend oor

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Homo-Hulptelefoon, Coming-Out-praatgroepen en opvanggesprekken

Al vanaf het prille begin van de werkgroep en de latere afdeling en vereniging COC in Deventer lag een belangrijk accent op het ontvangen van nieuwe mensen en dan vooral degene die nog ‘in de kast zaten’. Dit zogenaamde ‘opvang- en introductiewerk’ werd in de loop der jaren verschillend aangepakt en vaak door buitenstaanders met enige scepsis bekeken. Veelgelezen kritiek is dat vaak de indruk werd gewekt dat ‘nieuwelingen’ onder het mom van introductie het ‘bed werden ingepraat’. In 1990 is er een groep die dat introductiewerk professioneler wil aanpakken.

1988 en 1989: Homo-introductieweekenden
Samen met COC Zwolle organiseert COC Deventer van 22 tot en met 24 april 1988 een ‘homo-introduktieweekend’ voor jongens en mannen in Hattem. Dit blijkt erg succesvol, want ook in 1989 wordt door de afdelingen samen weer een ‘homo-introduktie-weekend’ georganiseeerd. Deze keer van 14 tot en met 16 april in Heino en bij dit weekend waren ook meiden en vrouwen welkom. Vanuit COC Deventer werd de organisatie vooral gedaan vanuit jongerengroep ‘De Gompies’ en ook het introduceren van nieuwe jongens en meiden vond vooral tijdens jongerenavonden plaats. Doordat de basis van die jongerengroep echter eind tachtiger jaren steeds dunner werd en in 1989 helemaal wegviel, dreigde het introductiewerk ook te verdwijnen. Een groep van zes mensen besloot om de koppen bij elkaar te steken om weer een daadkrachtige introductiewerkgroep te vormen.

1990: Werkgroep Introduktie en Opvang gaat van start
‘De Werkgroepenraad is verheugd dat na afwezigheid van ruim een jaar er weer een Werkgroep Introduktie en Opvang van start is gegaan. De komende tijd zullen enkele leden een training volgen voor het hoe en wat omtrent opvang van nieuwe homoseksuele mannen en vrouwen binnen de afdeling. Opvanggesprekken en de instelling van de Hulptelefoon zullen vooralsnog prioriteit hebben. Introduktie is een belangrijke schakel tussen nieuwe mensen die bij het COC terecht komen en de vereniging. Voor veel mensen is de introduktie het “visitekaartje” van de afdeling; als mensen gedegen en serieus worden benaderd door introduktieleden, dan zullen zij wellicht eerder genegen zijn bij de afdeling en haar aktiviteiten betrokken te raken.’
(Korte mededeling in Flipo nr.10 – maart 1990)

De groep ging enthousiast en voortvarend van start. Na de training werd een ‘introduktieplan’ gemaakt: een rooster werd samengesteld waarbij tijdens alle openingsdagen van de COC-soos (zoals het café toen nog genoemd werd) in ieder geval iemand van de werkgroep Introduktie en Opvang aanwezig was. De Homo-hulptelefoon (later homo-infotelefoon genoemd) werd ingesteld, zodat op iedere woensdagavond van 20.00 tot 22.30 uur in het kantoortje boven het COC-café iemand van de werkgroep aanwezig was om telefonische informatie te bieden. Een overzicht van alle instanties, die relevant konden zijn bij dergelijke gesprekken (oftewel een Sociale Kaart) werd bijgewerkt en ook werden ‘derden’ benaderd die eventueel bij lastige gesprekken als ‘hulplijn’ konden worden ingezet.

Anekdote: Een avondje Homo-telefoon
‘Laatst raakte ik op woensdagavond in het COC verzeild. Geen baravond en opmerkelijk rustig. Koud ook trouwens. Op het kantoor zit John met een kop koffie en een boek. Het is de avond van de homo-infotelefoon. Van 20.00 tot 22.30 uur is het COC ’s woensdags telefonisch bereikbaar voor informatie en een luisterend oor. Ik was benieuwd naar het verloop van zo’n avond en had afgesproken er een keer bij te komen zitten. [-]
Van de vele vrijwilligers die het COC rijk is zijn de acht medewerkers van de homo-infotelefoon wel de minst opvallende. In tegenstelling tot de medewerkers van de café-avonden werken zij achter de schermen. Geestelijk voorbereid op een mogelijk zwaar gesprek, maar ook op de mogelijkheid van een avond zonder één telefoontje.’
(Deel uit een verslag door Marga Sanderink – Flipo nr. 42 – 1999)

Omtrent het echte introduceren van nieuwe bezoekers werden gedragsregels opgesteld om kritiek uit het verleden over dubieuze opvangpraktijken te voorkomen; zo moest altijd afgesproken worden op neutraal terrein (dus niet bij iemand thuis) en echt zware ‘coming-out-gesprekken’ werden door twee personen verricht en dan zoveel mogelijk op maat van de persoon die het gesprek had aangevraagd (vrouw, man, jong, oud, achtergrondsituatie, etc.).

In de jaren negentig vonden in het kielzog van die introductiewerkgroep ook meer activiteiten plaats. Praatgroepen en gespreksavonden werden met enige regelmaat georganiseerd; soms in serie (jongerenpraatgroep in 1990, coming-out-praatgroep in 1992 en 1993), dan weer met een thema (bijv. ouders van homoseksuele kinderen in 1991). Geprobeerd werd ook om jaarlijks een ‘Nieuwe-Leden-Avond’ te organiseren om in een leuke sfeer de nieuwste COC-leden beter te leren kennen. Omdat veel aandacht ging naar jongeren werd in 1992 de subgroep 40+ in het leven geroepen; op donderdagavond ging het accent vooral naar die doelgroep (eerder open, rustige muziek, gemoedelijke sfeer). Op initiatief van de werkgroep Introoductie werden ook diverse Open Dagen georganiseerd, weliswaar ondersteund door alle andere werkgroepen van het COC in Deventer.

Opnieuw bleek het lastig al die ontwikkelingen voortdurend op peil te houden met voldoende menskracht. Van alle initiatieven bleek de homo-infotelefoon nog de langste adem te hebben, al is deze ook in 2001 verplaatst naar de donderdagavond (met de nieuwe naam COC-infotelefoon) en is het vaste telefoontoestel in 2004 vervangen door een mobieltje, zodat mensen gewoon thuis de telefoon konden beantwoorden. Sinds COC Deventer vanaf 2002 ook op internet te vinden was werden steeds meer introductievragen via de mail gesteld (als men de info al niet op de site had kunnen vinden). Een echte introductiewerkgroep is momenteel niet meer actief. Aanvragen die binnenkomen worden zoveel mogelijk naar de diverse doelgroepen doorgespeeld.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1991 – Het Deventer samenlevingsregister

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Hanzestad staat aan de wieg van het homo-huwelijk

Janna van der Hoef en Pauly van der Wildt. Zo luiden de namen van twee vrouwen die in Deventer op woensdag 5 juni 1991 geschiedenis schreven. Zij lieten hun samenleving officieel bevestigen in het Deventer stadhuis en werden daarmee de eerste mensen in Nederland die op deze manier hun levens aan elkaar verbinden. Flipo-verslaggever Gerard Potijk was er natuurlijk bij en noteerde uit de mond van Seef Moester, als bevestigende ambtenaar, de volgende uitspraak:’Deventer toont opnieuw haar imago van vrijheid en vooruitstrevendheid’.

Hoewel het samenlevingsregister waarin het paar werd bijgeschreven op dat moment (nog) niet de status bezat van het huwelijksregister, was het als alternatief toch een flinke stap op weg naar de volledige gelijkschakeling van een homo- en een heterohuwelijk. Dat de gemeente Deventermet het instellen van een samenlevingsregister in een behoefte voorzag bleek wel uit de twintig-tal aanvragen die, slechts binnen een week na het gemeenteraadsbesluit van 27 mei 1991, waren binnengekomen.

Janna en Pauly waren dus de eersten en, hoewel geschrokken van alle publiciteit, ze genoten zichtbaar van hun moment. Ringen werden uitgewisseld en een samenlevingsboekje uitgereikt. Talloze aanwezigen maaklten gebruik van de gelegenheid om het paar te feliciteren en ook namens COC-Deventer werden felicitaties aangeboden, vergezeld van een bloemstukje. Janna van der Hoef tenslotte: ‘Dat het geen officieel huwelijk is, kan ons niet schelen. Voor ons gevoel zijn we echt getrouwd’.

Een wettelijke grondslag voor een huwelijk door mensen van hetzelfde geslacht was er op dat moment nog niet; pas vanaf 1998 konden paren van gelijk – en verschillend – geslacht in Nederland een geregistreerd partnerschap sluiten. Sinds 2001 kunnen twee vrouwen of twee mannen in het Europese deel van Nederland burgerlijk huwen. De wet die dit regelde, is op 1 april van dat jaar in werking getreden. Dit was wereldwijd de allereerste legalisatie van een huwelijk tussen twee partners van hetzelfde geslacht. Het homohuwelijk in Nederland is geen apart huwelijk, oftewel een huwelijksvorm die uitsluitend gericht is op twee personen van hetzelfde geslacht. In Nederland is ervoor gekozen om het bestaande burgerlijk huwelijk, dat voorheen alleen open stond voor personen van verschillend geslacht, open te stellen voor gelijkgeslachtelijke stellen. Sinds 2001 kan volgens het Burgerlijk Wetboek een geregistreerd partnerschap ook worden omgezet in een huwelijk.

Deventer stond dus letterlijk aan de wieg van het ‘homo-huwelijk’ dat anno 2012 in steeds meer landen in de wereld mogelijk is, zoals onlangs in Denemarken (sinds 15 juni 2012).

Onder grote publieke belangstelling arriveren de dames Pauly van der Wildt (l) en Janna van de Hoef (r) per koets bij het gemeentehuis van Deventer. Hun samenleving werd door een ambtenaar van de burgelijke stand officieel bevestigd. Zij zijn daarmee de eerste mensen in Nederland die hun levens op deze manier aan elkaar verbinden. (Foto: ANP)

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1992 – Twintig jaar COC in Deventer – Integratie, Actiebereidheid en Vrouwen

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Een tussenbalans door de vier oud-voorzitters (deel 1)

Afdelingsblad Flipo had ter gelegenheid van het twintigjarig jubileum van het COC in Deventer in 1992 een gesprek met vier voorzitters, die tussen 1972 en 1992 aan het roer van het COC-schip hadden gestaan. Natuurlijk waren zij niet alleen verantwoordelijk voor het gevoerde beleid. Er zijn ook altijd nummers twee en drie geweest, secretarissen en penningmeesters, en daarnaast nog een hele rij medebestuursleden. Samen loodsten zij de jonge COC afdeling door woelige en rustiger tijden. Op zondagavond 2 februari 1992 kwamen ze bijeen om herinneringen op te halen: vier voorzitters die, bij elkaar opgeteld, twintig jaar COC-geschiedenis schreven. Aan het woord waren Ab Kranenburg (voorzitter van ’72 tot ’78 en van ’80 tot ’82), Henny Krijnen (voorzitter van ’78 tot ’80) ,Teun Jansen (voorzitter van ’82 tot ’88) en Geert Ploegh (voorzitter van ’88 tot ‘92).

Oud-COC-voorzitters Ab Kranenbarg (met Albert Mol) en Teun Jansen

Integratie
Tijdens de opening van het echte eerste thuishonk ‘De Bokking’ op 26 januari 1974 sprak de toenmalige burgemeester Bolkestein de wens uit dat dit trefcentrum zo gauw mogelijk weer gesloten mocht worden. Dat zou namelijk betekenen dat homo’s volledig geïntegreerd waren in de maatschappij. Was dat anno 1992 nog het doel waarnaar gestreefd moest worden, of was er wezenlijks iets veranderd in de voorbije jaren?

Ab Kranenburg (voorzitter van ’72 tot ’78 en van ’80 tot ’82) legt het uit. “Toentertijd meenden we dat homoseksualiteit een ‘zichtbaar’ deel van de samenleving zou kunnen worden. Een normaal verschijnsel in het straatbeeld, op terrassen, in kroegen, etc. Er is in de tussenliggende jaren veel bereikt, maar dat nog niet. Een eigen soos, inclusief gebouw, is alleen om die reden al niet meer weg te denken.”

Ook Henny Krijnen (voorzitter van ’78 tot ’80) denkt dat die integratie nog lang niet is bereikt: “zolang er nog zaken zoals bijvoorbeeld het homohuwelijk en adoptie van kinderen per wet geregeld moeten worden, is de integratie niet bereikt. Een eigen gebouw blijft noodzakelijk, al is het alleen maar omdat je daar alleen flikker kunt zijn op de meest eigen manier.”

Teun Jansen (voorzitter van ’82 tot ’88) tenslotte wijst erop dat in zijn tijd het woord integratie nogal omstreden was. “Je had mensen die de integratie als het ultieme doel zagen, terwijl anderen het als een vies woord beschouwden. Afzetten tegen de maatschappij, een thuishaven bieden aan alles wat afweek van het gangbare op het gebied van sexualiteit en relatievorming, daar was het COC voor. Of je daarmee een goede of slechte naam opbouwt is niet belangrijk, het gaat erom dat je de maatschappij bevrijdt van de gangbare taboes, wat dus veel verder gaat dan de homo-strijd alleen.”
Geert Ploegh (voorzitter vanaf ’88) is van mening dat de sociëteit nog altijd de aangewezen plek is waar een homoseksueel in zijn coming-out periode een thuishaven vindt. “Vergis je niet, nog altijd bestaan er nauwelijks mogelijkheden tot identificatie in onze hetero-maatschappij.” Integratie in de huidige tijd ziet Geert vooral gelegen in het wegnemen van maatschappelijke belemmeringen, bevrijding op een wat hoger plan.

Actie tegen Bisschop Gijssen in Roermond en poster van ludiek protest-karnaval (1979)

Actiebereidheid
Gekoppeld aan de integratiegedachte ligt een vraag over hoe deze integratie het best te bereiken is voor de hand. Een opvallend verschil met het COC in vroegere tijden is de actiebereidheid vanuit het COC nu naar de buitenwereld.
“Dat heeft niet alleen te maken met het COC zelf”, aldus Geert. “het is een algemeen maatschappelijk verschijnsel dat er minder actie gevoerd wordt. Indertijd is ook het COC intrevertre geworden, richt zij zich nu sterk op een goed lopende organisatie van waaruit waardevolle contacten onderhouden worden met de wereld van bestuur en politiek. De acties hebben zich verplaatst van het straatgebeuren naar lobbyen. Zorg dat je de interne aangelegenheden goed op orde hebt waardoor je een representatieve en sterke gesprekspartner bent naar buiten toe. Ook een net gebouw met een heldere huisstijl vallen daaronder.”
“Nog netter?”, reageert Ab verbaasd. “Dit gebouw is al een paleisje vergeleken met wat we destijds hadden. En wij waren daar heel tevreden mee. Bij ons ging het toen vooral om actie voeren: de straat op en laten zien dat je er bent en wilt zijn zoals je bent.”

Als willekeurige voorbeelden van de actiebereidheid in die begindagen noemt Ab: kussende homo’s op terrassen en voor de Waag, een Roze Fietskaravaan en een twintigtal demonstrerende COC’ers toen de nieuwe coffeeshop van de -als intolerant geldende- beweging “Youth For Christ’ geopend werd. De vrouwen droegen hun steentje bij door een pottentolerantietest (!) op het station te organiseren.
Henny merkt in dit verband nog op dat het ook nu toch wel belangrijk is om naar buiten toe te laten weten dat je er bent: “nu ik zelf niet meer zo actief bij het COC-gebeuren ben betrokken valt het me op dat er toch maar erg weinig van de activiteiten naar buiten gericht zijn”.

Ab noemt een ander aspect dat vroeger veel meer speelde dan nu en wat je zou kunnen noemen het ‘saamhorigheidsgevoel’. “je voelde je veel meer onderdrukt in die dagen en dat kweekt een teamgeest die nu veel minder binnen het COC aanwezig is. Samen er tegenaan was het motto toen, geworteld in een sterk gevoel van bij elkaar horen. Jarenlang waren homo’s op zoek geweest naar soortgenoten en opeens kwam je in een omgeving met louter homo’s. je wist niet wat je overkwam. Er werd toen ook veel meer ‘versierd’ in de soos. Een toilet wat een kwartier of langer op slot bleef was toen heel gewoon.” Henny knikt driftig ja en komt met de volgende anekdote: “een nieuwkomer kwam eens binnen met twee onderbroeken over elkaar, op alles voorbereid nadat hij enkele wilde verhalen had gehoord.”

Poster Vrouwenavond uit 1980 en vrouwen tijdens de opening COC-pand in 1984

Vrouwen in het COC
Dit onderwerp ontlokt bij de aanwezigen een mengeling van gemompel en grijnzende gezichten; maar ook een zeker schuldbesef.
Geert Ploegh: “De vrouwen binnen het COC hebben niets cadeau gekregen. Het was in het begin vooral een mannenwereld waarbinnen zij een eigen plaats moesten veroveren. Vrouwenbelangen lopen niet altijd parallel met algemene belangen en daarom vind ik dat vrouwen het recht moeten hebben om over eigen zaken te beslissen en de mogelijkheid moeten krijgen daar zelf invulling aan te geven.”

Teun herinnert zich nog goed dat het congresbesluit in het najaar van 1981 (waarbij binnen het COC mannen en vrouwen gelijkwaardig zijn en dat vrouwen daardoor recht hadden op de helft van de betreffende afdeling –financieel, openingstijden, ruimte, etc.) veel stof heeft doen opwaaien. “Door dit congresbesluit wilde men vrouwen een handvat geven om bepaalde idealen te verwezenlijken. Vanaf dat moment eisten ook de vrouwen in Deventer meer ruimte, zoals bijvoorbeeld een tweede vrouwenavond. Dat resulteerde in zeer heftige vergaderingen en een afsplitsing van een deel van de achterban van de vereniging in 1983.”
Ook op andere punten bestond verschil van mening; zoals een eigen ledenlijst voor de vrouwengroep en een eigen sleutel van de brievenbus (tot dan toe het exclusieve mannenbezit). Ook de verkoopprijs van tosti’s op de vrouwenavond en de plaats van de condoomautomaat (niet te dicht bij de vrouwentoiletten) waren onderwerp van discussie.

Dit artikel werd eerder geplaatst in het speciale jubileumnummer van Flipo (maart 1992). Volgende week is het vervolg van het interview met de vier oud-voorzitters te lezen.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1992 – Twintig jaar COC in Deventer – Verhuizing, Vandalisme en de toekomst

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Een tussenbalans door de vier oud-voorzitters (deel 2)

Afdelingsblad Flipo had ter gelegenheid van het twintigjarig jubileum van het COC in Deventer in 1992 een gesprek met vier voorzitters, die tussen 1972 en 1992 aan het roer van het COC-schip hadden gestaan. Natuurlijk waren zij niet alleen verantwoordelijk voor het gevoerde beleid. Er zijn ook altijd nummers twee en drie geweest, secretarissen en penningmeesters, en daarnaast nog een hele rij medebestuursleden. Samen loodsten zij de jonge COC afdeling door woelige en rustiger tijden. Op zondagavond 2 februari 1992 kwamen ze bijeen om herinneringen op te halen: vier voorzitters die, bij elkaar opgeteld, twintig jaar COC-geschiedenis schreven. Aan het woord waren Ab Kranenburg (voorzitter van ’72 tot ’78 en van ’80 tot ’82), Henny Krijnen (voorzitter van ’78 tot ’80) ,Teun Jansen (voorzitter van ’82 tot ’88) en Geert Ploegh (voorzitter van ’88 tot ‘92).

Oud-voorzitters Ab Kranenbarg, Teun Jansen en Geert Ploegh in 1992

Verhuizing
Toen in januari 1983 de huur van het pand aan de Bokkingshang werd opgezegd middels een aangetekende brief kwam dit niet als een complete verrassing uit de lucht vallen.
Teun Jansen: ‘We zaten midden in de hoerenbuurt en toen het pand van eigenaar verwisselde -een pooier kocht de huizen van de oorspronkelijke eigenaar- zagen wij de bui al hangen. De rode lantaarntjes lagen bij wijze van spreken al klaar. We moesten dus binnen een jaar verhuizen en hoewel de vereniging goed draaide werd van ons heel wat gevraagd.’
In die tijd ging het financieel slecht met het COC (het landelijk was bijna failliet), dus toen onze afdeling om hulp aanklopte kreeg men nul op het orkest, hetgeen voor veel mensen toch wel een domper was. Er moest dus bij de gemeente worden aangeklopt voor subsidie. Voor die verhuizing heeft afdeling IJsselstreek zichzelf kunnen bedruipen. De eerste subsidie is verstrekt voor het 10-jarig jubileumboek (waaruit schaamteloos is geciteerd in de eerste tien weken van deze reeks historische overzichten –red.-).
Ab Kranenbarg: ‘Mensen hadden weinig zin om zich op de papierwinkel te storten, omdat er toch weinig zicht was op structurele subsidie. Het was nogal een gedoe, want toen moets het COC haar bestaansrecht gaan bewijzen.”

Er werden nota’s geschreven worden waaruit duidelijk werd wat het COC was en vooral dat het COC nodig was. Chris Breman, onder anderen, heeft zich hier mee bezig gehouden en ook Bernard Duimel (in die tijd wethouder van de gemeente Deventer –red.-) heeft zijn steentje bijgedragen. Uiteindelijk kreeg men een verbouwingssubsidie van 10.000 gulden van de gemeente en hetzelfde bedrag van het Julianafonds. Harry Prijs had ondertussen de panden gekocht op de hoek van de Assenstraat-Brink en het COC kon hier als huurder inkomen en toen kon de uittocht beginnen.
Teun Jansen: ‘De hele verhuizing hing aan elkaar van commissies. Ik weet mij nog een vergadering te herinneren van de kleurencommissie waar tot tranen toe werd gedebateerd over de kleur roze die op de luiken moets worden gesmeerd.’
Toen er daadwerkelijk verhuisd en verbouwd moest worden kon de afdeling terugvallen op een grote groep vrijwilligers. Teun constateert dan ook met gepaste trots dat alles zelf gedaan is.

Een nieuw pand moet een nieuwe naam. Daar was men het er toen wel over eens. ‘De Bokking’ was teveel verbonden met het pand aan de Bokkingshang. Er werd toen een wedstrijd georganiseerd zodat iedereen kon meedenken over een nieuwe naam.
Teun Jansen: ‘Dit is een typisch voorbeeld van het falen van democratie. Een origineel idee kan je niet democratisch sturen.’
Bij het noemen van “De Olde Banke” schoten alle oud-voorzitters in de lach. Deze naam kwam in 1983 sterk naar voren en een grote groep mensen vond dat daar wat aan gedaan moest worden. Toen is de naam ‘Ontluiking’ bedacht, een twijfelachtig alternatief. Toch heeft het nieuwe pand in de beginjaren zo geheten. Toen is door iemand de gevelsteen aan de Brinkzijde ontdekt en is de naam veranderd in de oude naam van het pand “De Blaauwe Steen”. Een echt begrip is het nooit geworden, want het was geen naam die gemakkelijk in logo’s en degelijke verwerkt kon worden. Vroeger ging je naar de Bokking en daarna ging je naar het COC.

Opening van het nieuwe COC-pand in 1984

Vandalisme
In de begindagen van het nieuwe pand op de hoek Assenstraat-Brink lagen regelmatig de ruiten in diggelen. Een hoeveelheid processen-verbaal gaf aan dat Teun Jansen regelmatig aangifte had gedaan van het feit dat de ramen waren ingegooid, hoewel hij daar niemand toestemming voor had gegeven.
Teun Jansen: ‘Het gedonder begon al tijdens de openingsfestiviteiten bij een optreden van Margreet Dolman. Hierna kwam het vooral in de beginjaren regelmatig terug. Mensen voelden zich, zeker als er weer een artikel in de krant had gestaan, helemaal niet op hun gemak binnen de soos en bleven weg. Naar aanleiding hiervan ontstond er een harde kern binnen de soos, die juist bleef komen en veel werkte om de boel op gang te houden. De aanvankelijk angst voor geweld sloeg langzaam maar zeker om in kwaadheid. Men werd zich er van bewust, dat het nieuwe pand, waar iedereen toch heel trots op was, onder de eigen ogen werd afgebroken. De luiken, bijvoorbeeld, beschadigden telkens als er weer een raam sneuvelde. Hier moest dus iets aan gedaan worden.’

‘Na een tijdje werden we uit de glasverzekering gegooid en was de maat vol. We maakten met eengroep mensen de afspraak dat, als er weer een ruit werd ingegooid, we de politie zouden bellen en met een grote groep naar buiten zouden stormen. Dit hielp. In plaats dat mensen bang waren, werden ze juist kwaad en omdat we reageerden in plaats van stil wegkropen verminderde het geweld.’
Teun vertelde ook nog dat het heel moeilijk was om een goede aangifte te doen: ‘Je werd door veel rechercheurs niet serieus genomen.’ Toen is men gaan praten met een commissaris en merkte men dat er opeens veel beter werd gereageerd. Hieruit vloeide voort dat er een contactpersoon kwam bij de politie.
Op de vraag hoe men met dit soort dingen in “De Bokking” omging, antwoordde Ab Kranenbarg: ‘In De Bokking zaten we aardig goed beschermd. We konden goed opschieten met de dames om ons heen. De Bokking was ook een onneembare vesting met geblindeerde ramen en een stevige deur, dus veel kon ons niet gebeuren.’

Feestelijk einde van de jubileumshow in 1992

De toekomst na 1992
Er is die avond veel gepraat over het verleden. Met grote gretigheid werden herinneringen opgehaald, maar COC IJsselstreek houdt niet op bij 20 jaar. Er moet nog veel gedaan worden en dat is ook de visie van de vier oud-voorzitters.
Ab Kranenbarg: ‘Opheffen van het COC is een illusie. Waakzaamheid kun je niet laten varen, dit bewijst de geschiedenis. Je bent een minderheid en je blijft een minderheid, in goede en in slechte tijden. De relatief goede tijden van nu (anno 1992 –red.-) zijn geen garantie voor continuering van deze goede tijden. Het COC blijft dus nuttig en noodzakelijk, zeker voor mensen in hun coming-out. Je moet deze mensen een identificatie-mogelijkheid blijven bieden.’
Henny Krijnen: ‘Veel mensen kampen nog met vooroordelen. Het bestaansrecht van het COC bestaat uit het wegnemen van deze vooroordelen. Het is alleen jammer dat de provocerende flikkercultuur weg is.’

Teun Jansen bekijkt de toekomst een beetje angstig: ‘Het COC wordt steeds netter. De club wordt steeds normaler en we doen steeds meer concessies naar de maatschappij toe. Op deze manier verliezen we veel facetten van de homocultuur en lopen we het risico dat mensen die buiten het clubje ‘nette’ homo’s vallen geen plaats meer hebben binnen het COC. Anderszijds vraag ik me af of dat wel te vermijden is. Als je een te extreme opstelling hebt, loop je de kans dat je uitgekotst wordt en veel onderdelen van de homocultuur hadden ook wel te maken met de tijdsgeest.’
Op internationaal vlak moeten we waakzaam blijven, vindt Teun. ‘Landen als Engeland, Frankrijk en Duitsland kunnen landen als Denemarken en Nederland, nadat grenzen open worden, aardig achteruit zetten. Er moet hard gewerkt worden aan internationalisering.’
Geert Ploegh: ‘Ik heb het idee dat de landelijke functie van het COC zal worden afgebouwd door bezuinigingen. Het accent zal komen te liggen op de afdelingen en dit moet leiden tot regionale samenwerking. Ook moet het pand een facelift hebben, want zo kunnen we niet de jaren ’90 door.’ Geert benadrukt ook nog de waakhondfunctie die door Ab al genoemd is. ‘We moeten onze ogen openhouden en alert zijn op ontwikkelingen op het gebied van AIDS en de algemene afnemende tolerantie van de samenleving.’

Nadat Ab Kranenbarg had opgemerkt dat het taalgebruik van de voorzitter in twintig jaar toch wel erg veranderd was, waren we al pratend zo ongeveer twee uur verder. Nadat een ieder naar de soos liep om de algemene uitdrogingsverschijnselen te gaan bestrijden en nog wat napraatte, werd vastgesteld dat we terug konden kijken op een spraakzame, en misschien wel spraakmakende avond.

Dit artikel werd eerder geplaatst in het speciale jubileumnummer van Flipo (maart 1992). Vorige week was het eerste deel van het interview met de vier oud-voorzitters te lezen.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1992 – Stadsgroep COC Apeldoorn opgericht

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Roze activiteiten in Apeldoorn, Zutphen, Raalte en Epe

Sinds het COC in 1972 is opgericht hebben de meeste activiteiten altijd plaatsgevonden in Deventer zelf, terwijl de naam IJsselstreek toch deed vermoeden dat elders in de regio ook wat te doen moest zijn voor homo’s en lesbiennes. Verschillende initiatieven werden ondernomen, maar vaak sneuvelden deze na verloop van tijd door gebrek aan financiële middelen, tekort aan vrijwilligers of het ontbreken van een eigen locatie (of een combinatie hiervan). Een bloemlezing van dappere pogingen in de regio Stedendriehoek.

Apeldoorn
In Apeldoorn waren er lange tijd geen COC-activiteiten, maar de hiaten hierin werden ingevuld door de V.I.H.A. (Vereniging tot Integratie van Homoseksualiteit Apeldoorn) en Stichting ‘De Schouw’. De V.I.H.A. werd al in 1979 opgericht, maar hoewel er veel overeenkomende doelstellingen waren met het COC in Deventer had men nooit aansluiting gezocht. De Schouw was voornamelijk een bar en ontmoetingsplek voor homoseksuele mannen en richtte de activiteiten dan ook op die doelgroep.

Op 23 september 1991 wordt in Apeldoorn een bijeenkomst georganiseerd in de Canadian Club om te peilen of er behoefte bestond voor een eigen COC-afdeling. Apeldoorn was namelijk de enige stad in Nederland boven de 150.000 inwoners zonder eigen COC-afdeling. Veel mensen kwamen op deze bijeenkomst af en er werd een projectgroep gestart om tot een eigen COC-afdeling te komen. Op 27 januari 1992 werd opnieuw in de Canadian Club de stadgroep COC-Apeldoorn opgericht. Gebouw Walden aan de Spoorstraat mocht voorlopig gebruikt worden door het COC voor vergaderingen en weekendactiviteiten, tot er een eigen pand gevonden was.
In 1993 vond de Stadsgroep een onderkomen in De Meulenwiek; een schoolgebouw aan de Molenstraat. Naast het probleem om iedere keer een klaslokaal om te toveren in een gezellige caféruimte diende ook het geheel weer na het weekend opgeruimd opgeleverd te worden. De luxe van een eigen pand had COC Apeldoorn dus nog steeds niet.

In 1996 verhuisde COC Apeldoorn opnieuw naar een andere locatie. Ditmaal was het ‘De Boerderij’, waar de gemeente Apeldoorn het de afdeling mogelijk maakte een caféruimte te huren. Het blijkt in ieder geval een stuk sfeervoller dan het ongezellige klaslokaal aan De Meulenwiek. Iedere vrijdagavond was hier het COC-café geopend, met op de derde vrijdag een Vrouwenavond en op de laatste vrijdag een Mannenavond.
In 1997 zijn er nauwelijks nog berichten meer te vinden in afdelingsblad Flipo over COC Apeldoorn. Het is wel bekend dat in de reorganisatie van het Landelijk COC tussen 1998 en 2000, waarbij afdelingen omgevormd werden tot financieel zelfstandige verenigingen, er geen sprake meer was van een aparte COC-vereniging Apeldoorn. Waarschijnlijk was de jonge afdeling niet in staat om vanuit eigen kracht op eigen benen te staan. Het gebied en de COC-leden kwamen weer terug bij COC IJsselstreek.

Vanaf 1998 was er in Apeldoorn wel een nieuw commercieel homocafé gestart ‘Café-Bar Coming Out’ aan de van Kinsbergenstraat. Deze was begin 21e eeuw erg populair, maar daar kwam na een periode ook de klad in e nwerd dit café gesloten. Gelukkig is er anno 2012 een nieuwe eigenaar en onder de naam ‘CO2’ (Coming-Out-Twee) is de gerestylede bar weer open.
Ook kent Apeldoorn sinds 2006 de populaire en trendy Gay-bar & Dance-club genaamd ‘Club Entrance’, waarbij vooral jongeren lekker uit hun bol kunnen gaan.

Zutphen
26 mei 1982 werd ook in Zutphen een COC-werkgroep opgericht en de hele zomer werden voorbereidingen getroffen voor het nieuwe seizoen. Op zondagavond 5 september opende datzelfde COC-Zutphen voor het eerst haar deuren met een groots openingsfeest. Iedere zondagavond werd dé uitgaansavond voor ‘menig pot en poot uit Zutphen e.o.’; deze avonden werden gehouden in jongerencentrum Débarak aan de Houtwal. Het waren zogenaamde open avonden, wat betekende dat iedereen welkom was en niet hoefde aan te bellen om vervolgens door een deur en langs een gordijn binnen te moeten komen (zoals het er in die tijd nog aan toe ging in ‘De Bokking’ in Deventer).

Naast die wekelijkse ‘soosavonden’ werd geprobeerd om op de eerste donderdag van de maand een thema-avond te organiseren (bijv. Angst & Agressie) of een videofilm te vertonen. COC werkgroep Zutphen e.o. begon ook met het geven van voorlichting en met het plannen van een vrouwenavond. Vanwege het geringe aantal vrijwilligers (Zutphen kon bogen op zo’n 30 COC-leden) was het lastig om al deze plannen te continueren. Ook het niet goed samenwerken tussen moederafdeling IJsselstreek en de werkgroep Zutphen wekte irritatie op bij sommige vrijwilligers.

Begin 1984 stopten twee bestuursleden en even leek het erop dat de werkgroep zou ophouden te bestaan, met uitzondering van de soosavonden in Débarak. Toch weet men nieuwe vrijwilligers aan te trekken en de aandacht gaat in 1984 vooral uit naar het naar buiten treden; infostands tijdens bijzondere dagen in Zutphen, Warnsveld en Lochem en het geven van voorlichting aan scholen en vorminscentra. Financieel gaat het de werkgroep niet voor de wind, maar met steun van de provincie gaat het toch.

In 1985 verslechterd de band tussen Débarak en de COC-werkgroep; het open karakter en de vrijwilligers van Débarak maken de drempel voor sommige bezoekers te groot (meer behoefte aan intiemere sfeer). Een nieuwe locatie wordt gevonden aan de Lieve Vrouwenstraat 10, waar men vanaf najaar 1985 iedere eerste en derde zondagavond van de maand terecht kan. De derde zondag wordt bovendien thema-avond waarbij thema’s als ‘AIDS’ en ‘Jongeren en school’ aan bod komen.
Door bestuurswisselingen vanaf 1987 was er steeds minder betrokkenheid met de COC-afdeling in Deventer. De COC-ledenvergadering besloot in 1988 dat van de werkgroep Zutphen in ieder geval de penningmeester en de secretaris lid diende te zijn van het COC (omwille van de subsidie); toen dat in maart 1989 niet zo bleek werd de COC-werkgroep Zutphen opgeheven om als zelfstandige werkgroep door te gaan.

Raalte
In 1992 ontstond ook de COC-werkgroep Raalte, maar het vinden van een geschikte ruimte voor de activiteiten was niet gemakkelijk. Slechts één week voor de start van de zondagmiddagsalons ontzegde een horeca-eigenaar de COC-werkgroep de toegang. In allerijl kon men voorlopig bij het Rode kruis-gebouw terecht, maar het zoeken naar een andere locatie in Raalte leverde niets op. Na een open brief, waarin de horeca in Raalte opgeroepen werd een ruimte voor het COC beschikbaar te stellen, reageerde De Halve Maan in Wijhe, waar COC’ers wel van harte welkom waren. Hier werden dan ook tot medio 1993 de activiteiten op de zondagmiddag georganiseerd.

Vanaf 10 september 1993 kon men namelijk terecht in ‘De Leeren Lampe’ in Raalte, nadat eerdere besprekingen met cultureel centrum ‘De Joetse’ op niets waren uitgelopen. De activiteiten werden nu op de tweede vrijdagavond van de maand gehouden, zodat de naam ‘zondagmiddagsalon’ gewijzigd werd in ‘COC-café’. Vanaf september 1995 is echter de tweede zondagmiddag weer de activiteitendag van de werkgroep Raalte, deze keer onder de naam ‘Café Homles’. In samenwerking met de regionale omroep worden in die jaren door de werkgroep Raalte ook speciale uitzendingen verzorgd.
De activiteiten van de werkgroep Raalte staan tot medio 1996 op de agenda van COC IJsselstreek. Dan stopt de overeenkomst met ‘De Leeren Lampe’ en daarmee komt er ook een eind aan de maandelijkse activiteiten in Raalte. Er blijft nog wel een periode een contactpersoon actief, bij wie mensen terecht konden voor vragen en informatie over het COC. Ook op politiek vlak bleef in Raalte nog enige jaren iemand de vinger aan de pols houden.

Epe
In Epe wordt in 1984 na een thema-avond in jongerencentrum ‘De Trap’ het initiatief genomen om ook daar een werkgroep voor homoseksuelen op te richten met als eerste doel een ‘experimenteel homokafee’ te starten. Hiermee wilden de vijf leden van de werkgroep de homo’s van Epe en omgeving bij elkaar brengen in een gezellige sfeer. Op zaterdag 6 januari 1985 vindt het eerste café plaats in jongerencentrum ‘De Trap’ en vervolgens wordt deze maandelijks georganiseerd op de laatste zondagavond van de maand (van 19.30 tot 24.00 uur). In 1986 komt daar ook de tweede zaterdagavond bij (van 21.00 tot 01.00 uur). Het karakter van het café is zeer open: er kan gedanst worden, men kan er video kijken, spelletjes doen of gewoon wat drinken. De werkgroep wil geen aansluiting met COC Deventer, maar wel nauwe banden onderhouden om bijv. voorlichtingsmateriaal te kunnen gebruiken. Het verslag uit Flipo nr. 11 (maart 1985) geeft een gezellige sfeer weer, waar zo’n 25 mensen op af zijn gekomen.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1993 – 1996 Tussentijdse verbouwing zorgt voor duo-café

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Ontstaan van trendy café ‘Face It’ en gemoedelijke bar ‘Le BaroC’

Begin jaren ’90 was er binnen diverse COC-afdelingen in Nederland de behoefte om in uitstraling en aantrekkelijkheid het eigen COC-café een professionele ‘make-over’ te geven. De werkgroep café van COC IJsselstreek (de naam werkgroep ‘soos’ was inmiddels al gewijzigd) nam deel in het overkoepelende COC-Horeca-overleg met afdelingen uit o.a. Hilversum, Leeuwarden, Middelburg en Haarlem. Tijdens de eerste bijeenkomst werd een waslijst van zaken genoemd die rijp zijn voor verandering: entreegelden, gesloten deuren, geblindeerde ramen, bonnensystemen en onkundig barpersoneel.

Anekdote: ‘Mieke Telkamp tegen je trommelvliezen’
‘Als je in een vreemde stad naar het COC gaat is het altijd afwachten wat je aantreft. Een gesloten deur, meer schuim dan bier, een versleten ribfluwelen bankstel, na drie keer vragen nog het verkeerde voor je neus krijgen en de hele avond Mieke Telkamp tegen je trommelvliezen. Alles is mogelijk. Gelukkig ook het tegenovergestelde: een professionele kroeg waar alleen door het uithangbord is op te maken dat je in het COC bent beland.’
Gedeelte uit het verslag van de eerste overkoepelende COC-horeca-overleg uit Flipo nr.20 – december 1992

Het interieur na de verbouwing in 1994 en de wenteltrap naar het kantoortje op de eerste verdieping

In 1992 werden door werkgroep Café en het toenmalig Bestuur de eerste plannen voor een rigoureuze tussentijdse verbouwing ontwikkeld om in ieder geval het COC-café een meer professionelere uitstraling te geven. Het eerstvolgende jaar werd voor het grootste deel besteed aan het binnenhalen van de benodigde financiële middelen. Eind juni 1993 kon een nieuwe verbouwingscommissie aan de slag met het verbouwingsplan. Belangrijke inspiratiebron was de kleurstelling van het nieuwe landelijke COC logo: de kleuren bordeauxrood en lichtblauw zouden overal in het interieur terugkomen (de overmatig aangebrachte roze tinten van het COC-café zouden daarmee verdwijnen. Ook de naastgelegen ruimte (waar het huidige COC-café zich nu bevind) werd bij het geheel betrokken. De aparte vrouwenruimte werd opengebroken en een schuifwand-systeem werd tussen de twee panden aangebracht.

Een speciale vermelding is op z’n plaats voor de gordijnen, die vanaf 1984 het COC-pand aan de Assenstraat sierden. Deze hadden altijd voor veel discussie gezorgd: de ene partij vond dat het COC zich niet behoefde te schamen en deed de gordijnen wagenwijd open, de andere partij wilde liever veilig uit het zicht en trok de gordijnen weer stevig dicht. De oplossing in het nieuwe verbouwingsplan werd gevonden door het aanbrengen van speciale raamdecoraties, waarin de profielen van diverse COC-vrijwilligers te herkennen waren. Dit gaf een gevoel van openheid van binnenuit, terwijl mensen van buiten het pand met de neus tegen de ruit moesten staan om naar binnen te kunnen kijken. Op de wand werd een muurschildering aangebracht van twee ineengevlochten gezichten. Door de gezichten op de ramen en op de muur werd na verloop van tijd een nieuwe naam voor het COC-café gevonden: ‘Face It’ (zowel de naam als een nieuwe versie van die muurschildering zijn in 2005 meeverhuisd naar het huidige pand).

De raamdecoraties met bekende gezichten van toenmalige COC-vrijwilligers

De muurschildering met de in elkaar overvloeiende gezichten (sinds 2005 het logo van COC-café ‘Face It’ in Deventer)

Na de lange verbouwingsperiode medio 1994 (welke grotendeels door eigen vrijwilligers werd uitgevoerd) kon het frisse en vernieuwde COC-café in het najaar van 1994 weer van start gaan. En de investering werd beloond: het bezoekersaantal steeg enorm van zowel nieuwe bezoekers als mensen die al jarenlang niet meer in het COC geweest waren. Het COC in Deventer werd opeens weer een plek waar men graag uitging. Door deze toeloop werden mensen ook enthousiast om zelf actief te worden. Bij twee werkgroepen werd er weer nieuw leven ingeblazen, namelijk de jongeren eind 1995 en de bibliotheek begin 1996 (over beide werkgroepen binnenkort een apart hoofdstuk in deze reeks).

Uit de wens om een speciale jongerenavond te mogen organiseren en een nieuwe bibliotheekruimte te creëren ontstond het idee om in de naastliggende ruimte een kleine bar en leesruimte te bouwen, welke dan ook inzetbaar was tijdens de steeds drukker wordende zaterdagavond. De uitstraling van deze ruimte moest vooral stijlvol en klassiek zijn, met kroonluchter, leestafel, open haard, piano en fauteuils. De bar was klein en intiem en daardoor erg uitnodigend voor de rustiger cafétijden. Als naam voor deze ruimte werd uiteindelijk voor ‘Le BaroC’ gekozen, nadat eerst een hele reeks andere namen de revue gepasseerd waren.

Ook deze tweede tussentijdse verbouwing zorgde voor nog meer bezoekers en activiteiten in de tweede helft van de jaren ‘90. Het zijn in zekere zin de gloriejaren van het COC-café geweest tot vanaf 2000 de geluidsproblematiek en de slechte conditie van de buitenkant van het COC-pand weer roet in het eten gingen gooien.

Bovenaanzicht van trendy café ‘Face It’ en de bar van gemoedelijk café ‘Le BaroC’

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1995 – Jongerengroep ‘Da’s Andere Koek’ opgericht

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Jongerenactiviteiten van de midden jaren ’90 tot nu

Door het succes van de verbouwing van het COC-café kon weer een hele nieuwe generatie jonge homo’s en lesbo’s worden aangetrokken en dus werd de roep om een eigen jongerengroep in 1995 weer steeds luider. Een behoorlijk groot team van enthousiaste jongens en meiden stak de koppen bij elkaar en zo kon op vrijdag 22 september 1995 jongerengroep ‘Da’s Andere Koek’ (een link naar Deventer’s bekende exportproduct) van start gaan.

Anekdote: ‘Opening van de Jongerengroep
‘Op 22 september hadden we een spetterende opening. ’s Middags was er al een officiële receptie geweest met AVRO-DJ Hans Schiffers en die avond was het helemaal volle bak. Het thema was ‘Hollywood’ en ik heb heel wat mensen in ‘style’ zien rondlopen. Sommigen moeten er volgens mij wel uren aan besteed hebben om zo mooi te worden. Het optreden van de ‘Three Degrees’ was natuurlijk smashing good. De stripper met body painting trok heel wat nieuwsgierige oogjes… Het COC-café was van binnen nauwelijks te herkennen; het straalde met de gouden ballonnen en wervelende showtrap een echte Oscar-uitreiking uit.’
(deel uit het verslag van Patrick van Zuydam uit Flipo nr.’28 – december 1995)

Eerste logo van de nieuwe jongerengroep uit 1995

Voorlopig waren jongeren tot en met 29 jaar van harte welkom iedere eerste en derde woensdagavond van de maand op het Jongeren-Swingcafé van 20.00 tot 24.00 uur. Ook werden er regelmatig speciale activiteiten georganiseerd op deze avonden, zoals een filmcafé, Sjonnie & Anita Bingo en Valentijns-café. Tijdens deze avonden was ook de speciale Jongeren Info Telefoon bereikbaar. Hoewel de opkomst redelijk te noemen was bleek er toch onvrede over de woensdagavond; het was niet echt een uitgaansavond voor jongeren en men had het gevoel dat daardoor toch een potentieel deel van de doelgroep niet bereikt werd. In overleg met bestuur en werkgroep café werd vanaf september 1996 voor de wekelijkse donderdagavond gekozen (koopavond in Deventer en daarna veel jongeren in de stad). Mede daardoor werd het COC-café tussentijds verbouwd en kwam caféruimte ‘Le BaroC’ tot stand. Hier kon het oudere publiek terecht terwijl de jongeren in café Face It hun feestje konden vieren.

Tekeningen geplaatst bij de activiteiten van de jongerengroep uit Flipo nr.29 maart 1996

Anekdote: Camp Da’s Andere Koek
‘Op 21 juni was het dan zover. JongerenGroep Da’s Andere Koek ging kamperen. Dertien Boys en één Girl. Na zich ingecheckt te hebben bij de COC-balie en alle bagage in de voertuigen gepropt te hebben, gingen twee auto’s en één busje op weg naar het hoge noorden. Bourtange om precies te zijn.
Het idee om als afsluiter te gaan kamperen, was eigenlijk verleden jaar al bedacht. Alleen de uitvoering leverde nogal een probleem op, want we wilden niet naar een gewone camping, maar naar een homo/lesbo-camping. Dit had tot gevolg dat een aantal campings afvielen, aangezien die of alleen voor mannen of alleen voor vrouwen waren. Maar de camping in Bourtange was dé oplossing, genaamd: Boerderij ‘La Cagnotte’.
(deel uit het verslag van Patrick van Zuydam uit Flipo nr.’30 – september 1996)

Openingsposter uit september 1996

Op donderdag 19 september 1996 begon het gecombineerde café met Face It-swingcafé voor jongeren en Bibliotheek-praatcafé Le BaroC. Naast deze wekelijkse jongerenavonden en de al genoemde Jongeren Info Telefoon nam de jonge werkgroep nog meer taken op zich. In samenwerking met Hogeschool IJsselland werden gespreksgroepen opgestart, een speciale Coming-Out avond werd georganiseerd en de jongerengroep nam actief deel aan de infomarkt voor HBO-studenten. Na het aanvankelijke enthousiasme van het eerste periode nam echter het aantal actieve jongeren vanaf eind 1996 flink af, zeker nadat Patrick van Zuydam als coördinator stopte. Zijn rol werd overgenomen door Wilco van der Linde en hoewel de jongerenavonden gewoon doorgingen bleek het lastig om de overige taken te blijven vervullen met een kleinere groep mensen. In de loop van 1997 werd het ook steeds lastiger om de wekelijkse jongerenavond in stand te kunnen houden en werd gekozen voor een maandelijks Jongerencafé op de laatste donderdag van de maand van 20.00 tot 24.00 uur. Ook deze sneuvelt nog datzelfde jaar. Het kortstondige leven van de jongerengroep ‘Da’s Andere Koek’ was alweer ter ziele.

In de nieuwe eeuw zijn er diverse pogingen ondernomen om weer een echte jongerengroep op te starten, maar bij geen van allen kwam de zaak echt van de grond. De meest recente dateert uit 2008 en heette Face It-Young; tot 2010 werden een paar keer per jaar speciale activiteiten voor jongeren tot 25 jaar georganiseerd. Vanuit deze groep zijn een aantal actieve jongeren overgegaan naar het Feestteam dat tot dit jaar op de laatste zaterdag van de maand een avond gericht op jongeren (maar voor iedereen toegankelijk) wist te organiseren. Momenteel blijft de laatste zaterdag van de maand gericht op jongeren met jongens en meiden achter de bar en de draaitafel. Het COC is wel actief geweest op de HBO-introductiedagen eind augustus 2012, dus wie weet komt van daaruit weer een nieuwe lichting enthousiaste jongens en meiden voort.

Poster van jongerengroep Face It Young uit 2008 en een poster van het Feestteam uit 2010

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Special – Roze voor de klas

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Voorlichting door de jaren heen

Samen met ‘Afdelingsaktiviteiten’ en de Sociëteit was de werkgroep Voorlichting één van de drie actieve werkgroepen in het eerste jaar van het COC in Deventer. Het takenpakket van die werkgroep voorlichting is in de loop der jaren grofweg in drieën te delen: het verzorgen van voorlichtingen aan groepen (scholen, vormingscentra, plattelandsvrouwen, politie, enz.), het verpreiden van COC-informatiemateriaal (in het eigen pand, in een info-stand op de markt of op manifestaties) en het organiseren van evenementen in of buiten het COC (thema-avonden, demonstraties, manifestaties of andere ‘kreatieve uitspattingen’).

Een van de eerste activiteiten van die werkgroep in 1973 was het Huisartsenprojekt, waarbij 150 artsen in de stedendriehoek Apeldoorn-Deventer-Zutphen werden aangeschreven. Vijftien artsen reageerden op die brief, waarvan één aangeeft wat meer te willen doen bij de opvang van ‘homofielen’.

Anekdote: Huisartsenprojekt
Het huisartsenproject zal wel de geschiedenis ingaan als de minst succesvolle aktie uit die tijd. Natuurlijk was zo’n aktie veel te hoog gegrepen. Wim Dwarshuis ontwierp de brief die verstuurd moest worden aan de artsen. Het is één van de mooiste stukjes Nederlands geworden die de afdeling ooit geproduceerd heeft. Zelfs huisartsen moeten hebben gedacht dat het COC heel wat mans was.
‘De grotere openheid in sexualibus van de laatste jaren heeft misschien tot gevolg dat de arts van nu op zijn spreekuur wat meer geconfronteerd wordt met het verschijnsel homofilie.
Het lijkt waarschijnlijk dat de niet-homofiele arts zich niet altijd volledig zal weten te verplaatsen in de situatie van de homofiel. Het is zelfs voorstelbaar, dat de arts soms niet weet wat hij met de homofiel áán moet.
Het COC afd. Stedendriehoek heeft sinds kort een werkgroep Voorlichting, die zich specialiseert op voorlichting van homofielen. Zij stelt een aantal mensen beschikbaar, die bereid zijn homofielen op te vangen in die zin, dat ze gewoon gesprekspartner voor de homofiel willen zijn. Het gaat hierbij om sociale opvang; de werkgroep heeft niet de pretentie in enig opzicht het medische terrein van de arts te betreden. De arts zou een contactadres kunnen krijgen via hetwelk hij de homofiel een gesprekspartner zou kunnen bezorgen.’
(Uit het Homojubileumboek uit 1982 en een gedeelte uit de brief aan de huisartsen – april 1973)

(Twee thema-avonden in de jaren zeventig: Huwelijk en Homofilie – Konfrontatie)

De werkgroep Voorlichting groeide gestaag; zeker na de uitzending ‘Werkwinkel’ van de NOS in 1974. In het COC ontstonden ook ‘Werkwinkelavonden’ ( het Engelse woord ‘Workshop’ werd voor een arbeidersstad als Deventer als niet gewenst ervaren), waarbij geprobeerd werd mensen met een passief gebruik van de Bokking (COC-pand van 1974 tot 1983) tot actieve lidmaatschap te bewegen. In het begin draait het om een kerngroep van vijf zeer actieve personen, maar vanaf eind 1975 zijn de avonden succesvoller. In samenwerking met de werkgroep Orpheus wordt op 18 april 1975 een thema-avond over ‘Huwelijk en Homofilie’ georganiseerd. Samen met de NVSH en de MVM (Man-Vrouw-Maatschappij) wordt in maart 1976 door een aantal mensen in vormingscentrum ‘De Hunneschans’ voorlichtingstrainingen gevolgd, om vervolgens in de regio Stedendriehoek het voorlichtingsproject voor middelbare scholen beter vorm te kunnen geven. In een brief aan de scholen werd het volgende duidelijk gesteld: ‘Het is onze bedoeling vóórlichting te geven, niet om propaganda voor onze levenswijze of onze vereniging te maken.’ Eind 1976 heeft het onderwijsproject al meer dan vijftig lesuren voorlichting gegeven, maar de uitdaging bleef om de daaropvolgende jaren het aantal mensen actief te houden om aan de aanvragen te voldoen.

De verhuizing naar het nieuwe pand in 1984 zorgde voor een nieuwe generatie vrijwilligers en leidt ook tot ludieke initiatieven om ook in de regio een voorlichtende taak te vervullen. Bij evenementen en bijzondere activiteiten wordt een kraam gehuurd om informatie te verstrekken aan een breder publiek. In het kielzog worden ook meer zichtbare en prikkelende acties georganiseerd, zoals hand-in-hand-lopen, kussen-bij-de-kerk en de Roze Fietskaravaan.

Ludieke actie ‘Kussen-bij-de-Kerk’ bij de Broederenkerk in 1985

Anekdote: Marktkraam
Sinds kort krijgen we wat ervaring met het kraamwerk. Kraamwerk is soms best spannend. Vooral als er een groepje schreeuwende jongelui op de kraam af komt. Midden tussen de stromen mensen gaan staan om folders uit te delen is ook een grote ervaring.
Gelukkig schijnt de agressie tegen ons mee te vallen. Scheldwoorden of echt domme opmerkingen krijg je soms wel te horen, maar tot nu toe hebben we nog geen tikken gehad. Als er regelmatig een kraampje van het COC op de markt staat, kan dit een herkenningspunt worden: een aanspreekpunt voor mensen die graag met het COC in kontakt willen komen.
(deel uit een artikel over voorlichting door Teun Jansen uit Flipo nulnummer – januari 1983)

COC-informatiekraam op de Brink in 1987

Midden jaren ’90 was er een periode geen werkgroep Voorlichting. Mensen die daarvoor actief waren als voorlichters waren gestopt vanwege andere werkzaamheden, maar er kwamen geen nieuwe vrijwilligers in hun plaats. Het ontstaan van de nieuwe jongerengroep in 1995 zorgde gelukkig weer voor een opbloei van de werkgroep Voorlichting, zodat er weer jaren vooruit kon.
Het aantal vrijwilligers is trouwens altijd een terugkerend fenomeen geweest bij de werkgroep. Zolang er voldoende actieve mensen waren kon de werkgroep Voorlichting actief zijn op scholen en bij andere instanties waar om informatie over homoseksualiteit gevraagd werd. Zodra de werkgroep niet meer kon ingaan op die verzoeken werd dan aan de noodbel getrokken.

Anekdote: Voorlichting op scholen
Per klas zijn de reacties heel verschillend; dat maakt het ook zo leuk maar tegelijkertijd ook zo spannend. De ene groep vuurt achter elkaar allerlei vragen op je af en de andere groep zit je juist heel afwachtend en terughoudens aan te kijken. Wat wel vaak overeenkomt is de schijntolerante houding die veel leerlingen aannemen. Ze geven dan aan dat ze geen problemen met homoseksualiteit hebben, maar als je dan gaat doorvragen vinden ze het toch wel raar, eng, vies en meer van dergelijke opmerkingen. Wat wij willen bereiken met deze voorlichtingen is het nadenken en het bewustworden van de leerlingen over het bestaan van homoseksualiteit. Bovendien willen we de leerlingen laten inzien dat het net zo goed iemand als Paul de Leeuw kan zijn als je beste vriend of vriendin.
(deel uit een verslag en oproep van Nathalie Fontein uit Flipo nummer 34 – juni 1997)

(voorkant van de nieuwe voorlichtingsfolder uit 2012)

In de nieuwe eeuw bleef de werkgroep Voorlichting actief, maar ook weer met afwisselende perioden van grote activiteiten en dreigende teloorgang. Begin dit jaar was de situatie opnieuw zorgwekkend, maar gelukkig heeft een wervingsactie voor nieuwe potentiële voorlichters gezorgd. Naast het ontwikkelen van een nieuwe folder en de speciale Voorlichtingsfilm ‘Wie van de Drie” hebben begin september 2012 zestien vrijwilligers in het COC-pand een voorlichtingstraining gevolgd, zodat er weer voldoende mensen zijn om de taken van de werkgroep Voorlichting voort te zetten. En dat is maar goed ook, want de poll op de COC-website heeft uitgewezen dat het geven van voorlichting over homoseksualiteit als de belangrijkste taak van COC Deventer wordt gezien.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1996 – Nieuw leven voor de COC-bibliotheek

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Van de heropening van de Bibliotheek in het COC tot de Roze Kasten in de Bieb

De bibliotheek ‘De Vriendschap’ was begin jaren ’90 een langzame dood gestorven. Een oproep in Flipo nr.20 (december 1992) van Christiaan Dobma, die de sleutels van de bibliotheekkast had overgenomen, om als vrienden over de toekomst van de bibliotheek van gedachten te wisselen kon dit proces niet stoppen. In 1994 moesten de kasten vanwege de tussentijdse verbouwing ook nog eens plaats maken voor de schuifwand en verdwenen de boeken voor een periode in kartonnen dozen.

Een groep enthousiaste mensen vond dat deze situatie niet blijvend mocht zijn. De collectie boeken moest weer een prominente plaats krijgen binnen het verbouwde COC-pand. Begin 1996 waren in Flipo nr.29 allerlei bibliotheekgeruchten te lezen, waarbij lezers de conclusie konden trekken dat er hard gewerkt werd aan het aanschaffen van nieuwe boekenkasten en het opschonen van de bestaande collectie. Samen met werkgroep café werden de voormalige vrouwenruimte en huiskamer (het gedeelte waar nu café Face It in is gevestigd aan de Brinkzijde) getransformeerd tot een sfeervolle bar- en leesruimte, waar de nieuwe boeken- en tijdschriftenkasten volledig tot hun recht kwamen.

Het logo van de COC-bibliotheek uit 1996 en de nieuwe bibliotheek in café ‘Le BaroC’, hier tijdens Pitty’s Picknickfeestje op 16 oktober 2003

Op donderdag 19 september ging deze nieuwe caféruimte onder de naam ‘Le BaroC’ van start en konden bezoekers onder het genot van een hapje en een drankje de nieuwe kasten bewonderen. De openingstijden voor de nieuwe COC-bibliotheek (met invoering van een nieuw logo) waren op donderdagavond van 21.00 tot 23.00 uur en op zaterdagmiddag van 15.00 tot 17.00 uur. Ook legde de nieuwe bibliotheekgroep zich toe op boekbesprekingen in afdelingsblad Flipo en op de lokale radiozender Deventer FM. Daarnaast wilde men ook regelmatig literaire activiteiten aanbieden.

Anekdote:
Er zijn inmiddels twee maanden verstreken na de feestelijke opning van onze bibliotheek. Het prachtig verbouwde en stijlvol ingerichte café ‘Le BaroC’ verschaft ons, naast zéér geslaagde donderdagavonden en zaterdagmiddagen, de perfecte entourage om ons homoboeken en –tijdschriftenbestand onder de aandacht te brengen. We zijn dan ook blij dat er ruimschoots gebruik van wordt gemaakt.
(deel uit een verslag van Els Klunder uit Flipo nr.31 – december 1996)

Vanaf 1997 werd door de nieuwe en inmiddels verstrekte werkgroep (naast de vier vrouwen die het initiatief hadden genomen waren ook mannelijke ‘biepmiepen’ actief geworden) de eerste van deze literaire bijeenkomsten georganiseerd, meestal in maart rondom de boekenweek. Op vrijdag 28 maart kon als gast schrijver Willem Melchior worden begroet. Als auteur van het recent verschenen roman ‘Kasper Valentijn’ (en daarnaast de eerder gepubliceerde verhalenbundel ‘De roeping van het vlees’) wist hij een geïnteresseerd publiek te boeien met zijn thematiek rond wellust en doodsverlangen. Twee maanden later volgt in de herdenkingsmaand mei een literaire avond met Hugo van Win rondom zijn boek ‘Een Jood in Nazi-Berlijn’, waarbij de schrijver gedreven en meeslepend verteld over zijn ervaringen als joodse jongeman in het Duitsland van de Tweede Wereldoorlog. In de jaren daarna werden diverse schrijvers en schrijfsters in het COC-pand (of elders) verwelkomt.

Literaire avond met Willem Melchior op 28 maart 1997 – Literaire avond met Oscar van den Boogaard op 18 maart 2003

Overzicht van de literaire activiteiten waarbij eventueel schrijvers en schrijfsters waren uitgenodigd:
Vrijdag 28 maart 1997: Willem Melchior
Vrijdag 16 mei 1997: Hugo van Win
Vrijdag 15 maart 2002: Marjan Berk
Vrijdag 18 maart 2003: Oscar van den Boogaard
Zondag 19 oktober 2003: Pitty’s Picknick Feestje met Esther Bremer en Anja de Crom
Vrijdag 19 maart 2004: Pauline Slot
Zondag 21 maart 2005: Frédérique Spigt (vanwege de COC-verbouwing in Theatercafé Bouwkunde)
Vrijdag 17 maart 2006: Karin Giphart
Zaterdag september 2006: Voorleesmiddag vanwege 10-jarig bestaan COC-bibliotheek
Vrijdag 16 maart 2007: Gerbrand Bakker
Zondag 16 april 2007: Anja de Crom (Start van het internet-vervolgverhaal ’77 dagen’)
Zondag 20 januari 2008: Voorleesmiddag ‘Warme Verhalen bij het Haardvuur’
Vrijdag 14 maart 2008: Floortje Zwigtman
Donderdag 16 oktober 2008: Openingsfeest Nederland Leest ‘Twee Vrouwen’ (i.s.m. Openbare Bibliotheek Deventer)
Zondag 9 november 2008: Discussiemiddag n.a.v. het boek ‘Twee Vrouwen’ (actie Nederland Leest)
Vrijdag 5 juni 2009: Minke Douwesz
Zondag februari 2012: Verteller Ben Hartemink over ‘Brokeback Mountain’ (i.s.m. Werkgroep 50+ en Openbare Bibliotheek Deventer)
Woensdag 21 maart 2012: opnieuw Floortje Zwigtman (i.s.m. Openbare Bibliotheek Deventer)

Eveneens in 1997 start in afdelingsblad Flipo een feuilleton onder het motto ‘Iedereen kan schrijven’. Twee bijna identieke verhaallijnen werden opgestart: een mannen- en een vrouwenvariant, waarbij in het eerste deel alleen de hij- en zijvorm verschillend was (en de naam van de hoofdpersoon). Het was de bedoeling dat deze verhaallijnen door enerzijds vrouwen en anderszijds mannen werd voortgezet. Na vier edities Flipo (van nr.33 tot en met nr.36) eindigde het vrouwen-feuilleton bij een waarzegster op de kermis, terwijl de mannen-variant inmiddels Star-Trek-achtige proporties had aangenomen.
In april 2007 werd door schrijfster Anja de Crom voor de COC-website opnieuw een vervolgverhaal opgezet, getiteld ’77 dagen’, waaraan in ieder geval 19 hoofdstukken werden toegevoegd.

Literaire avond met Pauline Slot op 19 maart 2004

Literaire avond met Gerbrand Bakker op 16 maart 2007 – Poster van de Literaire avond met Floortje Zwigtman op 21 maart 2012

Het boekenbestand groeide inmiddels gestaag door. Regelmatig werd in Flipo een lijst van nieuw aangeschafte boeken gepubliceerd. Ook in het radioprogramma ‘De Roze Golf’ van Radio Oost schonk men aandacht aan een boekbespreking door iemand van de bibliotheek-werkgroep (totdat initiatiefnemer van de Roze Golf Eddy Holthuis begin 1999 plotseling overleed). Ook het aantal ‘biepmiepen’ bleef de eerste tien jaar redelijk constant; eerst onder de gedreven leiding van coördinator Els Klunder; een functie welke later net zo enthousiast werd overgenomen door Marga Sanderink. In de overgang van het oude naar het nieuwe pand in 2005 was ook in het verbouwingsplan weer een duidelijke ruimte ingenomen door de nieuwe bibliotheek, inclusief leestafel.

Vanaf 2009 echter leek de rek eruit. Het aantal ‘biepmiepen’ liep terug waardoor de donderdagavond vanaf oktober 2009 moest worden opgeofferd. Ook de animo onder de lezers en leners liet een terugloop zien; het leek alsof de behoefte voor een eigen COC-bibliotheek er niet meer was. Begin 2011 werd dan ook besloten om de werkgroep op te heffen en aansluiting te zoeken bij de Openbare Bibliotheek aan de Brink 70, waar inmiddels goede contacten mee waren opgebouwd.

In 2011 werd de nieuwe werkgroep ‘Film en Boek’ in het leven geroepen om de filmavonden en de literaire activiteiten onder één noemer samen te brengen. Naast het starten van een leesgroep werd begin 2012 het project ‘Roze Kasten’ geïnitieerd. Hierbij kunnen bezoekers van de Openbare Bibliotheek alle gerelateerde boeken en –films met een homo-lesbo-bi-transgender thema gemakkelijk in een speciale kast vinden. Op zaterdag 22 september 2012 werden de kasten door schrijver Ted van Lieshout geopend en dus officieel in gebruik genomen. Nu kunnen alle inwoners van Deventer gemakkelijk roze boeken en DVD’s vinden.

Poster van de lezing van Ted van Lieshout en de opening van de Roze Kasten op 22 september 2012

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1997 – COC Deventer bestaat vijfentwintig jaar

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Maart-Jubileumfestival en eerste Roze Zaterdag in Deventer

Het COC in Deventer zou op 8 maart 1997 precies vijfentwintig jaar actief zijn in de Hanzestad. Door een groepje enthousiastelingen was in juli 1996 al het idee opgevat om vanwege dit jubileum de Roze Zaterdag in 1997 in Deventer te laten plaatsvinden en binnen het COC zelf was een speciale jubileumcommissie in het leven geroepen om in de maand Maart een feestelijk programma neer te zetten.

Logo van het 25-jarige COC-Jubileumfestival

De bedoeling was om alle werkgroepen te stimuleren om zelf een activiteit rond dat jubileum te laten organiseren, eventueel met steun van die speciale commissie. De bibliotheek hield een literaire avond, de vrouwengroep organiseerde een groots feest en afdelingsblad Flipo verscheen met een speciale editie. Daarnaast werden ook buiten het eigen COC-pand speciale activiteiten georganiseerd. Zo waren in het Filmhuis diverse roze films te bekijken en vond er in het Stadskantoor een de landelijke foto-expositie plaats over 50 jaar COC Nederland. In buurthuis ‘De Fermerie’ werd bovendien nog een roze Stijldansmiddag gehouden, waarop ook vele dansparen afkwamen.

Het jubileum viel mooi op zaterdag 8 maart, zodat velen op de speciale receptie konden komen. Ab Kranenbarg en Tinie Dudink haalden verhalen op over de eerste jaren van de jonge COC afdeling in Deventer. Wethouder Bugter sprak lovende woorden over het jubilerende COC en haar betekenis voor de stad Deventer. Hij gaf ook aan trots te zijn dat het COC dat jaar de Roze Zaterdag ging organiseren; een uitspraak wat nogal gevoelig lag omdat de Roze zaterdag door een aparte stichting gerealiseerd werd (en juist niet door het COC) en het bovendien op dat moment financieel nog niet helemaal zeker was of het festijn door kon gaan. Maar verder mocht dat de pret niet drukken, want er was die zaterdagavond 8 maart een gigantisch spetterend jubileumfeest met een optreden van de groep Mai Tai, zodat het dak van het COC-pand er helemaal afging.

De groep Mai Tai; populair in de jaren ’80 en ’90 – Poster van de Roze Zaterdag 1997

Op vrijdag 28 maart organiseerde de werkgroep bibliotheek haar eerste literaire avond, waarvoor schrijver Willem Melchior was uitgenodigd. Hij vertelde over zijn recent verschenen boek ‘Kasper Valentijn’ en werd door interviewer Herbert Schepers en het publiek nader ondervraagd over zijn schrijverschap. Aan het begin van deze avond werd overigens nog even stilgestaan bij het overlijden van Benno Premsela, wiens verdiensten voor de emancipatie van homoseksuelen in het algemeen en zijn bijdrage in het bijzonder aan de realisatie van de aanstaande Roze Zaterdag in Deventer niet onbenoemd bleven.
Zaterdag 29 maart was ook nog de maandelijkse vrouwenavond, dat extra groots gevierd werd dankzij het 25 jaar bestaan, dus de jubileummaand kon feestelijk worden afgesloten.

Over de twee Roze Zaterdagen die zich in Deventer hebben afgespeeld is in juni al een speciaal artikel in deze reeks geschreven (na te lezen via deze link). Wat die eerste Deventer Roze Zaterdag in 1997 vooral interessant maakte in het oogpunt van de geschiedenis van deze jaarlijkse manifestatie is de voorbereiding. Organisaties van voorafgaande Roze Zaterdagen in 1993, 1994 en 1995 bleven met hoge schulden zitten, zodat er bijna geen stad in Nederland voor voelde om een Roze Zaterdag te organiseren. Omdat Haarlem in 1996 het wel aandurfde en de afloop niet voor een financieel debacle zorgde togen de initiatiefnemers van de Roze Zaterdag 1997 eerst maar naar de hoofdstad van Noord-Holland. Het advies om alleen het daggedeelte van de Roze Zaterdag op zich te nemen (ontvangst, parade, info-markt en manifestatie) en de feesten door anderen te laten organiseren werd ter harte genomen. Zelfs die beperking maakte het nog knap lastig om het gehele programma financieel rond te breien en pas in mei 1997 was de organisatie financieel rond: de Roze Zaterdag in Deventer met het thema ‘Anders Samen’ kon definitief doorgaan.

Regen tijdens de parade door de Deventer binnenstad – De toren van de Lebuïnuskerk met roze linten

Ondanks de weersomstandigheden op zaterdag 28 juni 1997 (regen tijdens de parade en zon bij de manifestatie) was het een geweldig festijn en één van de drukst bezochte weekenden van COC IJsselstreek. Ondanks dat men door de tussenliggende verbouwingen beschikte over twee café-gedeeltes kon het pand de toestroom bezoekers nauwelijks aan (lange rijen voor de ingang). Op die zaterdagavond was er in het COC-pand een speciale ‘Anders Samen Disco’ met muziek uit alle windstreken en een speciaal buikdansoptreden.

Speciale vermelding is er nog voor het Homokorenfesitval in de Lebuïnuskerk op vrijdag 27 juni, waarbij vijf koren uit het hele land zouden deelnemen. Het eigen COC-koor ‘Cantate So-Do-Mi’ uit Deventer opende het festival, maar nam niet echt deel omdat het vanwege een recente dirigentswisseling te weinig geoefend had. Wel namen vrouwenkoor ‘Cantate Zus & Zo’ (Utrecht), mannenkoor ‘Onder Anderen’ (Leeuwarden), gemengd homokoor ‘de Gaysleutel’ (Maastricht), gemengd homokoor ‘Het Rozenkoor’ (Amsterdam) en mannenkoor ‘Het Herenaccoord’ (Arnhem) deel. Het is de samensteller van deze reeks niet bekend welk koor uiteindelijk gewonnen heeft.

De wagen van COC IJsselstreek tijdens de parade van de eerste Roze Zaterdag in Deventer

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

1999 – Het Nationaal COC-songfestival in Deventer

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

COC Deventer organiseert landelijk ‘roze’ liedjesfestijn in de Schouwburg

Vanwege de reden dat Nederland door het schamele puntenresultaat in het jaar daarvoor in 1995 was uitgesloten van deelname aan het Eurovisie Songfestival ontstond bij het COC in Deventer het jaarlijkse parodie-festival (bekijk een apart hoofdstuk hierover via deze link ). Bij COC Limburg organiseerde men omwille van diezelfde reden (“Geen Eurovisie Songfestival? Dan doen we het zelf!”) het allereerste Nationaal COC-songfestival. Bij de eerste twee edities was COC IJsselstreek niet vertegenwoordigd, maar in 1997 stuurde de afdeling de winnaar van het parodie-festival naar Arnhem. Deze kon op dat festival, dat in een jeugdhonk gehouden werd, geen deuk in een pakje boter slaan en daarom werd voor 1998 een heuse songfestival-voorronde in Deventer georganiseerd.

Op vrijdag 16 oktober brachten drie deelnemende acts elk twee nummers, zodat de jury (bestaande uit Christiaan Dobma, Teun Jansen en Yvonne Jongejan) en het toegestroomde publiek in totaal uit zes liedjes een winnaar mocht kiezen. Dat bleek nog best spannend, want drie liedjes lagen zeer dicht bij elkaar. Het knikkersysteem van het publiek (iedere bezoeker mocht met het uitdelen van knikkers zijn of haar favoriete nummer bepalen) gaf de doorslag en Danny Ribbink mocht met het door Theo Kip geschreven nummer ‘Hij Bekeek Me’ naar het Nationaal COC-Songfestival.

Anekdote: ‘Het gaat om de knikkers’
Het publiek was bij het binnenkomen een doosje in handen gedrukt waarin drie knikkers zaten. Daarmee konden ze in de pauze hun voorkeur kenbaar maken (of zoals één deelnemer zei: “Het gaat niet om het meedoen, het gaat om de knikkers!”).
Na de pauze maakte de vakjury (na langdurig overleg) het resultaat bekend. Bij iedere deelnemer had Teun Jansen een juryrapport klaar. Misschien tot wanhoop van het publiek, maar een teken dat er kundig en met kennis naar de deelnemers geluisterd was. Daarna werden de knikkers geteld en konden ook de punten van de publieksjury worden verdeeld. Dat betekende een gelijke stand tussen ‘Hij Bekeek Me’ en ‘Mijn Prins’, waardoor het aantal knikkers van het publiek de doorslag moest geven.
deel uit het verslag uit Flipo nr.39 door Reindert Meutstege

Danny Ribbink: winnaar van het festival in 1998 – het logo van het Nationaal COC-songfestival in 1999

En de voorronde bleek ons geen windeieren te leggen. Tijdens dat vierde Nationaal COC-songfestival, dat op zaterdag 21 november 1998 opnieuw in Arnhem gehouden werd (deze keer in een klimhal), wist de deelnemer uit Deventer de eerste plaats voor de COC afdeling IJsselstreek binnen te halen. Zanger Danny Ribbink wist de jury (bestaande uit Henk Krol, Pim Fortuyn, Gerard Spong, Ria van Oosten, Ineke Huyzer en voorzitster Rémi van der Elzen) het meest te overtuigen. Hij liet de overige negen deelnemers achter zich en haalde daarmee het festival voor 1999 naar de koekstad.

Voor dat vijfde Nationaal COC-songfestival, dat op zaterdag 27 november zou plaatsvinden, werd een heus organisatiecomitée gevormd, bestaande uit mensen die twee jaar daarvoor de Roze Zaterdag hadden georganiseerd, aangevuld met andere enthousiastelingen. En men ging voortvarend te werk: voor de eerste keer werd het landelijke festival in een heuse Schouwburg gehouden, zodat het geheel een stuk professioneler kon worden aangepakt. Ook werd een speciaal logo ontworpen, dat daarna nog bij zes edities overgenomen werd. Elf deelnemende COC-afdelingen melden zich gedurende het jaar om hun liedje in Deventer ten gehore te brengen.

Anekdote: Festival-ervaring
Het is erg leuk om te ervaren hoe zo’n festival in de loop der tijd vorm krijgt. In de eerste fase melden afdelingen zich aan waarna de namen van de deelnemers binnendruppelen, met in het kielzog de foto’s en de achtergrondinformatie van de nummers. Het was begin november al duidelijk dat er een gevarieerd aanbod was (heel veel zelfgeschreven liedjes en composities) en het deelnemersveld een mooi evenwicht tussen mannen en vrouwen vertoonde. Op de dag zelf kregen al die namen en die foto’s een echt gezicht en gedurende de soundcheck vooral een stem. Het bleek toen al dat de organisatie in haar verwachting niet teleur was gesteld: zeker de helft van de nummers waren wat ons betreft potentiële winnaars.
deel uit het verslag uit Flipo nr.42 door Reindert Meutstege

Burgemeester opent in vermomming het festival in 1999 – Deelnemer van COC IJsselstreek in 1999 is Ralph Kleinbussink

De avond werd geopend door burgemeester James van Lidth de Jeude. Enigszins vermomd blies hij op een dwarsfluit de bekende ‘Eurovisie-tune’, waarna hij zich bekend maakte en alle deelnemers veel succes wenste. De presentatie van de avond lag in handen van showbizzkenner Albert Verlinde. In de jury zaten Ria van Oosten (hoofdredactrice van Zij-aan-Zij), Peter Rehwinkel (op dat moment PvdA-tweedekamerlid), Bep Spa (voor deze gelegenheid door de organisatie gebombardeerd tot ‘culturologe’) en juryvoorzitter Jan Rot. Onno Hoes (indertijd lid van landelijk COC-bestuur) verving als jurylid Henk Krol, die op het laatste moment moest afzeggen ( en Onno Hoes kwam toch al met Albert Verlinde mee). In het decor was het nieuwe logo verwerkt tot jurydesk en podiumstukken. Achter de schermen was een team van kappers en visagisten actief om de deelnemers op en top te presenteren. Het trio ‘HeMeL’ (Hedwig, Marian en Larssander) was de hele dag actief als deelnemersbegeleiding en dat werd zeer geaaardeerd. Zelfs een TV-ploeg van het programma ‘Man Bijt Hond’ was deze dag aanwezig om één van de kandidaten te volgen. Het festival werd dus serieus genomen.

Nadat alle deelnemers hun lied vertolkt hadden kon de jury in beraad. Net voor die pauze hield Albert Verlinde nog een persoonlijk betoog om niet alleen oog en oor te hebben voor het festivalgebeuren, maar ook stil te staan bij de Aids-problematiek (1 december zou het weer Wereld-Aidsdag zijn). Een collectie, begeleidt door de zwoele saxofoon van Rosa King (die na het festival nog een speciaal concert zou geven op de afterparty), haalde bijna tweeduizend gulden op.

Anekdote: De uitslag
De jury gaf als eerste een fictieve prijs (de ‘Email-to-Berlin’ award) aan de deelnemers van COC-Zwolle, die met hun cabarateske ‘Halleluja’ al een staande ovatie van het publiek mochten ontvangen en daarmee een schitterend debuut op het festival maakten. Op de derde plaats eindigde COC-Limburg met jongensgroep ‘Total Löss’ en hun opwindende nummer ‘X.T.C.’; de tweede plaats werd ingenomen door COC-Utrecht met zangeres Luisa Mendez, die met het prachtig gezongen liedje ‘Herinnering’ menigeen wist te raken.
Als eerste eindigde trio ‘Hoogspanning’ namens COC-Nijmegen met het lied ‘Realiteit’; een keuze waaroverj publiek en jury zeer eensgezind waren.
deel uit het verslag uit Flipo nr.42 door Reindert Meutstege

Juryleden achter de speciale jurydesk (het logo verwerkt in het decor)

Het Nationaal COC-songfestival in Deventer was een groot succes en de organisatie werd geprezen op hun professionele aanpak. De lat van het festival was een stuk hoger gelegd, waardoor andere COC afdelingen, die het festival mochten organiseren, wisten wat van hen verwacht werd. Helaas voor het COC in Deventer geen herhaling van 1999. Ondanks diverse deelnames na dat illustere jaar wist de vereniging niet opnieuw met de overwinningsbeker thuis te komen. In 2012 wordt COC Deventer vertegenwoordigd op het festival in Delft op zaterdag 17 november door Miss Behave met het nummer ‘Als Ik Eerlijk Ben’. Hopelijk behaald Deventer dit jaar eindelijk weer de eerste plaats en kan volgend jaar opnieuw het Nationaal COC-songfestival aan de IJssel plaatsvinden.

Lijst van deelnemers namens COC IJsselstreek (later COC Deventer):
1995 geen deelname
1996 geen deelname
1997 Safe (Reindert Meutstege) – Waar Is Het Condoom?
1998 Danny Ribbink – Hij Bekeek Me (1e plaats!)
1999 Ralph Kleinbussink – Motors en Leer
2000 Martin Lubberding – Dag Lieve Jongen
2001 Theo Kip – Misschien…
2002 G-Spot (Alice Wessels, Anja de Crom en Carla van der Worp) – De Ontmoeting
2003 geen deelname
2004 geen deelname
2005 Eric Hopman – lied onbekend
2006 Taede (Theo) Dijkstra – Regenboogkleuren
2007 Marco (Mensink) & Band – Tango In Het Park
2008 Bert (van Gent) en de Meest Sexy Band – Waar De Nichten Zijn
2009 geen deelname
2010 geen deelname
2011 geen deelname
2012 Miss Behave (Jeroen Vermaas) – Als Ik Eerlijk Ben

2013 Marco Mensink (zang) en Kees Kuiper (piano) – Dans Je Met Me Mee

2014 Marco Mensink – On My Way

2015 Marco & Band – Andersom

2016 Triple Trouble – We’re Standing Tall (3e plaats!)

2017 Mrs. Bo Rizz (Anja Dalhuizen) & The Pianoman (Kees Kuipers) – Onder De Regenboog (2e plaats!)

2018 Geen deelname vanuit COC Deventer e.o.

2019 Mrs. Bo Rizz (Anja Dalhuizen) & The Pianoman (Kees Kuipers) m.m.v. Contrabert – Lied Van De Liefde

2020 en 2021 geen COC Songfestival vanwege de Corona-epidemie

2022 Mrs. Bo Rizz (Anja Dalhuizen) & The Pianoman (Kees Kuipers) – Clouds of Difference

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

2000 – COC IJsselstreek op de drempel van het nieuwe millennium

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Situatie buitenkant van het COC-pand blijvend zorgwekkend

Halverwege de jaren negentig had het COC-café na de tussentijdse verbouwingen in 1994 en 1996 een enorme opleving meegemaakt: druk bezochte café-avonden en in het kielzog veel actieve vrijwilligers en activiteiten. Maar hoewel de binnenkant van het pand flink was aangepakt bleef de buitenkant door gebrekkig onderhoud een zorgenkindje. De toenmalige huisbaas wilde van het pand af en verkocht deze in de zomer van 1998 aan de bekende Deventer Vastgoedhandelaar, Karel Lassche. Deze had wellicht plannen voor het gehele pand, waar het COC-café een onderdeel van uitmaakte, maar zat vast aan een eerder opgesteld huurcontract met de gebruiker van de kelder onder COC-café Face It. Deze ruimte was als oefenruimte voor bands ingericht en de huurder wilde pas vertrekken wanneer hem een gelijkwaardig pand werd aangeboden. Een jarenlange patstelling volgde en onderwijl werd aan onderhoud van de buitenkant niets gedaan.

De huidige situatie van de buitenkant van het toenmalige COC-pand aan de Assenstraat.
Begin 2000 waren grote stukken muur afgebrokkeld en groeiden er kleine bomen in de dakgoot.

Anekdote: ‘Oud en Nieuw 2000’
De gemeente Deventer verwachtte rond de millenniumwisseling van 1999 naar 2000 grote problemen en had daarom de vergunningen voor de Oud- en Nieuwviering flink aangepakt. Van te voren moesten horecabedrijven (waar het COC ook onder viel) aangeven hoeveel mensen er maximaal binnen mochten komen en werd opgelegd dat men alleen met toegangskaart naar binnen mocht. Door het bestuur werd dit aantal op 100 personen gesteld, wat betekende dat er ook maar 100 toegangskaarten in de verkoop gingen. Dit leidde tot onenigheid met de werkgroep café, aangezien er tijdens andere vieringen meestal zo’n 150 mensen kwamen zonder grote problemen. Wat de zaak bovendien verergerde was het feit dat men voor de zekerheid een toegangskaartje kocht zonder echt te weten of men wel zou komen. Dit alles zorgde voor grote ergernissen bij de deur, waar groepen mensen de toegang geweigerd werd, terwijl er binnen het COC-café nog voldoende ruimte was. Daarmee was het Oud- en Nieuwfeest van 2000 er één met een zwart randje en drukte deze nacht nog lang een stempel op vele bezoekers.

Poster voor de kaartverkoop rond Oud- en Nieuw 2000; gezellige drukte in het COC in 2002.

Wat ook ernstig meespeelde in het teruglopende bezoekersaantal was de geluidsproblematiek. Door de slechte situatie van de buitenmuren, vooral die aan de Assenstraatzijde, was een geluidslek ontstaan. Dot zorgde voor overlast bij de buren, die dan ook regelmatig klaagden wanneer er te hard gedraaid werd. Één buurman ontpopte zich tot zo’n hardnekkige klager dat hij ook belde vanwege geluidsoverlast wanneer het COC niet geopend was. De gemeente en politie namen al deze klachten echter wel serieus en dat betekende dat er een geluidsbegrenzer op de apparatuur moest worden aangelegd. Wanneer er boven het bepaalde niveau gedraaid werd trad een soort remsysteem in werking wat een lampje deed branden. Wanneer dit signaal genegeerd werd kon na een halve minuut de muziek helemaal uitvallen. Dit zorgde voor veel tumult bij de DJ’s en onrust bij de bezoekers. Omdat bijdehandjes de begrenzer wisten te omzeilen moest vanuit bestuur en werkgroep café ook vaak worden ingegrepen, wat de sfeer niet bevorderde.

Deze situatie mocht niet zo blijven duren en het kostte het toenmalige bestuur veel hoofdbrekens om dit probleem het hoofd te bieden. Één van de oplossingen leek de zogenaamde ‘doos-in-doos-constructie’, waarbij het DJ- en dansvloergedeelte binnen het pand in een aparte ruimte zou worden verpakt. Dit zou wel een enorme aantasting van het interieur betekenen en hierin was juist in de jaren daarvoor zoveel geïnvesteerd. Ook andere plannen hadden zoveel haken en ogen dat een directe oplossing niet voor het oprapen lag. Die oplossing lag wel in het aanpakken van de buitenkant, maar ook hierin kon ook niet al te rigoureus te werk worden gegaan. De muur aan de Assenstraat stond namelijk te boek als ‘monumentaal’, wat inhield dat er (naast de noodzakelijke renovatie) geen ingrijpende aanpassingen werden toegestaan. Een andere mogelijkheid lag in het op zoek gaan naar een ander en meer geschikt pand, hoewel het hart van menigeen inmiddels toch wel echt aan de Assenstraat lag.

Deze uitnodiging voor de Open Dag op 13 november 1999 werd ook naar alle buren verzonden.

Anekdote: ‘Het pand’
Lassche en zijn architect Hans Rothengatter hebben een plan ontwikkeld om het pand opnieuw in te richten. Daarmee komen ze ook tegemoet aan geluidseisen die de gemeente stelt. De bedoeling is dat het COC grotendeels naar de opnieuw in te richten kelders van het pand verhuist en dat de ruimte op de begane grond dan een andere bestemming krijgt, zegt COC-voorzitter Christiaan Dobma. Dit kan voorlopig nog niet gebeuren omdat de kelderruimten aan een derde zijn verhuurd. Dobma zegt dat Lassche of voor deze huurder naar een alternatieve ruimte omziet. Mocht dat niet lukken dan heeft het COC goede hoop dat Lassche helpt bij het vinden van een alternatieve ruimte voor het COC.
Gedeelte uit een artikel in het Deventer Dagblad geschreven door Karel van Delft over het COC vanwege het 30-jarig bestaan in 2002.

Uiteindelijk duurde de eerder genoemde patstelling tot 2004: Karel Lassche, die het gedoe waarschijnlijk al meer dan beu was, verkocht het gehele pand aan de heer Oudemans. Deze was woonachtig vlakbij het COC-café en dus als buurman veel meer belanghebbende om de boel op te knappen. En toen kon het snel gaan. De situatie rondom de oefenkelder werd opgelost en plannen voor opnieuw een verbouwing werden gemaakt. Hierover meer over een paar weken, wanneer het artikel gaat over de verhuizing van het COC-café van de Assenstraat naar de Brink in 2005.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Special – Vrouwenactiviteiten van 1986 tot nu

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Vrouwengroep afwisselend springlevend tot sluimerend

Na de reünie van de actieve vrouwengroep op 22 maart 1986 (waaraan in deze serie een speciaal artikel werd besteed inclusief terugblik op de eerste vijftien jaar ‘vrouwen in COC Deventer’) werden ook vanaf 1986 veel speciale activiteiten voor vrouwen georganiseerd. In deze special een overzicht aangevuld met korte anekdotes van de vrouwenactiviteiten van 1986 tot nu.

In 1986 werd er twee keer per maand een avond speciaal voor vrouwen georganiseerd; iedere tweede vrijdagavond en elke vierde zaterdagavond was het COC alleen voor vrouwen toegankelijk. In de agenda’s staat afwisselend vrouwenavond en vrouwenfeest, tijdens de maart- en oktoberfestivals werd namelijk extra uitgepakt met een feestelijk thema (zoals het Witte Heksenfeest op vrijdag 13 maart). Maar ondanks deze aparte vrouwenavonden en de aparte vrouwenruimte binnen het COC-pand bleven vrouwen op reguliere COC-avonden meestal sterk in de minderheid.

Anekdote:Is het COC dan toch een mannenclub?
Toen ik op een doordeweekse vrijdagavond slechts mannelijke bezoekers aantrof, begon bij mij de alarmbel te rinkelen: is het COC dan toch een mannenclub of was dit toeval? Ik dacht het laatste, want ik zie toch regelmatig dames in ons pand aan de Assenstraat; ze staan zelfs weleens achter de bar. Maar toch, toen ik er zo over nadacht: dat zijn altijd dezelfden.. ik herinner me dat een aantal van hen inderdaad de stad uit was; dus als die vaste klanten er ‘toevallig’ allemaal niet zijn, dan zijn er geen vrouwen in het COC. Maar hoe zit het dan met de andere vrouwen, er zijn toch meer vrouwelijke leden? Juist stond in Sek (het toenmalige landelijke COC-verenigingsblad –red-) dat vrouwen altijd in de minderheid zijn geweest, zeker daar waar het bezoeken van de soos betreft.
(gedeelte uit het artikel ‘De Sirene loeit weer!’ door Vrouwke O. in Flipo nr.17 – december 1986)

The Flying Lesbians in het midden van de jaren ’80 – Poster Literaire Vrouwenavond uit 1988

Vanaf september 1987 komt de tweede vrijdagavond te vervallen, zodat alleen op de vierde zaterdagavond de mannen moeten uitwijken. Omdat in COC-Zwolle het op de derde zaterdagavond vrouwenavond is levert dit een levendig verkeer op tussen de twee steden. Mannen uit Zwolle komen het derde weekend naar het COC aan de Assenstraat en Deventer mannen gaan een week later naar het COC aan de Jufferenwal in Zwolle (en vrouwen wellicht net andersom). Begin jaren ’90 is er echter een behoorlijke terugval van de vrouwengroep, met als gevolg dat de vrouwenavonden bijna niet meer kunnen plaatsvinden. Noodkreten verschijnen in afdelingsblad Flipo om vrouwen te stimuleren actief te worden binnen het COC in Deventer. In oktober 1991 treedt Tonny Schotman in het bestuur met als belangrijkste beweegreden om de vrouwengroep, die op dat moment nauwelijks actief meer is, nieuw leven in te blazen.

Anekdote: Vrouwenbelangen
Toen ik voor het eerst – eind zeventiger jaren – naar het COC ging, kwam ik met het idee dat mannen en vrouwen alles altijd samen moesten doen. We hadden immers een gemeenschappelijk doel: integratie. Maar ik merkte al gauw dat er ook verschillend gerichte belangen zijn en dat de vrouwenbelangen nogal eens op de tweede plaats kwamen, omdat het COC vooral een mannenwereld was.
Daarin is in de loop der jaren wel verbetering gekomen, maar nog steeds is het nodig dat er iemand voor de specifieke vrouwenbelangen opkomt. Bovendien zullen vrouwen zich meer bij hetCOC betrokken voelen, als ze ook binnen het bestuur goed vertegenwoordigd zijn.
Bijvoorbeeld: de vrouwengroep leidt momenteel een sluimerend bestaan. Ik zal proberen deze groep te activeren en opnieuw een aparte vrouwenavond in het leven roepen. Een probleem bij vrouwenactiviteiten is dat vrouwen zelf niet bijster geïnteresseerd lijken om zelf de handen uit de mouwen te steken.
(gedeelte uit het interview met Tonny Schotman bij haar aantreden als COC-bestuurslid in oktober 1991)

voorzijde van de Vrouwen-special uit mei 1992 – Poster Vrouwenavond met Open Podium uit 1990

Er verscheen begin 1992 een speciale vrouwen-editie van afdelingsblad Flipo, omdat de toenmalige redactie op dat moment alleen maar uit mannen bestond (vanaf 1996 zou daar overigens weer pas verandering in komen). Ook werd vanaf juni 1992 op de derde zaterdag van de maand een vrouwvriendelijke avond georganiseerd (wel voor iedereen toegankelijk), waarbij alleen vrouwen in het café ingedeeld werden, in de hoop dat steeds meer vrouwen de weg naar het COC (terug) zouden vinden.

Anekdote: Waarom kom je niet meer in het COC?
Begin jaren ’80 kwam ik heel veel in het COC. Was ook actief in de vrouwengroep. Na een jaar of twee actief te zijn geweest werd ik het echter beu. Het wereldje waarin ik vertoefde werd te klein. Ik heb er een hekel aan om in een hokje geplaatst te worden en dat gebeurde. Bovendien was het in die tijd zo, dat een andere denkwereld niet geaccepteerd werd. Je werd bijna verplicht om zo te denken als de radicale kern, deed je dat niet dan werd je buitengesloten, zo heb ik het tenminste ervaren.
(Reactie van een 39-jarige vrouw op de vraag uit de peiling in de vrouwen-special van mei 1992)

Het resulteerde in een actieve vrouwengroep van zo’n negen vrouwen. Naast de eerder genoemde activiteiten presenteerde de groep in juni 1992 een werkplan, aan de hand waarvan de zichtbaarheid van de lesbische vrouwen en de lesbische cultuur binnen het COC werd nagestreefd. Door het bestuur werd dit werkplan overgenomen. Omdat de vrouwengroep streefde naar blijvend meer vrouwen in alle werkgroepen en het bestuur, zou men ook de vinger aan de pols van dit werkplan kunnen houden. Het succes zorgt er ook voor dat één keer in het kwartaal de derde zaterdag weer een echte vrouwenavond (dus alleen toegankelijk voor vrouwen) kan worden. Daarnaast werd in de winter van 1994/1995 een stijldanscursus speciaal voor vrouwen gegeven op de zondagmiddag.

Bekende COC-vrouwen tijdens de Roze Zaterdag in Deventer 2003

Anekdote: Stijldansmiddagen
Vanaf oktober t/m januari is een stijldanscursus gestart op de zondagmiddag. De opkomst was goed en de sfeer nog beter. Het was een gemoedelijk middagje dansen, waarin we niet alleen de foxtrot, de ‘tjatjatja’ en andere dansen leerden, maar ook het met elkaar heel gezellig hadden. De cursus sloten we af door in stijl te dansen, waarbij Marian een bijzondere rol vervulde. Ze had namelijk spontaan balboekjes gemaakt, waarin vermeld kon worden met wie je gedanst had en hoe je dit ervaren had. Leuk dus! Daarna en tussendoor genoten we van een koud buffet, door onszelf gemaakt. Uiteraard was er een dankwoord voor onze juf die het geheel op haar eigen wijze presenteerde.
(verslag door Anke v.d. Meulen in Flipo nr. 26 – mei 1995)

Het lukte de vrouwengroep in 1995 en ook in 1998 om, wanneer de actieve leden stopten, de fakkel op tijd door te geven aan een nieuw team, zodat ook de jaren daarna veel vrouwenactiviteiten op de agenda bleven staan. Een vrouwenfeest werd zo’n vier keer per jaar georganiseerd en daarnaast nog veel aansprekende activiteiten.
Echter bleef die aanwas van nieuw actieve vrouwen in de nieuwe eeuw niet vanzelfsprekend, zodat het steeds lastiger bleef om de vrouwenavonden te organiseren. Omdat vanwege de geluidsproblemen in het COC-café alleen met een ontheffing volop gedraaid kon worden was er ook onderling strijd om die vier ontheffingen die jaarlijks vrij te vergeven waren. De vrouwengroep organiseerde daarom regelmatig activiteiten in Theatercafé Bouwkunde, waarbij ook de discussie van de ‘besloten avond’ vermeden werd. Initiatieven als de Damessalon (vrouwenmiddag op de tweede zondag van de maand van maart 2005 tot mei 2007) werden nooit geheel omarmd.

Poster van het Vrouwenfeest in 2010 – Poster van het Vrouwenfeest in 2011

In maart 2006 werd aan het bestuur verzocht om weer een echt vrouwenfeest in het COC te mogen organiseren, maar dit werd door het bestuur afgewezen. Na de daarop volgende bestuurscrisis (waarover binnenkort meer) en een herstelperiode kon in november 2006 het eerste vrouwenfeest plaatsvinden in COC-café Face It. Vanaf dat moment werd ieder halfjaar opnieuw een groot vrouwenfeest georganiseerd, naast andere activiteiten voor en door vrouwen.

Echter anno 2012 is er opnieuw een periode aangebroken waarop er geen vrouwengroep actief meer is. Initiatieven om nieuwe mensen te vinden om de kar te trekken hadden tot heden toe geen resultaat. Toch zijn er op dit moment binnen het COC diverse activiteiten speciaal voor vrouwen (zoals het sportteam ‘IJssel Dykes’) of aansprekend voor de doelgroep (de lesbische filmavonden, het roze stijldansen of de wandelingen).

Extra activiteiten voor vrouwen van 1986 tot nu:
(reguliere vrouwenavonden zonder optreden of thema zijn omwille van de lengte in deze lijst niet opgenomen)
Vrijdag 13 maart 1987: Witte Heksenfeest
Zaterdag 22 januari 1988: Literaire Vrouwenavond met Chawwa Wijnberg (daarna swingen)
Vrijdag 26 mei 1990: Vrouwenavond met Open Podium
Vrijdag 27 oktober 1990: Vrouwencabaret El Jaratel
Zondag 8 maart 1993: Vrouw en Muziek (vanwege Internationale Vrouwendag)
Zaterdag 12 juni 1993: Vrouwenfeest ‘Behind The Dykes’ (in Theatercafé Bouwkunde)
Winter 1994-1995: Stijldanscursus voor vrouwen (10 lessen op de zondagmiddag)
Zaterdag 18 februari 1995: Vrouwenavond (na 24.00 uur gemengd feest)
Zondag 1 oktober 1995: Herfstwandeltocht voor vrouwen
Zondag 14 januari 1996: Winterwandeling
Vrijdag 8 maart 1996: Vrouwenavond (vanwege Internationale Vrouwendag)
Zondag 31 maart 1996: Lentewandeling
Zondag 21 oktober 1996: Stijldansmiddag voor vrouwen
Zondag 13 april 1997: Lesbiaanse Steptocht (Steppen op de Holterberg)
Zaterdag 31 mei 1997: Groots Vrouwenfeest met vrouwenband ‘The Fence’ (in Theatercafé Bouwkunde)
Zaterdag 28 juni 1997: Vrouwenfeest in de Mariakerk (vanwege Roze Zaterdag in Deventer)
Zondag 25 januari 1998: Verhalenvertelster Janna van den Berg
Zondag 8 maart 1998: Mezzosopraan vertolkt werk van vrouwelijke componisten
Zaterdag 23 mei 1998: Vrouwenfeest met Salsaband (in Theatercafé Bouwkunde)
Winter 1999-2000 Klaverjasavond voor vrouwen (iedere vierde donderdag van oktober t/m maart)
Zondag 23 januari 2000: Vrouwen voor Mozambique (solidariteits-middag)
Zondag 6 februari 2000: Schaatsen met de Vrouwengroep (10.00 uur)
Vrijdag 22 september 2000: Vrouwen-Dance-Party
Winter 2000-2001 Klaverjasavond voor vrouwen (iedere eerste donderdag van oktober t/m maart)
Zondag 23 juni 2002: Tennistoernooi voor Vrouwen (Ceintuurbaan te Deventer)
Zaterdag 27 juni 2003: Vrouwenfeest in de Mariakerk (vanwege Roze Zaterdag in Deventer)
Maart 2004: Vrijdag à la Femme (maand lang op vrouwen gerichte activiteiten)
Maart 2005 – mei 2007: DamesSalon – 2e zondag van de maand (eerst in ‘t Gulden Vat, daarna in het verbouwde COC-cafe)
Vanaf oktober 2009: Sporten met de IJssel Dykes (iedere donderdagavond)
Zondag 11 oktober 2009: Chakra & Mandala Workshop (alleen voor vrouwen)
Vrijdag 13 november 2009: Vrouwenfeest met ‘Les Flageolettes’
10 april 2010: Stadswandeling voor lesbo’s
Vrijdag 15 april 2011: Lente Kriebel Party met DJ-Geke

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

2001-2004 – Activiteiten in het nieuwe millennium

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Geluidsproblematiek blijkt uitdaging voor de creatieve geest

Ondanks de geluidsproblematiek aan het pand aan de Assenstraat was er in de beginjaren van het nieuwe millennium genoeg te beleven bij het COC. Door de gemeente werden acht avonden vastgesteld waarop in de hele binnenstad het volume van de muziek flink omhoog kon; van deze avonden, die op de agenda als ‘COC-unlimited’ werden aangegeven, werd natuurlijk voluit gebruik gemaakt (soms met onenigheid tussen doelgroepen, zoals de vrouwen, de jongeren en de overige bezoekers). Voor de rest ging de programmagroep creatief om met de beperking om voluit muziek te draaien en organiseerde regelmatig themafeesten, waarbij het meer ging om de algehele sfeer dan om harde muziek. Goede voorbeelden hiervan waren bijvoorbeeld het Casinocafé annex Gangsterfeest (speeltafels in maffiasfeer), de Diva-avond (met travestie-optredens) en diverse Valentijnsparty’s (compleet met liefdesnestjes en echte postiljons d’Amour). Een avond waarbij het hele pand (inclusief kelder) werd gebruikt was het Halloweenfeest op 29 oktober 2004; er was al eerder aandacht besteed aan dit griezelfenomeen, maar bij deze editie was door de organisatie en de bezoekers alles uit de kast gehaald om in de stemming te geraken.

Anekdote: Griezelkabinet
Net zoals vorig jaar was het COC-café als één groot Griezelkabinet ingericht. Via een omweg over het Kerkhof en door de Spookruimte kwamen bezoekers terecht in het Halloweencafé, waar het vampierteam hen in gepaste stijl ontving. Het was niet verplicht gesteld, maar veel bezoekers hadden toch iets griezeligs uit hun kledingkast gehaald om zich in te leven in het thema.
(Uit nieuwsbrief ‘COC-compact’ – november 2004)

Diverse themafeesten: Valentijn’s Party in 2003 – Discofeest in 2002 – Diva-avond in 2003

Op 8 maart 2002 bestond COC-IJsselstreek 30 jaar. Vanwege de geluidsbeperkingen die waren opgelegd week men voor het grote feest uit naar eind augustus, aangezien er in één weekend twee ontheffingsavonden door de gemeente waren ingesteld (vanwege ‘100 jaar Horeca’ in Deventer). Op vrijdag 30 augustus werd een volumerijk vrouwenfeest georganiseerd in het COC-pand (iets wat al een tijdje niet mogelijk was geweest) en op zaterdag 31 augustus kon eindelijk weer een spetterend feest plaatsvinden waarbij het dak er af kon. Zangeres Mieke van Ingen, die niet alleen behoorlijk op Willeke Alberti leek maar ook zo klonk, bracht met haar show een ode aan de populaire zangeres. Die zaterdagmiddag was er een receptie voor leden, genodigden en belangstellenden, waarbij wethouder Jos Fleskens namens de gemeente Deventer het woord voerde.

Anekdote: Jubileumfeest
Het 30-jarig jubileum van IJsselstreek, dat gehouden werd in het laatste weekend van augustus, is zeer goed verlopen. Zowel de vrouwenavond op vrijdagavond als het jubileum-feest op zaterdagavond werden druk bezocht. Ook tijdens de receptie op zaterdagmiddag, waarbij o.a. wethouder Jos Fleskes het woord nam, lieten vele belangstellenden hun gezicht even zien. Vooral het jubileumfeest, waarbij zangeres Mieke van Ingen een Willeke Alberti-show gaf en de kersverse jongerengroep ook nog de dansvloer in bezit nam, bracht bij velen het ouderwetse COC-gevoel weer terug.
(Uit nieuwsbrief ‘COC-compact’ – oktober 2002)

Wethouder Fleskens spreekt op de receptie op 31 augustus 2002 – Optreden van Mieke van Ingen op 31 augustus 2002

Op 28 juni 2003 vond de vijfentwintigste Roze Zaterdag opnieuw plaats in Deventer en dat was een uitstekende gelegenheid voor COC-IJsselstreek om zichzelf in de kijker te zetten. Als thema voor het hele weekend had de organisatie vanuit het COC-café gekozen voor ‘Over The Rainbow’ en het gebruik van regenboogkleuren kon de bezoekers niet zijn ontgaan. Naast het kleurrijk versierde pand sprong ook de regenboog-praalwagen van COC-IJsselstreek in het oog. Vele bezoekers van de Roze Zaterdag wisten dan ook de (regenboog-)deur van het COC-café te vinden.

Anekdote: COC-café tijdens Roze Zaterdag 2003
Net als in 1997 tijdens de vorige Roze Zaterdag en in 1999 bij het Nationale COC-Songfestival bleek het mogelijk, dankzij die enthousiaste vrijwilligers, om een groots en sfeervol festijn op te bouwen. Hoewel het bezoekersaantal aan de Roze Zaterdag wat tegenviel was er op de sfeer niets aan te merken. Vrijdagavond 27 juni werd het COC-café aardig bezocht en was te merken dat men ‘er-wel-zin-in-had’. Vanaf zaterdagochtend druppelden vanaf 9 uur ’s morgens geleidelijk mensen het café binnen; aangelokt door de ontbijt-service. In de loop van de middag werd dat al snel een kabbelend beekje aan bezoekers, die de manifestatie even wilden ontvluchten. ’s Avonds echter stroomde het COC over van het enthousiaste publiek en zocht een deel van de COC-gangers koelte en rust in het portaal. Zondag 29 juni werd er door kampeerders nogmaals van de ontbijt-service gebruik gemaakt en tijdens de Rainbow-afterparty konden de COC-vrijwilligers terugkijken op een zeer geslaagd weekend.
(Uit nieuwsbrief ‘COC-compact’ – augustus 2003)

Roze Zaterdag 28 juni 2003: impressies van en rondom de COC-praalwagen tijdens de parade door Deventer

Om nieuwe bezoekers kennis te laten nemen met het COC en om alle werkgroepen de gelegenheid te geven zichzelf te presenteren werd ook bijna ieder jaar een Open Dag georganiseerd. In 2003 werd bijzonder groot uitgepakt door de Open Dag te koppelen aan een groot eindejaarsfeest (dankzij opnieuw één van die gemeentelijke ontheffingen). Om alle doelgroepen erbij te betrekken kreeg dit feest de naam ‘All-Generations-Party’ en opnieuw werd het hele COC-pand gebruikt.

Anekdote: All Generations Party
De ‘All-Generations-Party ‘ die op zaterdag 27 december gehouden werd mag erg succesvol en zelfs spetterend genoemd worden. De opgezette formule om een zo breed mogelijk publiek aan te trekken blijkt te werken en daarom wordt deze formule begin september 2004 opnieuw uit de kast gehaald. In die maand zijn er namelijk weer veel nieuwe studenten in Deventer en dan is het goed om het COC met de combinatie Open Huis/ Feest eens flink op de kaart te zetten.
De hoofdact van de ‘All-Generations-Party’ van afgelopen december was de zanger Edwin (uit Boyband Velvet), die met een dynamisch optreden menigeen aan het swingen kreeg. Vanuit eigengelederen waren er ‘The Vogue Girls’ die in prachtige kledij een perfecte act wisten te presenteren. De rest van de avond was voor DJ-Leo, die de vele bezoekers tot de late uurtjes liet swingen.
Bij het Open Huis, dat in de middag voorafgaand aan de ‘All-Generations-Party’ plaatsvond, waren helaas niet veel echt nieuwe bezoekers te vinden. Maar toch mag ook hier van een sfeervolle en goedbezochte middag gesproken worden. De informatiemarkt werd redelijk bekeken en de Mini-boekenmarkt deed ook goede zaken, maar de grote knaller was de actie ‘Knippen voor Aids’. De twee aanwezige kappers hadden het behoorlijk druk en waren voortdurend bezig om nieuwe coupes te creëren. Samen met collecte tijdens de actieweek ‘Take Care-Living PositHiv’, die rond Wereld-Aidsdag (1 december) gehouden werd, brachten alle activiteiten voor het Aids-fonds een lieve som om. Het bedrag is door het COC verhoogd, zodat in totaal € 1000,00 voor de strijd tegen Aids is opgehaald.
(Uit nieuwsbrief ‘COC-compact’ – februari 2004)

Poster van de Open Huis-All Generations Party uit 2003 – Actie knippen ten behoeve van het Aidsfonds op 27 december 2003

Deze nieuw impulsen waren allemaal mogelijk dankzij de komst van een nieuwe enthousiaste generatie COC-vrijwilligers. Maar het was duidelijk dat dit enthousiasme alleen het COC in Deventer niet veel verder zou helpen. Daarom was het een hele geruststelling dat begin 2004 het gebouwencomplex, waar het COC onderdeel van uitmaakte, door eigenaar Karel Lassche verkocht werd aan dhr. Oudemans. Na jarenlange stilstand werd er eindelijk vaart gemaakt met het plannen van de grote verbouwing, dat een groot deel van 2005 in beslag zou nemen.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

2005 – COC verhuist van Assenstraat 151 naar Brink 64a

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Opnieuw verbouwing van het vertrouwde COC-pand

Met de verkoop van het complex panden waar het COC-café onderdeel van was aan de heer Oudemans begin 2004 kwam er opeens schot in de verbouwingsplannen. De huisvestingscommissie die in de voorgaande jaren op zoek was naar eventueel andere panden werd omgevormd tot een projectgroep. Deze kreeg de taak om samen met de nieuwe eigenaar en zijn architect een verbouwingsplan voor te bereiden. Daarbij werd uitgegaan van het cafégedeelte dat indertijd als ‘Le BaroC’ bekend stond en de daaronder liggende kelder. Het gedeelte aan de Assenstraat zou daarmee worden afgestoten.

Anekdote: Sfeerbeelden
Op donderdag 30 september organiseert de huisvestingsprojectgroep ‘Face It-2’ een speciale avond, waarbij diverse tekeningen en composities gepresenteerd worden in drie verschillende sfeerbeelden. De werkgroep Inrichting houdt ons nog even in spanning welke sfeerbeelden gepresenteerd gaan worden. Naast de plattegrondtekeningen zijn ervoor een goed beeld van de inrichting ook aanzichttekeningen gemaakt. Deze zijn een lust voor het oog!
Naast een discussie over de verschillende plannen kun je tijdens de avond ook je voorkeur uitspreken voor één van de inrichtingsplannen. Het bestuur van het COC-IJsselstreek zal bij de definitieve beslissing over de plannen het resultaat van de avond sterk laten meewegen.
(gedeelte uit de uitnodigingsbrief voor de bijeenkomst van 30 september 2004)

Eerste schets voor de plattegrond van het nieuwe COC-pand (toen nog met trap naar de kelder) – logo huisvestingsprojectgroep

Tijdens deze bijeenkomst op 30 september 2004 wordt gekozen voor de sfeer ‘hedendaags/multifunctioneel’ (de sferen ‘oud-pluche’ en ‘grand-café’ vielen af), waarbij warme tinten gecombineerd werden met strakke lijnen en veel (indirecte) lichteffecten. Door de ruimtes slim in te delen kon op verschillende manieren van het pand gebruik worden gemaakt. Een eerder voorziene directe trapverbinding tussen bovenbar en kelder moest op last van de brandweer van het verbouwingsplan worden verwijderd. Het eerste en zwaarste gedeelte van de verbouwing werd door de aannemer verricht; het uitgraven van de (dans)kelder en het verwijderen van de kluisruimte op de begane grond. Het tweede gedeelte (de inrichting) zou door eigen COC-vrijwilligers worden ondernomen. Dat hield tevens in dat het COC tussen medio februari 2005 en de beoogde opening in september van dat jaar op zoek moest naar een tijdelijk onderkomen elders.

Anekdote: Schuimparty in COC
Op zaterdag 12 februari werd voor de laatste keer een groot feest in het oude COC-café aan de Assenstraat gehouden en omdat het interieur daarna toch er uit ging werd gekozen voor een schuimparty vanaf middernacht. Voorafgaand trad de ‘Automatic Blues Band’ op, die zich vervolgens veilig terugtrok zodra de schuimmachine in werking werd gesteld. Na wat opstartproblemen kwam het schuim in grote hoeveelheden het café binnen. Er werd door de grote hoeveelheid bezoekers zichtbaar van genoten, hoewel ook een gedeelte zich veilig terugtrok in het ‘schuimvrije’ gedeelte. Één persoon kwam ongelukkig ten val en moest met hoofdletsel naar het ziekenhuis. Andere ongemakken waren vooral na afloop, zodra bezoekers door de vrieskou met natte kleren huiswaarts gingen (op de enkele slimmerik na die droge kleding had meegenomen).
(uit nieuwsbrief Compact van maart 2005)

De allerlaatste avond in het oude COC-café aan de Assenstraat in februari 2005

Aan het Grote Kerkhof kon het COC terecht in het toenmalige café ’t Gulden Vat. Het kleine maar gezellige café werd in die periode nauwelijks gebruikt (behalve tijdens speciale dagen), dus de meeste activiteiten konden op deze locatie worden voortgezet. De eigen COC-vrijwilligers konden dan de bardienst verrichten, bijgestaan door een vaste kracht die op de speciale dagen het terraswerk op zich nam. Grotere activiteiten, zoals feesten en het COC-festival vonden elders plaats. Tussen februari en juli 2005 werd van deze ruimte gebruik gemaakt, vanaf medio juli was men druk bezig om het opgeleverde pand in te richten.

Anekdote: De verbouwing in de praktijk
Nu de aannemer daadwerkelijk aan het werk is, komen er in zo’n historisch pand altijd zaken naar boven die je van tevoren niet verwacht. Zo blijkt er veel meer beton in de vloer van de kelder te zitten (arme bouwvakkers) en is ook de fundering anders dan voorspeld, waardoor de kelder iets minder diep uitgegraven kan worden. Ook laat de kluis op de begane grond, die we er graag uit willen hebben om een zo’n multifunctioneel mogelijke ruimte te krijgen, zich weerbarstiger verwijderen. Gedurende de afgelopen periode is er binnen de projectgroep en met de pandeigenaren, bouwbegeleider en aannemer intensief overleg geweest omtrent de gerezen problemen. We hebben deze in goed onderling overleg kunnen oplossen, zodat we vorige week hebben kunnen besluiten dat de kluis er echt uitgaat.
(deel uit het verslag van Ron Blok – Verbouwingsnieuwsbrief april 2005)

Veel vrijwilligers waren in de zomermaanden van 2005 op allerlei fronten bezig met het inrichten van het nieuwe COC-café. De bar werd weliswaar door professionele bouwers geplaatst, maar al het overige werk kwam door eigen mensen tot stand. Het werd een race tegen de klok, want op zaterdag 3 september stond de openingsreceptie en aansluitende party gepland. Enkele tegenslagen en wat persoonlijke strubbelingen daargelaten kon de klus toch geklaard worden en was het nieuwe café ‘Face It!’ begin september toegankelijk voor publiek.

Opening 3 september 2005: het pand van buiten – penningmeester Marcel Kronenberg – Velvet-zanger Edwin

Anekdote: Feestelijke (her-)opening
Op zaterdag 3 september wordt om 16.00 uur het (her)nieuwde pand van de Nederlandse Vereniging tot Integratie van Homoseksualiteit COC-IJsselstreek in gebruik genomen. Alle leden, betrokkenen en diverse instanties zijn uitgenodigd om bij deze officiële receptie aanwezig te zijn. Het pand wordt geopend door wethouder Fleskes namens de gemeente Deventer en daarnaast zal ook de voorzitter van COC-Nederland Frank van Dalen een woordje spreken. ’s Avonds vanaf 22.00 uur kunnen ook andere geïnteresseerden een kijkje nemen en meteen genieten van een spetterend openingsfeest. Dit feest wordt opgeluisterd met een dynamisch optreden van voormalig Velvet-zanger Edwin en in de nieuwe danskelder draait DJ-Smile. De ingrijpende verbouwing van het COC-pand is mede mogelijk gemaakt dankzij steun van het Oranje Fonds, het VSB fonds en de gemeente Deventer.
(persbericht over de opening van het nieuwe COC-café op 3 september 2005)

In het najaar van 2005 moest er echter ingegrepen worden in de danskelder. Een geluidslek zorgde toch nog voor overlast bij de buurvrouw. Met het aanbrengen van een extra laag geluidswerende laag probeerde men dit op te lossen. Anno 2012 blijkt het probleem nog steeds niet helemaal opgelost; vooral bij nummers waarin veel bas bij komt is de kans op overlast nog steeds aanwezig en dat is één van de redenen dat de kelder nu als lounge- en rookruimte gebruikt wordt. Ook het ventilatiesysteem is nog steeds niet naar wens en het lijkt een lastige klus om dat voor elkaar te krijgen. De eerste maanden profiteerde het COC-café echter van de verbouwing en werden de diverse avonden goed bezocht. Toch mocht dat niet zo blijven duren, want donkerroze wolken dienden zich begin 2006 aan. Daarover volgende keer meer.

Fictief logo van ‘De Ecurie’ – het echte logo kende ook twee hoefijzers (heeft iemand het origineel ergens?)

Speciale aandacht voor Gay-café ‘De Écurie’
Op zaterdag 20 november 2004 werd Deventer verrijkt met commercieel Gay-café ‘De Écurie’ aan de Golstraat. Deze franse naam dat ‘paardenstal’ betekent was een verwijzing naar de vroegere functie van het gebouw waar het café in gevestigd was. In het begin waren er zeer goede contacten met het café en bezoekers bezochten over en weer het COC-café en ‘De Écurie’.
Na een half jaar echter stapte één van de eigenaren er uit en werd het team met nieuwe mensen aangevuld. Verschil in inzicht over de toekomst zorgde echter niet voor rust in de tent. Ook de (her-)opening van het COC-café in september 2005 en de daardoor toelopende concurrentie tussen de twee zaken deden het café aan de Golstraat geen goed. Begin 2006 moest ‘De Écurie’ helaas haar deuren weer sluiten, tot verdriet van veel bezoekers die het een fijne aanvulling vonden in het roze uitgaans-aanbod in Deventer.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

2006 – Donkerroze wolken boven COC Deventer

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Crisistijden en zwaar weer voor bestuur en vereniging

Tijdens de ledenvergadering op dinsdag 25 oktober 2005 werd een aantal nieuwe gezichten gekozen in het bestuur van het COC in Deventer. Daarmee stond er een bestuur van formaat, want maar liefst zeven personen konden meteen aan de slag kan met alle activiteiten vanuit het nieuwe pand ‘Face It’. Slechts een half jaar later kwam het op 28 maart 2006 tot een grote confrontatie tussen bestuur en de ledenvergadering, met als gevolg een bestuurscrisis en een zeer onstuimig jaar voor het COC in Deventer. Deze week een reconstructie van dat jaar en korte terugblikken op eerdere crisissituaties uit de voorbije veertig jaar.

Het nieuwe bestuur had eind 2005 ingezet op een vernieuwd doelgroepenbeleid, met weliswaar aandacht voor diversiteit binnen COC IJsselstreek, maar waarbij vooral gekozen werd voor toegankelijkheid en continuïteit. In de praktijk zou dat betekenen dat er geen aparte avonden voor doelgroepen konden plaatsvinden tijdens de reguliere openingstijden (dus van donderdag tot en met zondag). Dat was tegen het zere been van de vrouwengroep, die inzag dat een besloten vrouwenavond alleen maar in het nieuwe COC-café kon plaatsvinden op een maandag, dinsdag of woensdag. Het voorstel om deze avonden elders te organiseren, zoals dat in het verleden al eerder gebeurd was, viel ook niet goed; de vrouwen wilden nu alle geluidsproblemen in het eigen pand waren opgelost ook wel ‘ns echte vrouwenactiviteiten op eigen grond.

Tijdens de drukbezochte en rumoerige Voorjaarsledenvergadering op 28 maart 2006 werd dit doelgroepenbeleid inzet voor een heftige discussie tussen bestuur en ledenvergadering. Zelfs na een korte onderbreking, waarbij de bestuursleden nog ‘ns samen in beraad gingen, bleef het gehele bestuur (op één lid na) vasthouden aan het beleid om geen besloten bijeenkomsten tijdens reguliere COC-tijden te organiseren. Bovendien koppelde de bestuursleden nu het vertrouwen in dat bestuur aan het doelgroepenbeleidsplan. Met meerderheid van stemmen werd dit plan en daarmee ook het bestuur door de ledenvergadering weggestemd.

Hoe nu verder? Omdat het weggestemde bestuur voor een groot deel bestond uit mensen van de cafégroep dreigde ook hier een impasse. In allerijl werd diezelfde avond nog een groep gevormd van welwillende personen die later omgedoopt werd tot ‘Commissie van Goede Diensten’ (CvGD). Deze groep had tot taak om de lopende zaken te regelen en een nieuwe ledenvergadering voor te bereiden waarbij ook nieuwe bestuursleden gezocht moesten worden. De werkgroep café had wel besloten om voorlopig actief te blijven ondanks de gevoelens van achterdocht en tweespalt. Vooral de CvGD werd met groot wantrouwen bekeken. Dinsdag 2 mei werd door de CvGD een extra ledenvergadering georganiseerd. Twee bestuursleden werden hier uiteindelijk gekozen voor de functies van penningmeester en secretaris, maar aangezien dat het minimum aantal is bleef de CvGD actief ter ondersteuning. Deze bijeenkomst eindigde gematigd positief en de rust leek terug gekeerd.

Eind mei 2006 echter stuurde de café-coördinator (en ex-bestuurslid) een ontslagbrief naar het nieuwgekozen bestuur. Hoewel hij eerst wilde aanblijven als coördinator werd hem de hele situatie toch teveel. Het nieuwe bestuur ging daarna in gesprek met een eventuele nieuwe coördinator; deze had echter niet het vertrouwen van iedereen in de werkgroep café. Daarop werd een lastercampagne tegen deze kandidaat-coördinator gevoerd (met allerlei beschuldigingen waaronder diefstal) en stuurde het leeuwendeel van de café-werkgroep een ultimatum aan het bestuur om af te zien van deze coördinator. De coördinator die de werkgroep zelf voor ogen had was echter voor het bestuur geen optie en toen was begin juni 2006 de breuk compleet. Bijna de gehele werkgroep café stapte op en met hen veel vrijwilligers. Op donderdag 22 juni probeerde men tijdens een informatiebijeenkomst onder leiding van Otto Berg duidelijkheid te krijgen over het hele gebeuren en weer rust in de vereniging te creëren. Behalve dat er praktische zaken geregeld werden om het café in de zomermaanden te laten doordraaien kwam het niet meer tot overeenstemming.

Nog lange tijd was het onrustig aan de Brink 64a. Mensen bleven weg of zaten demonstratief op het terras bij café ‘De Heks’ aan de overkant. De website ging tijdelijk op slot omdat er wel heel veel negatieve berichten en scheldwoorden op terecht kwamen. Toch heerste er ook grote solidariteit met de vereniging. Nieuwe vrijwilligers die wilden dat het COC-café bleeft bestaan meldden zich en namen de taken over, zo goed als het gaat. In het najaar van 2006 dwarrelden de stofwolken langzaam neer. Op de ledenvergadering van 31 oktober werd Hilda Dun gekozen tot voorzitter en met de ondersteuning van krachten achter de schermen was het bestuur weer voltallig. Ook de werkgroep café was inmiddels weer gegroeid dankzij de komst van nieuwe (en sommige oud-vrijwilligers die toch weer teruggekomen waren).

Het was niet alleen maar kommer en kwel in 2006: hierboven drie posters van vrolijkere COC-activiteiten in dat onstuimige jaar

2006 was niet het enige jaar dat het er onstuimig aan toe ging binnen (en soms ook buiten) de muren van het COC in Deventer. Hieronder een tweetal crisismomenten uit de voorbije veertig jaar.

1983 – Oprichting van het A.V.I.H.D.
Uit onvrede met een bepaalde gang van zaken richtte een groep ontevreden COC-leden in 1983 een nieuwe vereniging voor homoseksuelen in Deventer op, het A.V.I.H.D. (Algemene Vereniging tot Integratie van Homoseksualiteit Deventer) op. Vooral het steeds politieker wordende karakter (demonstreren en protesteren) en de aparte vrouwenavonden worden genoemd als splijtzwam. Ook het gebrek aan ‘eenheid en leiding’ blijkt een drijfveer om het COC te verlaten en een eigen koers uit te zetten.

Anekdote: Oprichting van het A.V.I.H.D.
‘Het woord ‘integratie’ was in die tijd nogal omstreden. Je had mensen die de integratie als het ultieme doel zagen, terwijl anderen het als een vies woord beschouwden. Afzetten tegen de maatschappij, een thuishaven bieden aan alles wat afweek van het gangbare op het gebied van sexualiteit en relatievorming, daar was het COC voor. Of je daarmee een goede of slechte naam opbouwt is niet belangrijk, het gaat erom dat je de maatschappij bevrijdt van de gangbare taboes, wat dus veel verder gaat dan de homo-strijd alleen. Maar zoals gezegd, binnen de vereniging bestond ook een minder militante stroming, de z.g. zondagmiddaggroep. Deze groepering heeft zich na veel interne perikelen uiteindelijk afgesplitst en een alternatief voor het COC geboden door een Algemene Vereniging tot Integratie van Homoseksualiteit Deventer (A.V.I.H.D.) op te richten.
Dat de vrouwen binnen het COC zich steeds sterker profileerden, meer ‘ruimte’ eisten en kregen was mede oorzaak van deze afsplitsing, naast de al langer bestaande onvrede met het ‘linkse’ imago van het COC.
De A.V.I.H.D. bleek een doodgeboren kindje van een doodgeboren tweeling; tezelfdertijd werd n.l. vanuit dezelfde groepering met een commerciële bar gestart (de ‘Tower’ gelegen aan de Wellekade –red.-) maar ook dat bleek geen succes. Dat de gemoederen in deze tijd soms danig verhit konden raken, blijkt wel uit de vechtpartij die ontstond toen een zekere J.M. onze COC-idealen wat al te demonstratief uitdroeg in het commerciële etablissement van H.G., waardoor deze laatste zich woedend op hem (J.M. dus) stortte. Dapper bijgestaan door Teun – “Ik heb hem (H.G.) flink in zijn kop gebeten” – hebben zij toen onze club, met gevaar voor lijf en leden, verdedigd.
(Herinneringen van oud-voorzitter Teun Jansen uit de Flipo-special ‘COC IJsselstreek 20 jaar’ – maart 1992)

1993 – Sleutels vliegen door het COC
In grote lijnen leek de situatie van 2006 een blauwdruk van zo’n dertien jaar daarvoor. In 1992 boterde het niet tussen de toenmalige voorzitter en de penningmeester in het bestuur van COC IJsselstreek en in september van datzelfde jaar klapte de boel. Beide heren traden met onmiddellijke ingang af uit het bestuur, zodat alleen de secretaris nog overbleef. In allerijl werden nieuwe potentiële bestuursleden benaderd, zodat op de extra ledenvergadering van 13 oktober 1992 een nieuw tijdelijk bestuur kon worden gekozen. De voormalige secretaris kreeg nu de functie van voorzitter (ad interim).
Begin jaren ‘90 was er een landelijke groep in het leven geroepen die ijverde om alle COC-café’s een meer professionelere uitstraling te geven. Besloten avonden pasten niet langer in het beeld van een commerciëler gerund en voor iedereen toegankelijk bedrijf. De voorzitter wilde ook graag dat het COC in Deventer meeging met deze nieuwe koers. Dat gaf veel roering binnen de gelederen en ook binnen het bestuur. In (opnieuw) een extra ledenvergadering op dinsdag 2 februari 1993, waarbij vooraf veel veldwerk door voor- en tegenstanders van deze commerciële koers was verricht om zoveel mogelijk medestanders naar de vergadering te lokken, ging het hard tegen hard. Ook werd het café en het vrijwilligersrooster inzet en volgens sommigen chantagemiddel van de hele discussie. Uiteindelijk kreeg de motie om besloten avonden te blijven houden in het COC de meeste steun, waarna met veel dramatiek de sleutels van voorstanders van de andere koers door het COC vlogen en namen van de vrijwilligerslijst werden weggestreept. Diezelfde avond was het caférooster weer opgevuld met nieuwe namen en ook de bestuursfuncties werden verdeeld. Het duurde echter tot 1998 dat er weer een echt officieel gekozen COC-voorzitter in Deventer kwam.

Aanvaringen en meningverschillen horen bij een dynamische vereniging en zijn jammer genoeg niet altijd te voorkomen. Gelukkig zijn echte crisissituaties incidenteel, maar wel heel ingrijpend. Wat een positief beeld geeft is dat er daarna altijd mensen zijn opgestaan, die er voor willen knokken dat het COC en haar activiteiten in Deventer blijven bestaan. Hoe donkerroze de wolken ook zijn geweest; er kwam altijd weer een roze zonnetje te voorschijn.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Special – Aan het roer – Veertig jaar bestuursleden

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Een overzicht van 40 jaar beleidsmakers

Binnen een vereniging als COC Deventer zijn er altijd mensen nodig die de koers uitzetten en bepalen. Zonder hen zou het COC een speelbal in de golven zijn en daarom deze keer een special over veertig jaar bestuursleden – veertig jaar handen aan het roer op soms kalm en soms ( dat was vorige week te lezen ) roerig water.

1972-1980
In de jaren zeventig was het COC in Deventer grotendeels een werkgroep vanuit COC afdeling Arnhem. Mensen van de plaatselijke N.V.S.H. en vertegenwoordigers uit COC Arnhem zorgden samen met de eigen mensen van de ‘COC-werkgroep IJsselstedendriehoek’ voor het beleid van de eerste vijf jaren. Het zoeken naar een geschikt onderkomen voor de jonge werkgroep was in die beginjaren één van de belangrijkste taken voor het bestuur en ook het op peil houden van het aantal vrijwilligers bleef een hoofdpijndossier. Verschil in visie over integratie en homo-recreatie tussen de N.V.S.H. enerzijds en het COC anderzijds zorgde ervoor dat in 1977 het COC in Deventer een zelfstandige afdeling werd.
Daarna was het een beetje stuivertje wisselen qua bestuurstaken onderling tussen diverse personen. In de namenlijst van vele mannen komt er af en toe een vrouw voor. Aan één van hen, Emy Werkhoven, is al eerder een apart hoofdstuk in deze reeks besteed.

Koördinator van het bestuur in de jaren ’80 Teun Jansen – Het COC-bestuur in 1987: Gerrit Bruggink, Geert van Zinnen en Teun Jansen

1980-1990
Omdat in 1983 een nieuw COC-pand was aangekocht ontstond een bestuurlijk probleem. Koper en eigenaar van het nieuwe COC-pand aan de Assenstraat was ook penningmeester van de vereniging en dat gaf tegengestelde belangen. Voor de ledenvergadering van 11 oktober 1983 zou er dus een nieuwe penningmeester gekozen moeten worden, maar op die dinsdag was er nog niemand die zich hiervoor aangemeld had.

Anekdote: ‘Wie kan mij boekhouden leren?’
Dit was nog nooit voorgekomen in de annalen van de IJsselstreek: niemand die penningmeester of –es zou worden. En het was immers al gezegd dat we echt niet hoefden te verwachten dat iemand zich zou aanmelden. Tenslotte hadden we echt geen blik vrijwilligers op de plank.
Maar wat dan? Verantwoordelijkheid was een gevleugeld woord in de diskussie. En die wenste kennelijk niemand, ook niet dandat de funktie van een groot aantal belastingen was ontdaan. Immers, de oude penningmeester zou een deel van zijn klus, een groot deel, meenemen naar de werkgroep Beheer. Dat gedeelte van de klus, penningen van de sociëteit, hetgeen globaal inkopen voor de soos inhoud, hoefde nieuweling(e) niet meer voor zijn of haar rekening te nemen. Ik zag plots een vinger in de lucht en hoorde uit de hoek de vraag: “Wie kan mij boekhouden leren?” Vóór ik het goed en wel besefte bleek het onmogelijke gebeurd. Chris Breman wierp zich op als kandidaat voor de vakante funktie. Nu kon er gestemd worden.
(deel uit het verslag van de ledenvergadering van dinsdag 11 oktober 1983 door Bert Timmerman)

Het was in het begin van de jaren ’80 lastig om bestuursleden te vinden. De ‘koördinator’ zoals de voorzitter indertijd genoemd werd bleef redelijk standvastig in functie en ook de cursus boekhouden had zijn werk gedaan, maar secretarissen kwamen en gingen. Vanaf eind 1985 echter bleven bestuursleden wat langer zitten en kon er gesproken worden van een stabiel bestuur. Ook de rust om voorlopig geen ander pand te hoeven zoeken en de groei van activiteiten binnen de verschillende werkgroepen maakten dat het bestuur in de tweede helft van de tachtiger jaren geen hoofdpijndossiers kreeg te verduren.

Anekdote: Fakkeldragers
Waarom vinden zo weinig mensen het leuk om te besturen? Het moet toch juist heel leuk zijn om tot de fakkeldragers van de roemruchte afdeling IJsselstreek te behoren? Het grote probleem lijkt te zijn dat persoonlijke en bestuurlijke zaken nogal eens door elkaar gaan lopen, men raakt verstrikt in complexe emoties en brandende gevoelens. Allemaal mooie uitingen van het leven, maar de fakkel gaat uit door gebrek aan zuurstof.
(deel uit de vaste column van ene K.v.d.S. uit afdelingsblad Flipo nr.11 – maart 1985)

Kaderuitje met bestuur en actieve vrijwilligers in 1990 – Voorzitter Geert Ploegh (overleden in 2009) tijdens het 20-jarig bestaan in 1992

1990-2000
Na een lange onderbreking komen er vanaf 1990 eindelijk weer ‘ns vrouwen in het bestuur, veelal in de rol van algemeen bestuurslid om de activiteiten voor en zichtbaarheid van vrouwen te behartigen. In 1993 ontstaat een bestuurscrisis rondom de besloten vrouwenavond, waarbij de ad-interim voorzitter het veld ruimt ( hierover is vorige week uitvoerig bericht ). De voorzittersrol werd daarna door bestuursleden onderling vervuld; pas in 1998 koos de ledenvergadering weer een officiële voorzitter.

Na de grote tussentijdse verbouwing van het COC-pand in 1994, waar het toenmalige bestuur een behoorlijke kluif aan had, kwam een ware bloeiperiode op gang voor de vereniging. Het café werd goed bezocht en de werkgroepen floreerden. Ook het bestuur profiteerde hiervan. In 1995 waren er zelfs op een bepaald moment zeven bestuursleden; een unicum en een groot contrast met de situatie van zo’n tien jaar daarvoor. Door de groei van het bestuur en de gunstige wind kon het bestuur vanaf 1995 voor de eerste keer het jaarlijkse vrijwilligersuitje organiseren.

Anekdote: vrijwilligersavond
Het bestuur vindt het belangrijk regelmatig iets voor de vrijwilligers te organiseren, als dank voor de inzet in de werkgroepen. Op vrijdag 30 juni is er zo’n avond georganiseerd. Met een gesponsorde bus togen we met in totaal 57 (!) vrijwilligers naar de zeer zonnige uitspanning ‘De Witte Wieven’ in Zwiep. Na de pannekoeken was er een ‘witte-wieven-tocht’ in het donkere bos. Tijdens de wandeling is de legende van de witte wieven verteld. Al met al een bijzondere gezellige avond, als afsluiting van een bijzonder goed seizoen.
(deel uit het vaste rubriek ‘Van de Bestuurstafel’ door Jan Muntinga uit Flipo nr.27 – september 1995)

Vrijwilligersuitje naar de ‘Witte Wieven’ in 1995 – Ondertekening huurcontract door het bestuur in 2004

2000-2012
Na de millenniumwisseling stonden de zaken er weer anders voor. De bloeitijd van de jaren ’90 was voorbij en er moest iets gaan gebeuren. Tot 2005 was het zoeken naar een nieuw pand voor COC Deventer en tenslotte het verhuizen één van de belangrijkste zaken waar het bestuur zich mee bezig hield. Daarbij kwam ook dat COC Deventer sinds 2000 de status van afdeling voor vereniging had ingeruild (vanwege de landelijke federatievorming). Om het intern behapbaar te houden werd gezocht naar een nieuwe verenigingstructuur.

Anekdote: Clustervorming
Tijdens de Algemene Ledenvergadering van dinsdag 16 december is met meerderheid van stemmen de nieuwe verenigingstructuur aanvaard. Dit betekent in de praktijk een uitgebreider bestuur en een andere rol voor de werkgroepenraad. Werkgroepen zullen vanaf 2004 meer in clusterverband gaan opereren en ieder cluster krijgt een specifiek bestuurslid die als aanspreekpunt en vertegenwoordiger van dat cluster gezien kan worden.
Zo vallen de werkgroepen Vrouwen, Jongeren, Senioren, maar ook de Roze Wandelclub en de voormalige Programmagroep onder de nieuwe cluster Doelgroepen & Activiteiten. Onder de clusternaam Dienstverlening behoren de werkgroepen Voorlichting, Opvang-Introductie, Infotelefoon, Hiv & Aids en de Bibliotheek.
Naast de vaste bestuurstaken als Voorzitter en Penningmeester zijn er vanaf 2004 ook bestuursleden voor Cafézaken,, Publiciteit en Vrijwilligerszaken. Voor de clusters Doelgroepen& Activiteiten en Dienstverlening worden nog bestuursleden gezocht.
(uitleg over de nieuwe verenigingstructuur op de nieuwsbrief ‘Compact’ van januari 2004)

Deze nieuwe structuur heeft niet lang stand gehouden. Na de verbouwing in 2005 werd in oktober van dat jaar opnieuw een zevenkoppig bestuur gekozen (een evenaring van het record in 1995), maar dat bestuur struikelde een half jaar later over het doelgroepenbeleidsplan. Daardoor ontstond er in 2006 een grote bestuurscrisis ( hierover is in het deel van vorige week uitgebreid ingegaan ) en moest men dringend op zoek naar een nieuw bestuur. Sindsdien is het net gelukt om het aantal bestuursleden op een minimaal peil te houden om de belangrijkste taken te regelen. Anno 2012 blijven enthousiaste mensen die zich willen bezighouden met verantwoordelijkheid en verenigingsbeleid van harte welkom. Meer info over het huidige bestuur is hier te vinden.

40 jaar Bestuursleden van het COC in Deventer:
(Dit overzicht van bestuursleden is tot stand gekomen via het uitpluizen van vergaderstukken, jaarplannen en afdelingsbladen. Waarschijnlijk is de lijst het niet volledig, dus wanneer men wijzigingen of aanvullingen heeft dan is de samensteller van deze reeks graag op de hoogte.)

Voorzitters (tot 1990 ‘koördinator bestuur’ genoemd):
Ab Kranenburg (1972-1978)
Henny Krijnen (1978-1980)
Ab Kranenburg (1980-1982)
Herman Remmelenkamp (1982-1983 als mede-koördinator)
Teun Jansen (1982-1990)
Geert Ploegh (1990-1992)
Marc Jansen (ad interim 1992-1993)
Voorzittersfunctie onderling verdeeld (1993-1998)
Christiaan Dobma (1998-2005)
Steph Niessink (2005-2006)
Hilda Dun (2006-2009)
Charles Felix (2009-2012)
Katinka Groothuis (2012-2015)

Rob Philip (2015-2019)

Ojon van Strijland (2019-2022)

Penningmeesters:
Hans Jansen (1972-1974)
Theo Rijpstra (1974-1977)
Harry Prijs (1977-1983)
Rudi Meulenbrug (1982-1983 als mede-penningmeester)
Chris Breman (1983-1987)
Gerrit Bruggink (1987-1990; eerst ondersteunend penningmeester)
Ron Blok (1990-1992)
Michèle Jonkhout (1992-1993)
Gerard Potijk (1993-1995)
Ron Blok (1995-1999)
Wilma Martens (1999-2001)
Gijs Mulder (2001-2005)
Marcel Kronenberg (2005-2006)
Margot Rooker (2006-2008)
Bert van Gent (2008-2009)
Leidy Huysmans (2009-2011)
Ojon van Strijland (2011-2019)

Leidy Huysmans (2019-2021)

Sjors van Vulpen (2021-     )

Secretarissen:
Leen Kool (1972-1975)
Chris Breman (1975-1977)
Ada Bloem (1975-1976)
Gert Beltman (1976-1977)
Henny Krijnen (1977-1978 en 1980-1981)
Catharinus Bouma (1978-1979)
Bert Timmerman (1979-1981)
Mannes Wiltink (1981-1983)
Herman Remmelenkamp (1983-1984 als 1e secretaris)
Bert Timmerman (1983-1984 als 2e secretaris)
Ruud Spijker (1984-1985)
Geert van Zinnen (1985-1990; eerst als waarnemend secretaris)
Marc Jansen (1990-1992)
Ralph Kleinbussink (1992-1993)
Ben Bakker (1993-1995)
Jan Muntinga (1995-1999)
Robin Rouwendal (1999-2001)
Sandra de Jong (2001-2003)
Theo Kip (2005-2009)
Julia Koeman (2009–2011)

Algemeen Bestuursleden:
Emy Werkhoven (1974-1976)
Anna Kwakernaak (1990-1992)
Tonny Schotman (1992-1994)
Mark Huising (1993-1995)
Lucien van Beurden (1995-1997)
Ria Deterd Oude Weme (1995-1997)
Jan Griffioen (1995-1996)
Michèle Jonkhout (1995-1998)
Margot Rooker (1997-1999)
Sandra de Jong (1996-1999)
Marlies Bierdrager (1998-2001)
Ton Driessen (2003-2006)
Gijsbert Stigter (2003-2005)
Marcel Kronenberg (2004-2005)
Geke Kloosterhof (2005-2006)
Ad Koerhuis (2005-2006)
Remco Strijkveen (2005-2006)
Tanja Honnef (2006-2008)
Katinka Groothuis (2010-2012)
Jacomine Veldhuis (2011-2013)

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

2007-2008 – Burgemeestersbattle & Debat-tle

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Afscheidsfeest van een burgemeester staat aan de wieg van werkgroep Homobeleid

In 2006 werd bekend gemaakt dat de populaire burgemeester van Deventer James van Lidth de Jeude een jaar later afscheid zou nemen als Deventer burgervader. Het COC in Deventer had goede herinneringen aan de burgemeester als gast in het COC, maar ook als ondersteuner van de twee Roze Zaterdagen die in 1997 en 2003 in Deventer plaatsvonden. Daarnaast had hij in 1999 op ludieke wijze het Nationale COC-songfestival in de Deventer Schouwburg geopend door incognito de bekende Eurovisie-tune op dwarsfluit ten beste te geven, om zich daarna bekend te maken. Er was dus alle reden voor de mensen van COC Deventer om op een speciale wijze bij dat afscheid stil te staan.

Al brainstormend aan de bar en in de wandelgangen werd het idee van een ‘burgemeesters-battle’ geboren; een ludieke discussie-avond met de drie burgemeesters van de grote steden in de Stedendriehoek. Voorzichtig werd allereerst de afscheidnemende burgemeester gepolst en het was duidelijk dat hij het idee enorm zag zitten. De eerste hobbel was genomen, maar waren de burgemeesters uit Apeldoorn en Zutphen ook bereid om te komen?

Anekdote: de Voorbereiding van de Battle
Maar met slechts één burgemeester nog geen veldslag, dus er was nog niets gewonnen. Zouden de burgemeesters van Apeldoorn en Zutphen ook zo gretig toehappen? De e-mails volgden de digitale netwerken richting beide steden en wonder boven wonder wilden ook zij graag komen. Al was het maar als eerbetoon aan een gewaardeerde collega en een goede vriend. Overigens gold de uitnodiging voor de burgemeesters én hun partners.
Niet tegenstaande dat dit goed nieuws was, bekroop ons toch wel een licht angstig gevoel. Met toezeggingen van alle burgemeesters, die daarvoor zelfs afspraken wilden verzetten, moest er plotseling van alles geregeld worden. En met rust en gedrevenheid kwam zodoende een clubje mensen tot stand, dat aan allerlei koordjes moest gaan trekken. Van barbezetting tot presentatie, van techniek en materiaal tot PR, aan alles werd gedacht. Ook werd de media uitgenodigd, maar blijkbaar vond de redactie van de “De Stentor” het niet interessant genoeg. Zij schitterden door afwezigheid op het moment suprême, wat een gemiste kans was, want zeg nou eerlijk… wanneer heb je nou dé drie burgemeesters van de stedendriehoek in één pand.
(deel uit het verslag van de Burgemeesters-battle door Marcel de Valk uit 2007)

poster van de Burgemeesters-battle – v.l.n.r. Burgemeester De Graaf (Apeldoorn), Burgemeester van Lidth de Jeude (Deventer) en Burgemeester Gerritsen (Zutphen) tijdens de Battle op 8 juni 2007

De burgemeesters konden allemaal op 8 juni 2007 en hadden er veel zin in om de strijd met elkaar aan te gaan. Ondertussen was na veel gekrakeel in de gemeenteraad bepaald dat Andries Heidema (op dat moment nog burgemeester van Neder-Betuwe) tot opvolger van James van Lidth de Jeude benoemd zou worden. Deze keuze was voor een PvdA-bolwerk als Deventer op zijn minst zeer opmerkelijk, want Heidenma was van Christen-Unie-huize. Ook in het COC reageerde de organisatie met wantrouwen, omdat de Christen-Unie niet bepaald als de grootste roze sympathisant bekend stond. Toch werd hij eveneens uitgenodigd voor de Battle, maar Heidema bedankte voor de eer vanwege andere verplichtingen (Inmiddels heeft de nieuwe burgemeester sinds zijn aantreden in 2007 al bij diverse gelegenheden activiteiten van het COC in Deventer bezocht –red.-) .

De voorbereidingen gingen verder voor de avond van de Battle. De bekende Deventer politica Bep Spa werd bereid gevonden om de avond aan elkaar te praten, daarbij bijgestaan door oud-COC-voorzitter Christaan Dobma. Als bekenden waren beiden uitstekend op elkaar ingespeeld en ook politiek behoorlijk onderlegd; daardoor was de avond verzekerd van een kundige scheidsrechter en pittig commentaar. De buitentemperatuur hielp ook mee om de burgemeesters-battle een verhit karakter te geven, want het was op die achtste juni een zwoele zomerse avond. Met veel enthousiasme werden de drie ‘strijders’ door het aanwezige publiek onthaald en zo kon de Battle beginnen.

Bep Spa gaf leiding aan de Burgemeesters-battle – het publiek tijdens de Battle op 8 juni 2007

Anekdote: de Avond van de Battle
De quiz, want dat was het natuurlijk meer dan een veldslag, bestond uit vragen en stellingen. Variërend van serieus tot licht. Een en ander werd in beeld gebracht middels een PowerPoint-presentatie, waarbij de antwoorden in het rond tolden en de letters letterlijk uit de lucht kwamen vallen. Elke vraag met een explosie en elke stelling met tromgeroffel de nodige aandacht opeisend. Het begon en eindigde allemaal met krakende en knallende luiken. Verder enige muziekfragmenten en een hoog wie-van-de-drie-gehalte. Elke burgemeester was een kleur toebedacht en James kreeg natuurlijk het roze. Na elke stelling werd er gedebatteerd door de drie burgemeesters, waarna de zaal middels dezelfde kleuren aan kon geven naar wie de voorkeur ging. De heren hadden het zichtbaar erg naar hun zin. Met name burgemeester De Graaf van Apeldoorn, die enigszins met de hakken in het zand begon, ontdooide na verloop van tijd, vertelde enige vermakelijke anekdotes en vroeg telkens het laatste woord. Een echte politicus dus… Burgemeester Gerritsen van Zutphen weet zijn laatste plaats aan zijn kleurenblindheid. Ja, ja… En James won natuurlijk met overmacht.
(deel uit het verslag van de Burgemeesters-battle door Marcel de Valk uit 2007)

Na afloop van de avond bedankte James van Lidth de Jeude het aanwezige publiek en de organisatie van de battle. Met name zijn persoonlijke verhalen over ervaringen met homo’s en lesbiennes in zijn directe omgeving wist het publiek erg te waarderen. Van COC-voorzitter ontving de burgemeester nog een mooi boek en daarna werd er nog vrolijk nageborreld. Bij het uiteindelijke afscheid werd er door de burgemeester heel wat afgezoend en onderscheid tussen mannen en vrouwen werd niet gemaakt. Vanuit tegenoverliggend café ‘De Heks’ ontving Van Lidth de Jeude nog een daverend applaus.

Initiatiefneemster Els is ‘Miss-Battle 2007’ – Poster van de Debat-tle in 2008 – Poster van de bijeenkomst ‘Gaylelujah’ in april 2011

Het positieve verloop van deze avond smaakte naar meer en vanwege de gemeenteraadsverkiezingen in 2008 werd het jaar daarop de battle-formule nog eens herhaald. De naam was nu ‘Debat-tle’ en als gasten waren deze keer de fractievoorzitters van de politieke partijen in Deventer uitgenodigd op 18 april 2008. Ook deze avond werd goed ontvangen door zowel het publiek als de politieke kopstukken.
Vanuit de projectgroep die zich met het organiseren van de beide battle’s had beziggehouden ontstond vervolgens de COC-werkgroep Politiek, welke anno 2012 is hernoemd tot de nieuwe werkgroep Homobeleid. Naast politieke onderwerpen wil de werkgroep samen met andere organisaties ook bredere aandacht aan maatschappelijke en culturele onderwerpen besteden. Voorbeelden daarvan zijn het anti-discriminatieoverleg (i.s.m. Amnesty International), het Stadsdebat (i.s.m. het Etty Hillesum Centrum) en de discussie-avond ‘Gaylelujah’ (i.s.m. ABRO over hoe het is religie te combineren met je homo-lesbo-zijn).

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

2009 – Roze Films vanuit de ‘Kleine Keizerin’

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Filmklub, Gay and Lesbian Filmfestivals, Videocafé’s en Film&Café

In 2009 kwam een nieuw initiatief tot stand tussen Openbare Bibliotheek, Antiquariaat Wijnhoven en COC Deventer: Film & Café. Op diverse vrijdagavonden werd in ‘De Kleine Keizerin’ (in de Bibliotheek) een roze film geprogrammeerd om daarna in COC-café Face It gezellig na te zitten. Het was echter niet voor de eerste keer dat een film, video of dvd op het COC-programma stond; hier volgt een overzicht van veertig jaar Filmfestivals en Videocafé’s.

Bokkingcinema
Regelmatig werden er al vanaf de beginjaren films en documentaires gedraaid bij het COC in De Bokking, waarbij gebruik werd gemaakt van een heuse projector. Van 1983 tot eind 1984 was er zelfs een speciale filmklub ‘Bokkingcinema’ waarbij in de wintermaanden cultureel verantwoorde films op de agenda werden geplaatst. Na de verhuizing naar de Assenstraat werd de naam gewijzigd in ‘COC-cinema’. Daarnaast stonden tijdens de diverse Bokkingspektakels ook altijd films op het programma.

Logo van de Filmklub ‘Bokking Cinema’ (1983-1984)

Films gedraaid door de filmklub ‘Bokkingcinema’ en ‘COC-cinema’:
woensdag 9 maart 1983: Camping (film van het Werktheater uit 1980)
woensdag 6 april 1983: Taxi Zum Klo (Westduitse film uit 1981)
vrijdag 9 september 1983: Afskedet (Het Afscheid – Zweedse film uit 1980)
woensdag 4 januari 1984: Pixote (Braziliaanse film uit 1981)
woensdag 1 februari 1984: Dementicare Venezia (Italiaanse film uit 1979)
vrijdag 8 maart 1984: Anguelos (Griekse film uit 1981)
donderdag 4 oktober 1984: Merry Christmas Mr. Lawrence (Britse film met o.a. David Bowie uit 1983)

Dankzij de opkomst van de video halverwege de jaren ’80 groeide het aanbod beschikbare films snel. Vooral de nieuwe jongerengroep vertoonde regelmatig een video op hun video-swingavonden (eerst kijken en dan dansen). Vanaf 1988 kon er maandelijks op de tweede vrijdag van de maand een aansprekende video bekeken worden bij het Video-café. Ook bij speciale gelegenheden, zoals bij de 4-mei herdenking en Wereld-Aidsdag, stond vaak een film of documentaire op het programma. Dankzij de samenwerking met het filmhuis aan de Roggestraat werd het mogelijk om in 1988 en in 1991 ook buiten het COC-pand roze filmevenementen te organiseren.

Posters voor filmavonden: Army of Lovers (1980) – The Shining (1985) – Videocafé (1988)

Van zondag 11 tot en met zaterdag 17 december 1988 werd voor de eerste keer een Gay and Lesbian filmfestival georganiseerd in het Filmhuis aan de Roggestraat. Helaas is behalve een poster geen verdere informatie gevonden over het programma en de vertoonde films. Drie jaar later kwam opnieuw in samenwerking met het Filmhuis een Gay and Lesbian Filmfestival tot stand en hierover is veel meer bekend.

Anekdote: Gay and Lesbian Filmfestival in Filmhuis Roggestraat (1991)
Er is al geruime tijd sprake van een op handen zijnde gebeurtenis die de belijdende gelijkgeaarde en de verstokte cinéfiel zal verenigen. Om nog maar te zwijgen van degene, die beide eigenschappen in zich vereenzelvigd weet: een heus ‘Gay and Lesbian Filmfestival’. In dit nationaal gebeuren zal ook Deventer zich niet onbetuigd laten, want het COC IJsselstreek zal met het Filmhuis Roggestraat een aantal homofilms vertonen. In de week van 13 tot en met 19 december zal het filmfestival plaatsvinden, maar het spreekt voor zich dat we daar in het volgende nummer op terugkomen als we over meer informatie beschikken.
(Vanuit de redactie – Flipo nr 15 september 1991)

In het hart van Flipo nr.16 van december 1991 was een special van dat Gay and Lesbian Filmfestival te vinden met een overzicht van de tien films die vertoond zouden worden. Voorzitter Geert Ploegh opende op vrijdag 13 december het festival en de openingsfilm was ‘Johanna d’Arc of Mongolia’; een Duitse film uit 1989 over een excentriek damesgezelschap dat reist met de Trans-Mongolië-Express en onderweg overvallen wordt door de amazones van prinses Ulun Iga.

Dit waren de overige films die in deze festivalweek vertoond werden:
Zaterdag 14 december: La Monya Alfarez (‘De Non die Luitenant werd’) – Spanje 1987
Zaterdag 14 december: Pink Narcissus (Cultfilm uit 1971 van Jim Bidgood) – nachtfilm
Zondag 15 december: Gli Occhiali d’Oro (De Gouden Bril) – Italië 1987
Maandag 16 december: Koekoekskinderen (Nederland 1991) – korte film
Maandag 16 december: Nocturne ( Britse film uit 1990)
Dinsdag 17 december: The Outsiders (Taiwanese film uit 1986)
Woensdag 18 december: Madame X, eine absolute Herrscherin (Duitse cultfilm uit 1977)
Donderdag 19 december: Tadzio (korte film uit 1991 van fotograaf Erwin Olaf)
Donderdag 19 december: Beyond Gravity (Nieuw-Zeelandse film uit 1988)

Poster voor het filmfestival (1988) – Voorkant van het Filmfestival-programmaboekje (1991) – Eerste film van ‘Film & Café (2009)

Van eind januari tot medio februari 1996 werd in Filmhuis De Keizer een Lesbisch filmfestival georganiseerd, waarbij vijf films met een lesbisch thema werden vertoond. Één van die films was ‘The Incredible True Adventures of Two Girls in Love’, een echte lesbische love-story. Ook in Luxor in Zutphen was deze film datzelfde jaar nog te bewonderen.
Opvallend is dat vanaf 2000 op de COC-agenda nauwelijks nog filmavonden zijn terug te vinden, met uitzondering van het programma na de 4-mei-herdenking. Het Filmhuis was inmiddels verhuist naar de Keizerstraat en beschikte over een extra zaal, waarbij ook regelmatig roze films werden vertoond. Ook het aanbod van thuiscinema nam eerst met de videoband en daarna met de DVD een grotere vlucht.

Toch bleek er behoefte aan een avondje gezamenlijk film kijken, want zoals eerder vermeld ontstond in 2009 het initiatief voor ‘Film & Café’. Vanaf vrijdag 30 oktober 2009 werden maandelijks in ieder geval twee roze films gedraaid in ‘De Kleine Keizerin’, het filmzaaltje in de Openbare Bibliotheek van Deventer. Op de eerste vrijdag van de maand stond een lesbische film geprogrammeerd en op de laatste vrijdag een film met een homoseksueel thema. De allereerste film voor mannen was de Duitse film ‘Sommersturm’, waarbij een jongen tijdens een sportkamp uit de kast komt. Een week later stond de eerste vrouwenfilm op het programma, getiteld ‘Butterfly’ waarbij een romance in Hongkong centraal stond. Iedereen was welkom op deze filmavonden en er werd geen entree geheven. Wel werd een vrijwillige bijdrage gevraagd voor de Bibliotheek. Het was een samenwerking tussen de Openbare Bibliotheek, antiquariaat Jos Wijnhoven en COC Deventer.

Eerste logo van Film&Café (2009) – Speciale film tijdens de Kerst (2011) – Eerstvolgende vrouwenfilm (2012)

Inmiddels zijn er op de reguliere vrijdagavonden meer dan zeventig films gedraaid en daarnaast waren er ook speciale filmdagen. Vanaf oktober 2011 stonden in de wintermaanden ook op de derde zondagmiddag roze films op de agenda, meestal van een wat oudere datum, zodat van een klassieker gesproken kon worden. Met kerst 2011 was er een speciale roze kerstfilm geprogrammeerd en tijdens het jubileum van afgelopen jaar was in de maand april iedere vrijdag een film te bewonderen.
Momenteel is ‘Film & Café’ ondergebracht in de nieuwe werkgroep ‘Boek en Film’ waarbinnen afgelopen jaar geijverd is om in de Openbare Bibliotheek een speciale Roze Kast te plaatsen. Op zaterdag 22 september opende Ted van Lieshout deze kast en daardoor kan iedere bezoeker van de Bibliotheek kiezen uit de talrijke boeken en DVD’s (en dus een eigen persoonlijke Roze filmfestival organiseren).

In Filmhuis de Keizer is overigens deze winter iedere vrijdag (van 7-12-2012 tot en met 1-2-2013) een Gay of Lesbian topfilm te zien vanaf 21.45 uur. Dit filmfestival is onderdeel van het Q-Fest Winter ’12-’13 van distributeur Arti-film. Meer info via Filmhuis De Keizer.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Special – Themafeesten door de jaren heen

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

De verkleedkist gaat open bij COC Deventer

Een fenomeen dat in al die jaren COC in Deventer niets aan kracht heeft ingeboet is de regelmatige duik in de verkleedkist. Travestie-avonden en Dragshows hebben altijd een belangrijk aandeel geleverd aan de programmering. Aan de jaarlijkse parodie-show rondom het Eurovisie Songfestival werd al een apart hoofdstuk gewijd in deze serie. Deze keer een overzicht van andere themafeesten, waarbij het COC-café soms een complete metamorfose onderging.

Poster Karnaval uit 1980 – Optreden Majoor Blijvoet in 1981 – Optreden Gé en Kees in 1983

In het COC-pand aan de Bokkingshang werden al regelmatig themafeesten gehouden, vaak aangeduid als Roze Feest waarbij speciale optredens konden plaatsvinden. Ook de actualiteit werkte vaak mee om een ludiek themafeest op te zetten. Toen Bisschop Gijsen zich eind jaren ’70 nogal negatief uitliet omtrent homoseksualiteit werd zijn beeltenis gebruikt om het Karnavalsfeest van 1980 aan te prijzen. In 1981 was er een optreden van ‘Majoor Blijvoet en de Zangbrigade’ tijdens het Bokkingspektakel, waarbij op satirische wijze het Leger Des Heils op de hak werd genomen. Tijdens het vijfde Bokkingspektakel van maart 1983 was er een parodie over hoe er naar de rolverdeling binnen een homo-relatie werd gekeken (‘Wie is nou het vrouwtje?’); daarbij was het hoogtepunt het strijdlied van Gé en Kees.

Anekdote: De strijd van Gé en Kees
Wij zijn Gé en Kees, we hebben ons helemaal aangepast
Ik ben het vrouwtje, jij ben het mannetje
Ach gut wat een gezeur, wat maakt het uit wat je nu wel bent
Wij zijn het mannetje, wij zijn het vrouwtje, geen geouwehoer

Wij zijn klaar voor de strijd, wij zullen ons niet meer laten slaan
We zullen moeten vechten voor onze rechten
Hé, jij vecht voor jezelf, kom voor je eigen gevoelens uit
De mensen moeten leren jou te accepteren als homoseksueel.

Stop nu dat geouwehoer, ’t maakt toch niet uit hoe je je gedraagt
Zeuren andere mensen, wat kan ons dat schelen.
Nee hoor, men krijgt mij niet klein, want ik ga toch mijn eigen gang.
Wij potten poten, niet bang voor idioten, weg met die terreur!
(liedtekst door Gé en Kees (Rudi en Jelle) uit Flipo nr.1 – april 1983)

Optreden tijdens Sodom and Soul in 1985 – Romeins Feest in 1985

Parodie-optredens werden voortgezet in het nieuwe pand aan de Assenstraat. In 1984 werden de series ‘Dallas’ en ‘Dynasty’ omgevormd tot ‘Dell’es’; de karakters Miss Delli, Sue Dellen en Dallaxis, Bobby en natuurlijk superschurk J.R. werden ten tonele gevoerd om alle soap-clichés te etaleren. Daarnaast werden regelmatig Drag Shows georganiseerd, waarbij men uitgenodigd werd om in travestie te verschijnen (wat altijd een favoriet gegeven was bij themafeesten). Ook warmere streken bleken in al die jaren een inspiratiebron, want veel activiteiten hadden een tropisch tintje.

Anekdote: Tropical Christmas (vrijdag 16 december 1988)
We hadden ons er heel wat van voorgesteld, maar toen we daadwerkelijk het COC binnentraden, overtrof datgene wat we zagen onze stoutste dromen. En wie had zich een voorstelling kunnen maken van wat er nog zou gaan gebeuren. Om te beginnen bij de deur. We werden binnengelaten door een heuse Kerstvrouw. Prachtig uitgedost in rood en wit. Eenmaal binnen viel onze blik direkt op de zeer feestelijke kerstboom. Ook kersttakken, bellen e.d. ontbraken niet. Om het geheel een tropisch tintje te geven, waren doeken gemaakt met daarop palmbomen, een missiekerkje en een heuse zonsondergang.
(gedeelte uit een verslag uit Club-Flipo nr. 6 – januari 1989)

Middeleeuws Feest tijdens de Hanzedagen in 1990 – Miss Felicia in 1995 – Gemaskerd Bal in 1996

Bij jubileumjaren werd vaak een speciale show opgevoerd, waarbij eigen mensen hun creativiteit aanboorden om een stukje theater op te voeren. Binnen de diverse Oktober- en Maartfestivals was er altijd wel een feestelijke afsluitavond gepland (ook hier weer vaak aangeduid als ’Roze Feest’). Vanaf 1995 werd ieder jaar het Eurovisie COC-festival gehouden; dit feest nam de rol van de parodie-avonden over. In 1997 en 1998 werd iedere keer dat er een vijfde vrijdag in de maand zat een themafeest georganiseerd. Het eerste feest in die reeks was een geslaagde Halloween-party en dat werd daarna nog jarenlang herhaald. Ook rondom Valentijnsdag werd vele jaren een speciale liefdesavond georganiseerd. Tijdens Wereld-Aidsdag 1 december werd ook regelmatig op ludieke wijze aandacht besteed, met o.a. optredens van de Soa-sisters namens de GGD.

Anekdote: Griezelkabinet (Halloweenparty 29 oktober 2004)
Net zoals vorig jaar was het COC-café als één groot Griezelkabinet ingericht. Via een omweg over het Kerkhof en door de Spookruimte kwamen bezoekers terecht in het Halloweencafé, waar het vampierteam hen in gepaste stijl ontving. Het was niet verplicht gesteld, maar veel bezoekers hadden toch iets griezeligs uit hun kledingkast gehaald om zich in te leven in het thema.
(verslag uit COC-compact november 2004)

De Programmagroep dat jarenlang voor theater-, muziek- en cabaretoptredens had gezorgd en ook garant stond voor diverse themafeesten werd in 2002 ontbonden wegens gebrek aan actieve vrijwilligers. Vanaf dat moment werden de feesten georganiseerd door de werkgroep Café. Ook anno 2012 is het nog steeds de werkgroep Café dat de speciale themafeesten organiseert. Vanzelfsprekend blijven mensen met creatieve ideeën van harte welkom om mee te helpen deze leuke avonden in het COC-pand tot stand te brengen. Hieronder is een overzicht weergegeven van diverse themafeesten die in de verschillende COC-panden hebben plaatsgevonden; wellicht dienen ze tot inspiratie.

Optreden Sia-sisters in 2002 – Diva-avond in 2003

Overzicht van 40 jaar themafeesten in het COC in Deventer:
(Schrijfwijze zoals in die tijd gebruikelijk was is aangehouden)
Zaterdag 16 februari 1980: Karnaval – Gekostumeerd bal
Vrijdag 24 april 1981: Majoor Blijvoet en de Zangbrigade (satire op het Leger Des Heils)
1984 (exacte datum niet bekend): Dell’es (parodie op de series Dallas en Dynasty)
Zaterdag 6 oktober 1984: Caribbean Night Affair (tropisch feest)
Zaterdag 15 december 1984: COC Drag Show in een jaren ’20 sfeer
Zaterdag 13 april 1985: Sodom and Soul (met optredens)
Zaterdag 5 oktober 1985: Caribbean Night Affair (tropisch feest)
Zaterdag 16 november 1985: Rock and Roll Special
Zaterdag 29 december 1985: COC Drag Show
Vrijdag 3 oktober 1986: Romeins Feest ‘Colloseum Homilae Romana’ (Jongerengroep)
Zaterdag 11 oktober 1986: Groot Bedoeïenenfeest
Vrijdag 27 februari 1987: Karnabal Masqué
Zaterdag 7 maart 1987: Zie daar 15 jaar! (show en amusement)
Zaterdag 10 oktober 1987: Hooray for Hollywood (Glitter glamour Gala avond)
Zaterdag 4 juni 1988: Flower Power (feest in Hippie-stijl)
Zaterdag 13 oktober 1988: Beach Party
Vrijdag 16 december 1988: Tropical Christmas (kerstfeest met tropische muziek)
Vrijdag 13 oktober 1989: Friday the 13th (Horror in the House-party)
Hanzedagen 1990: Middeleeuws weekend
Zaterdag 19 oktober 1990: Musical-festival (speciaal feest rondom musical-films)
Zaterdag 7 maart 1992: 20 jaar festival (diverse optredens)
Vrijdag 24 februari 1995: Caribbean Carnaval
Vrijdag 5 mei 1995: Bevrijdingsparty (vanwege ‘50 jaar bevrijding’)
Vrijdag 22 september 1995: Hollywood-party (Openingsfeest van de nieuwe jongerengroep)
Vrijdag 22 december 1995: Romantic Gala Christmas (‘Kerst zoals Kerst hoort te zijn’)
1996 (geen datum bekend): Bal Masqué
Woensdag 14 februari 1996: Valentijns-dag LOVE-quiz (jongerengroep)
Zondag 28 april 1996: Drag-Queen-Party
Vrijdag 14 februari 1997: Valentijnsavond
Vrijdag 31 oktober 1997: Halloween-party
Vrijdag 30 januari 1998: Pyjama-party
Vrijdag 29 mei 1998: Kinky-Barbie-Party
Vrijdag 13 november 1998: Griezelfeest (i.v.m. vrijdag de dertiende)
Vrijdag 7 mei 1999: Caribean Party met Salsamuziek
Zaterdag 15 december 1999: Summer-Night-Dity (Caribisch café met cocktailbar)
Zondag 13 februari 2000: Valentijn’s Voorspel (met echte postiljons d’amour)
Zaterdag 24 maart 2000: Gangsterparty met casino
Vrijdag 23 juni 2000: Space Party (COC als ruimteschip)
Zaterdag 30 september 2000: Saturday Night Fever (Discoparty met de film ‘Studio 54’)
Zaterdag 18 november 2000: Casinocafé (met diverse speeltafels)
Zaterdag 16 december 2000: Skihutparty met Glühwein (kleine bar als skihut ingericht)
Vrijdag 19 januari 2001: COC Rock ’n Roll-café
Vrijdag 1 juni 2001: Latijns-Amerikaanse Party (met cocktailbar ‘Maxima’)
Zaterdag 24 november 2001: Casinocafé (met diverse speeltafels)
Vrijdag 1 februari 2002: Grote Lex & Max Party (voorpret rondom hét Oranje huwelijk op 02-02-02)
Vrijdag 15 februari 2002: Valentijn’s Afterparty
Vrijdag 26 juli 2002: Tropische Cocktailbar
Vrijdag 20 juni 2003: Tropical Party (COC als strandtent met cocktailbar)
Zondag 11 februari 2003: Valentijn’s Voorspel
Vrijdag 3 oktober 2003: Animal Party (‘kom verkleed als je favoriete dier’)
Vrijdag 31 oktober 2003: Halloweenparty
Vrijdag 16 januari 2004: Viva la Diva (Dragqueen-party)
Vrijdag 13 februari 2004: Valentijns Voorspel
Zaterdag 21 februari 2004: Samba de Brasil (Braziliaans carnavalsfeest)
Donderdag 20 mei 2004: Middeleeuws Bal (vanwege festival ‘Op Den Berghe’)
Vrijdag 18 juni 2004: Paradijsvogels (Travestie-avond met spel ‘De Zwakste Nicht’)
Vrijdag 25 juni 2004: Beachparty
Vrijdag 29 oktober 2004: Halloweenparty
Zaterdag 29 oktober 2005: Halloween-Danceparty
Zaterdag 18 augustus 2006: Club Tropicana
Zaterdag 28 april 2007: Crown Jewelz (Drag Queen optredens)
Zaterdag 26 mei 2007: Las Vegas Party
Zaterdag 1 december 2007: First Aid(s) Party (dokters en zusters vanwege Wereld-Aidsdag)
Zaterdag 23 februari 2008: Snow-White-Party
Zaterdag 31 oktober 2009: Halloween-party
Zaterdag 31 juli 2010: Australian Night
Zaterdag 16 oktober 2010: Fout & Out Party (‘foute’ muziek en kleding)
Zaterdag 30 oktober 2010: Halloween Party (met optreden van de ‘Evil Queen’)
Zaterdag 26 februari 2011: Viva Mexico (Mexicaans feest met Mojito, Tequilla en Salsamuziek)
Zaterdag 25 juni 2011: Beachparty
Zaterdag 11 februari 2012: Viva Venezia (gemaskerd bal in Venetiaanse sferen)

Las Vegas Party in 2007 – Fout en Out Party in 2010

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

2011 – Deuce Unlimited – Samen sportief

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Roze sportactiviteiten van Amazing Gays tot IJssel Dykes

Op zaterdag 30 juli 2011 werd een speciaal Tennistoernooi voor homo’s, lesbo’s én hetero’s georganiseerd met de naam ‘Deuce Unlimited’. De initiatiefnemers wilden graag op sportieve wijze het integratieproces bevorderen. Locatie van het toernooi was Drijver’s Tennis Club aan de Platvoetsdijk 2 te Deventer. Het werd een open toernooi waarbij iedereen van harte welkom was. Er werden uitsluitend dubbels gespeeld; damesdubbel, herendubbel of gemixt. Na afloop was er een gezellige barbecue waarbij het toernooi werd geëvalueerd. De mening was dat zowel de vaste mensen van de tennisvereniging als de diverse gasten vanuit COC Deventer erg tevreden waren over de sfeer van deze dag.

Het was niet de enige sportieve gebeurtenis in de veertig jaren van het COC in Deventer. Hier volgen wat sfeerbeschrijvingen van Amazing Gays tot IJssel Dykes.

Poster van de voetbalwedstrijd uit 1980 – Amazing Gays in 1981

Van 1980 tot 1990 werd op sportieve wijze het COC-seizoen afgesloten op een voetbalveldje bij ‘De Pessink’ in Epse. Een mannenteam genaamd ‘The Amazing Gays’ nam het op tegen een vrouwenteam getiteld ‘The Flying Lesbians’. De bedoeling was dat het een gemoedelijk wedstrijdje zou worden, maar soms brandde de strijd der seksen volledig los.

Anekdote: Amazing Gays verslaan Flying Lesbians
Zaterdag 2 juli was het dan weer zover. De jaarlijkse voetbalwedstrijd tussen de Amazing Gays en de Flying Lesbians. Bijna dreigde de wedstrijd nog in het water te vallen. Omdat er maar 3 of 4 vrouwen haar hadden opgegeven. Maar gelukkig verschenen beide teams met een volledig elftal.
Na eert koffie (of voor sommigen op dit vroege uur pils) gedronken te hebben, gingen de spelers en speelsters zich omkleden en verscheen na 5 minuten voor de supporters een vreemd bontgekleurd groepje mensen die mij geenszins als voetballers voorkwamen.
De bij velen bekend Herman R. zou zeker de eerste prijs hebben gewonnen in een carnavalsstoet. Hij verscheen op het veld in roze T-shirt, afgeknipte spijkerbroek, witte tennissokken en basketbalschooenen met roze veters. Dit had volgens hem de volgende reden. Tijdens het spel zou hij verwarring zaaien door zich in zeer grote snelheid over het veld voort te bewegen zodat de Lesbians wiens ogen niet getraind waren alleen een gruwelijk gekleurde streep zagen waardoor ze zo van streek waren dat het deze keer niet makkelijk zou zijn ze te verslaan.
(dan volgt een verslag van de wedstrijd waarbij het mannenteam de meeste doelpunten maakte –red.-)
In de allerlaatste minuut werd Ellis gewond afgevoerd nadat ze hard in aanraking was gekomen met Gerrit. De eindstand was dus 9-3. Na twee jaar waren de Gays erin geslaagd weer kampioen te worden. De Lesbians verklaarden volgend jaar weer winnaar te worden. Goed, we zullen zien. Iedereen was het er toch over eens dat volgend jaar de traditie zeker voortgezet zou worden.
(deel uit het verslag van de wedstrijd op 2 juli 1983 door Bertus)

Flying Lesbians in 1981 – Poster van wedstrijd Deventer-Zwolle uit 1989

In 1989 werd de jaarlijkse wedstrijd voor de laatste keer gespeeld en deze keer kwam ook een team uit Zwolle om een balletje mee te trappen. Wat de exacte reden is dat er daarna geen jaarlijkse afsluitsportdag gehouden werd is niet bekend. Waarschijnlijk was de oude generatie vertrokken en werden er geen nieuwe actieve sportfanaten gevonden om het stokje over te nemen. In 1995 werd nog wel een poging ondernomen om een voetbalwedstrijd tussen Amazing Gays en Flying Lesbians te organiseren, maar bij gebrek aan deelnemers ook weer voortijdig afgelast.

Anekdote: Leukste voetbaltoernooi in de regio
Op zaterdag 1 juli aanstaande wordt er weer gevoetbald en voor deze keer organiseren we een toernooi samen met COC-afdeling Zwolle. We gaan er een sportieve en vooral vriendschappelijke dag van maken voor vrouwen en mannen. Je hoeft niet eens voetballen leuk te vinden om mee te doen, een sportieve en enthousiaste instelling is voldoende. Laat IJsselstreek niet in haar hempje staan en doe mee aan het leukste voetbaltoernooi in de regio! ’s Middags wordt er gespeeld op het veldje achter ‘De Pessink’ in Epse en ’s avonds is er een speciaal blessurebal.
(promotie-artikel in Flipo nr.7 – mei 1989)

Uitslagen jaarlijkse voetbalwedstrijd Amazing Gays tegen Flying Lesbians:
1980 Amazing Gays wonnen met 4-3
1981 Flying Lesbians wonnen met 5-0
1982 Flying Lesbians wonnen (geen exacte uitslag bekend)
1983 Amazing Gays wonnen met 9-3
(van 1984 tot 1989 zijn geen uitslaggegevens gevonden)

Er is begin jaren ’90 nog wel een poging ondernomen om binnen het COC in Deventer een ‘roze’ volleybalploeg uit de grond te stampen, aangezien dit ook bij andere afdelingen gelukt was. Maar ook dit initiatief strandde door gebrek aan belangstelling. Incidentele initiatieven werden voornamelijk door actieve vrouwen gedragen – over het algemeen lijkt het of groepssporten bij lesbische vrouwen populairder zijn dan bij homoseksuele mannen.

Amazing Gays in 1985 – Flying Lesbians in 1987

Anekdote: Een potje voetbal (Vrouwen Voetbaltoernooi in Utrecht op 24 september 1989)
Niets ontbrak op die bewuste 24e september. De zon was er, er was een fatsoenlijk belijnd veld, speelsters genoeg, er was een zak drop om de teamgeest te kreeëren en te behouden, enthousiasme was aanwezig en er was zowaar ook een bal! Het is dan ook volledig onbegrijpelijk dat wij niet, zoals thuis tegen onze mannelijk kollega’s en een gemengd team uit Zwolle tijdens de interland IJsselstreek-Zwolle, overtuigd eerste werden.
Onze taktische, met beleid spelende en af en toe doelloos in het veld ronddobberende actievelingen stegen ondanks één plaatsje in het klassement (vergeleken met het vorige toernooi in Utrecht). Maar eigenlijk maakte dit weinig verschil. Wat blijft er dan nog over als j geen kampioen op het veld wordt? Dan worden we kampioen in de kantine!
(verslag namens Gerrie, Jeannette, Margreet, Hilde, Sandra, Annet, Jul, Corien, Jannet, Jill en Cora uit Flipo nr.9 – december 1989)

In 2009 werd een nieuw initiatief gelanceerd om een sportgroep op te richten speciaal voor vrouwen. In eerste instantie werd deze donderdagavond aangeduid met ‘Lesbisch Sporten’, maar vanaf 2010 was de naam ‘IJssel Dykes’ geboren. Hoewel nog jong en onervaren ontving het team bij een voetbaltoernooi in Steenwijk haar eerste beker als ‘meest sportieve team’. Iedere donderdagavond staat een zaalbalsport centraal in gymzaal ‘De Duivengang’ en wordt er gespeeld tot 21.00 uur. Daarna zakt het team af naar het COC-café om gezellig na te borrelen.
De IJssel Dykes zijn ook buiten de gymzaal actief: tijdens de vakantieperiodes zijn er al schilderijen vervaardigd en was er een speciaal zomerprogramma in 2012. Ook deden ze mee aan het Euro-Song-Gala als Dykes International met het nummer ‘Viva la Diva’.

Anekdote: IJssel Dykes zegevieren tegen Zoefff
Afgelopen weekend was het weer zover, met negen dames toerden de IJssel Dykes richting Tuk voor het jaarlijkse voetbaltoernooi. Dit nieuwjaarstoernooi, waaraan zes regionale damesteams deelnamen, werd voor de derde keer georganiseerd door het bevriende team Zoeffff uit Zwolle. Al het oefenen in de afgelopen weken bracht resultaat; maar liefst tweemaal wonnen de dames tijdens het toernooi met 2-0 van Zoeffff. Dat leverde een mooie vijfde plaats op. In totaal speelden de Deventenaren maar liefst zes wedstrijden. De dames van Zoeffff lieten weten het goed te kunnen merken dat er afgelopen jaar goed door de IJsseldykes was getraind. “We zijn er nog steeds beduusd van dat we twee keer van jullie hebben verloren…. Maar misschien mogen we dit seizoen nog een keer revanche nemen bij jullie in Deventer?” aldus de aanvoerster. Komende maanden zal er daarom vast en zeker een vriendschappelijke derby worden gespeeld.
(geplaatst op 12 januari 2012 op de website van COC Deventer)

IJssel Dykes in de Gymzaal in 2011 – IJssel Dykes maken schilderijen buiten de Gymzaal in 2012

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

2012 – Uitreiking van de eerste Roze Loper in regio Deventer

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikken we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week te volgen op deze internetpagina.

Aandacht voor oudere homoseksueel en lesbienne

Specifieke aandacht voor oudere homoseksuelen en lesbiennes is relatief nieuw in de geschiedenis van het COC in Deventer. Is er in de beginjaren vanaf 1972 al specifiek aandacht voor vrouwen en jongeren; de oudere doelgroep moet tot de jaren ’90 wachten tot er een op hen gerichte doelgroep tot leven komt. Wel is er de zondagmiddaggroep in De Bokking en later in de ‘COC-soos’ aan de Assenstraat waar vooral oudere mannen zich thuis voelen.

Toch zijn er voor de jaren ’90 sporadisch activiteiten gericht op een minder jong publiek te vinden. Bij de openingsweek van het nieuwe pand aan de Assenstraat werd op zondag 22 januari 1984 het theaterstuk ‘Grenzen’ van spelersgroep De Roze Rimpel opgevoerd. Hierin stond het thema homoseksualiteit en ouder worden centraal: vier mannen en een vrouw vertelden elkaar wat ze hebben meegemaakt en hun belevenissen werden visueel gemaakt door flashbacks, dromen en fantasieën.

Aankondiging Toneelvoorstelling ‘Grenzen’ op 22 januari 1984 uit Flipo nr.6 – januari 1984

Bij de opleving van de introductiegroep in 1990 werden ook nieuwe mensen in deze werkgroep actief. Daaronder was een aantal van hen van oudere leeftijd en zij haalden het probleem naar voren dat vooral ouderen zich niet erg thuis voelden bij het COC in Deventer. Besloten werd om alle COC-leden van boven de veertig uit te nodigen voor een brainstrom-avond op donderdag 19 februari 1992.

Anekdote: Brainstorm-avond ’40-plus’
Na enig aarzelen hebben we alweer zo’n 2 maanden geleden een avond belegd voor mensen van 40 jaar en ouder. Via de secretaris kreeg ieder COC-lid, dat daarvoor in aanmerking kwam, een uitnodiging waarin wij onze zorg mee-deelden omtrent het feit dat zo weinig mensen van boven de 40 jaar onze soos bezoeken. Bij Jan van Dijk, één van de initiatiefnemers tot deze avond, stond de telefoon 2 dagen roodgloeiend naar aanleiding van deze uitnodiging. Er waren enkele mensen die het speet dat ze deze avond verhinderd waren, mensen die kritiek hadden op de toon van de brief en enthousiaste reacties op de uitnodiging. Voorts spraken zij vaak over ‘alleen-zijn’ en ‘op zoek zijn naar warmte’.
(deel uit het verslag van de Brainstrom-avond ’40-plus’ op 19 februari 1992)

Deze avond werd bezocht door elf belangstellenden en bespreken werd vooral wat men miste binnen het toenmalige COC. Besloten werd om geen aparte avond open te gaan, maar om de donderdagavonden wat meer aan te passen aan de verlangens van een ouder publiek. Het volume van de muziek moest dan zo laag zijn dat een praatcafé mogelijk was. Om de officiële start van het ‘donderdagavond-praatcafé’ te vieren werd pater Ed Redeker benaderd om een thema-avond te organiseren. Op donderdag 7 mei werd een speciale thema-avond gehouden met de documentaire over het leven van Harvey Milk, de in 1978 vermoorde homo-activist in San Fransisco.

Vanaf 2002 organiseerde ‘homorelatie/contactburo’ Oud-Roze in het COC-café een sneldating-middag. Oud-Roze was een niet-commercieel relatiebureau dat zich richtte op oudere homo- en bimannen (40+). Het bureau werkte ook meer op afstand met een advertentie-systeem, waarbij deelnemers op anonieme wijze met elkaar in contact konden treden. De meer persoonlijke ontmoetingsmiddagen in het COC-gebouw in Deventer hanteerden het recept van sneldating; korte gesprekjes om elkaar enigszins af te tasten. Achteraf was er gelegenheid om meer met elkaar in contact te komen en adressen uit te wisselen. In totaal zijn drie van deze sneldate-middagen gehouden.

Anekdote: COC-soos voor 50+
Het COC-IJsselstreek wil in januari op de zondagmiddag starten met een seniorenmiddag. Gedacht wordt aan een “huiskamer”-café waar homoseksuele mannen en vrouwen vanaf ± 50 jaar elkaar in een ontspannen sfeer kunnen ontmoeten.
Het COC wil een aparte 50+middagactiviteit omdat is gebleken dat de ouderen bij andere activiteiten veelal afwezig zijn. Enerzijds is dit omdat die activiteiten meer de jongeren aanspreken en niet aansluiten bij de wensen en behoeften van ouderen en veel activiteitenpas later op de avond zijn. Anderzijds zijn veel oudere senioren niet gewend zich als homoseksueel kenbaar te maken. Toch is uit onderzoek gebleken dat juist in deze leeftijdsgroep veel eenzaamheid is en dat zij over een kleiner sociaal vangnet beschikken. Als belangenvereniging is het de opdracht van het COC zich ook op deze groep te richten. De vereniging heeft een folder klaar om te peilen wat de behoeften van homoseksuele ouderen zijn.
De eerste 50+ soos is op zondag 30 januari 2005; wanneer vanwege de verbouwing het COC-gebouw gesloten is wordt deze middag elders gestart. Dit zal de drempel om deel te nemen voor een aantal ouderenzeker verlagen, zo verwacht men.
(uit nieuwsbrief ‘COC-compact’ – december 2004)

Poster Zondagmiddagen met Seniorensoos in mei 2005 – Poster van het Snertcafé van 18 december 2011

Van Seniorensoos naar Zondagmiddagsalon
De zogeheten ‘Seniorensoos’ werd gehouden vanaf januari 2005 op de laatste zondag van de maand en overleefde de tijdelijk verhuizing naar ’t Gulden Vat’ (vanwege de verbouwing van het COC-pand in 2005). In 2006 bleef deze laatste zondag gereserveerd voor de oudere bezoekers, maar werd de naam gewijzigd in ‘40±café’ om aan te geven dat iedereen van boven en onder de veertig welkom was. Vanaf 2007 ontstond de Zondagmiddagsalon; eerst een naam voor alle zondagmiddagen in COC-café Face It, maar vanaf 2008 de naam voor de derde zondagmiddag en gericht op een oudere doelgroep. Tot op heden organiseerde de ouderengroep (momenteel onder de officiële naam ‘50plusgroep COC Deventer’) op die derde zondagmiddag hun activiteiten, waarbij ook ruimte was voor optredens en muziekthema’s. Daarnaast waren er ook buiten het COC-café activiteiten, zoals wandelingen, lezingen en voorstellingen (vaak in samenwerking met de Openbare Bibliotheek Deventer).

Promotietour voor de Roze Loper door de 50plusgroep van COC Deventer in februari 2012

De Roze Loper
Het initiatief van de Roze Loper is afkomstig uit Nijmegen, waarbij in 2008 aan zes woonzorgcentra als aanmoedigingsprijs de Roze Loper werd uitgereikt. De mate van aandacht voor homoseksuele en lesbische ouderen in zorgcentra werd sindsdien meer vastgelegd in een zogeheten ‘Tolerantiescan’. Met dit instrument wil het Consortium Roze 50+ (waarin naast COC Nederland ook ANBO, Movisie en Vilans zitting hebben) de bewustwording prikkelen bij directie en medewerkers van zorgcentra omtrent de sociale acceptatie van ‘seksuele diversiteit’. Wanneer een woonzorgcentrum positief uit deze test komt dan wordt de ‘Roze Loper’ uitgereikt; een certificaat waarmee de instelling trots naar buiten kan treden.

De 50plusgroep van COC Deventer is al sinds 2010 bezig om ook binnen de regio van Deventer woonzorgcentra warm te maken voor het project van de Roze Loper en in het najaar van 2012 kon van deze nijvere acties de eerste vruchten worden geplukt. Op zondag 28 oktober 2012 werd aan ‘Herbergier De Ehze’ (een woonzorgcentrum nabij Almen) de Roze Loper worden uitgereikt. In de media werd hieraan veel aandacht besteed zodat dit ook positief werkt bij andere zorgcentra. Op woensdag 5 december kon ook binnen de Deventer stadsgrenzen de eerste Roze Loper worden begroet; woonzorgcentrum Humanitas ontving uit handen van wethouder Margriet de Jager het felbegeerde certificaat. Ook zorgcentra in Apeldoorn hebben inmiddels de Roze Loper in bezit.

Herbergier De Ehze bij Almen – Uitreiking van de eerste Roze Loper aan de directie van De Ehze op 28 oktober 2012

Anekdote: Eerste Roze Loper uitgereikt in Deventer
Zorginstelling Herbergier ‘De Ehze’ in Almen heeft zondag 28 oktober als eerste in de regio van COC Deventer de ‘Roze Loper’ uitgereikt gekregen. Henk Boelen en Martin Lijtsman Piernbaum, directie van ‘De Ehze’ ontvingen de Roze Loper uit handen van Manon Linschoten van het landelijk COC en Ralph Kleinbussink lid van de werkgroep 50+ van COC Deventer. De Roze Loper is een officieel certificaat dat is ontwikkeld door het Consortium Roze 50+ Nederland.
‘Hier zijn we erg blij mee! Dit hebben we niet alleen voor elkaar gekregen, maar met hulp en inzet van al ons personeel en vrijwilligers. Dit betekent dat we op de goede weg zijn,’ aldus Henk Boelen. Manon Linschoten, aanwezig namens het landelijk COC onderstreept het belang van dit certificaat. “In een huis met de Roze Loper voelt ieder mens, roze of niet roze, zich welkom! Het is geweldig dat dit ook mogelijk is in Almen, Gelderland.” Ralph Kleinbussink van COC Deventer vindt het een mooi moment de eerste Roze Loper in de regio te mogen uitreiken. “Daar wil ik wel wonen als ik oud ben. De sfeer en de persoonlijke benadering van de bewoners spraken me erg aan. Hier kan ik mezelf zijn en blijven”.
(publicatie op de website van Deventer Centraal op dinsdag 30 oktober 2012)

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Special – Veertig jaar COC in Deventer dankzij de vrijwilligers

Op 8 maart 2012 is het precies veertig jaar geleden dat het COC (toen nog een werkgroep) haar activiteiten in Deventer is begonnen. Het hele jaar blikten we terug op de vele ontwikkelingen en activiteiten die tussen 1972 en nu plaatsvonden. Iedere week was dit te volgen op deze internetpagina en hier volgt de allerlaatste aflevering.

Geen roze activiteiten zonder onschatbare hulp van heel veel handen

De Nederlandse Vereniging tot Integratie van Homoseksualiteit had haar veertigjarig bestaan in Deventer nooit kunnen volhouden zonder de onverwoestbare kracht van veel, héél veel vrijwilligers. Daarom in deze allerlaatste aflevering van ‘Veertig jaar COC in Deventer’ een ongelooflijk dankjewel aan:

Aaltje (T.), Ab (K.), Ad (K.), Ada (B.), Aldert (F.), Alex (H.), Alex (R.), Alexander (v.d.A.), Alice (W.), Alys (d.V.), An (v.D.), André (M.), André (V.), Angel (N.), Angelique (D.), Aniel (K.), Anja (d.C.), Anja (K.), Anja (S.), Anjo (H.), Ank (B.), Anke (v.d.M.), Ankie (E.), Ankie (O.), Anna (K.), Anneke (W.), Annelies (H.), Annemarie (B.), Annemarie (F.), Annette (D.), Annie (H.), Annika (P.), Anouk (K.), Ans (d.B.), Antoinette (O.B.), Anton (B.), Ardan (B.), Arian (B.), Arie (d.B.), Arjan (G.), Arnoud (D.), Astrid (B.), Astrid (S.), Auli (S.)
Barry (G.), Barry (O.), Bas (A.), Basje (R.), Ben (B.), Ben (H.), Ben (S.), Bep (S.), Berdien (L.), Bernard (D.), Berry (H.), Bert (v.B.), Bert (D.), Bert (v.G.), Bert (J.), Bert (L.), Bert (R.), Bert (T.), Bertine (C.), Bert-Jan (W.), Bert(us) (H.), Bob (S.), Boy (F.)
Cas (v.M.), Caspar (d.G.), Casper (d.B.), Carla (v.d.W.), Caro (v.E.), Catharinus (B.), Cees (v.R.), Cees (Z.), Ceres (R.), Charel (v.D.), Charles (F.), Chris (B.), Chris (H.), Chris (T.), Christiaan (D.), Cindy (v.R.), Claudia (O.M.), Co (v.d.H.), Cor (S.)
Daniël (B.), Daniëlle (F.), Danny (H.), Danny (R.), Denise (d.H.), Dennis (D.), Dennis (M.), Dick (D.), Dik (W.), Dirk (W.), Dirk-Jan (L.), Dirkje (v.B.), Douwe (D.), Duk (v.D.)
Ed (R.), Edwin (D.-D.), Eef (E.), Egbert (B.), Elia (B.), Elisa (S.), Elizabeth M.t.O.), Els (K.), Els (d.K.), Els (V.), Emiel (R.), Emy (W.), Eric (K.), Erik (B.), Erik (G.), Erik (N.), Erik (W.), Erna (t.S.), Erwin (B.), Esmé (S.), Esther (B.), Esther (F.), Esther (T.), Eva (d.L.), Evelien (d.H.), Evert (v.d.L.)
Feibe (Z.), Felix (D.), Ferdinand (v.K.), Fons (L.)Frank (F.), Frank (v.G.), Frank (O.), Fred (T.)
Geerlof (V.), Geert (P.), Geert (v.Z.), Geertje (v.A.), Geke (K.), Gerard (N.), Gerard (P.), Gerard (t.R.), Gerard (S.), Gerda (v.d.H.), Gerdien (M.), Gerhard (B.), Gerrie (V.), Gerrit (B.), Gerrit (E.), Gerrit (I.), Gerrit (K.), Gerrit (Sch.), Gerrit (Si.), Gert (B.), Gert (v.B.), Gerwin (v.d.B.), Gijs (M.), Gijsbert (S.), Greet (B.)
Han (Z.), Hanneke (C.), Hanneke (Sl.), Hanneke (Sch.), Hanneke (W.), Hans (Bla.), Hans (Ble.), Hans (J.), Hans (L.), Hans (R.), Hans (v.R.), Harrie (B.), Harry (B.), Harry (G.), Harry (M.), Harry (P.), Harry (W.), Hedwig (d.G.), Heleen (W.), Helga (B.), Hellen (v.K.), Henk (L.), Henk (v.d.M.), Henk (v.R.), Hennie (O.), Henny (K.), Henny (d.R.), Herald (H.), Herbert (S.), Herman (E.), Herman (K.), Herman (v.d.O.), Herman (R.), Hessel (M.), Hetty (G.), Hilda (D.), Hinke (v.d.H.)
Ilse (B.), Ineke (W.), Inge (O.), Ingrid (v.E.), Ingrid (R.), Iris (W.), Iwan (T.)
Jaap (d.G.), Jaap (v.K.), Jaap (W.), Jac (V.), Jack (B.), Jacomine (V.), Jan (B.), Jan (v.D.), Jan (G.), Jan (t.H.), Jan (K.), Jan (v.L.), Jan (M.), Jan (P.), Janman (M.), Jannie (N.), Jan-Peter (J.), Jan-Willem (B.), Jan Wolter (W.), Jarko (P.), Jeannette (F.), Jelle (M.), Jeroen (O.), Jeroen (V.), Jesper (G.), Jet (v.d.V.), Job (d.V.), Jochem (V.), Johan (v.d.N.), Johan (v.S.), Johan (T.), John (S.), John (v.d.W.), John Pierre (C.), Joke (v.d.P.), Joke (v.S.), Joke (t.T.), Joop (v.d.B.), Joop (K.), Jos (B.), Jos (H.), Jos (R.), Jos (S.), Jos (W.), José (P.), Josee (K.), Judith (J.), Julia (K.)
Karel (W.), Karel (v.d.W.), Karin (v.D.), Katinka (G.), Kees (M.), Kerrie (de hond), Kim (E.), Kirsten (L.), Koert (V.), Korine (L.)
Lambert (M.), Larssander (K.), Laszlo (T.), Leen (K.), Leidy (H.), Lemoiro (H.), Leo (D.), Leo (H.), Leo (K.), Leo (d.K.), Leo (v.S.), Leroy (C.), Lex (R.), Lida (T.), Lidi (P.), Lieneke (H.), Lies (d.V.), Liesbeth (B.), Lisa (S.), Lizzy (B.), Lizzy (L.), Loes (D.), Louis (H.), Lucien (v.B.)
Maaike (J.), Maarten (K.), Maarten (P.), Maarten (S.), Mannes (W.), Marc (J.), Marcel (D.), Marcel (K.), Marcel (T.), Marcel (d.V.), Marcella (H.), Marco (Ha.), Marco (Hu.), Marco (d.K.), Marco (M.), Marga (S.), Margaret (v.d.E.), Margot (R.), Maria T. (P.), Maria (V.), Marian (v.d.V.), Marianne (V.), Marieke (T.), Marije (B.), Marijke (S.), Mariken (v.S.), Marina (Z.), Mario (C.), Mario (P.), Marion (D.), Marion (F.), Marjan (B.), Marjo (v.d.H.), Mark (D.), Mark (H.), Mark (v.d.W.), Marleen (v.d.B.), Marlie (K.), Marlies (B.), Marloes (D.), Marten (V.), Martin (B.), Martin (L.), Martin (Sche.), Martin (Schi.), Mary (t.V.), Mathijs (D.), Mathijs (P.), Matthew (W.), Max (de hond), Micha (S.), Michaël (t.H.), Michael (S.), Michèl (B.), Michèl (S.), Michèle (J.), Mieke (v.I.), Mieke (R.), Miosotis (P.), Miranda (S.), Miriam (H.), Mirjam (A.), Mirjam (v.E.), Monique (B.), Monique (K.), Monique (V.)
Nathalie (F.), Nick (S.), Nico (H.), Niels (H.), Ninke (B.)
Ojon (v.S.), Olaf (O.)
Patrick (K.), Patrick (S.), Patrick (v.Z.), Paul (D.), Paul (v.E.), Paul (S.), Peter (A.), Peter (v.A.), Peter (d.B.), Peter (D.), Peter (Kn.), Peter (Ko.), Peter (v.M.), Peter (R.), Peter (Sch.), Peter (St.), Peter (v.Z.), Piet (d.F.), Pieter (H.), Pieter (V.), Priscilla (B.)
Rafaël (S.), Ralph (K.), Ramon (v.B.), Reindert (M.), Reint (H.), Remco (B.), Remco (L.), Remco (S.), Remmelt (d.K.), René (D.), René (H.), René (d.K.), Rens (M.), Reza (v.B.), Ria (v.A.), Ria (D.O.W.), Ricardo (T.), Richard (B.), Richard (K.), Riet (R.), Rik (G.), Rita (A.), Rob (N.), Rob (P.), Robert (v.K.), Robert (S.), Robert (T.), Robert (Z.), Robert Jan (V.), Robin (R.), Rommie (H.), Ron (B.), Ron (H.), Ronald (V.), Ronald (v.V.), Ronald (d.W.), Rose (M.), Roy (D.), Ruben (J.), Rudi (M.), Ruud (S.)
Sabine (v.d. A.), Samuel (S.N.), Sander (H.), Sandra (D.), Sandra (d.J.), Sarinna (F.), Saskia (v.d.G.), Sekai (M.), Sergio (C.), Sharena (M.), Sharona (K.), Siefko (J.), Sienie (M.), Simon (V.), Sjors (B.), Steffan (O.), Steph (N.), Sylvia (H.)
Taede (Theo) (D.), Tanja (H.), Tara (N.), Teun (J.), Theo (D.), Theo (G.), Theo (K.), Theo (R.), Theo (S.), Tiny (D.), Titus (v.R.), Toine (K.), Tom (d.B.), Tom (L.), Tom (N.), Ton (B.), Ton (Do.), Ton (Dr.), Tonny (S.), Torunn (D.), Trees (K.)
Vegter (L.), Vincent (N.), Vincent (S.)
Walter (H.), Wichert (A.), Wikke (J.), Wilco (v.d.L.), Willem (v.d.B.), Willem (D.), Willy (L.), Wilma (H.), Wilma (M.), Wim (Do.), Wim (Dw.), Wim (S.), Woltera (K.), Wouter (H.)
Yt (B.), Yvonne (J.)

en verder Agnes, Allard, Alex, Anke, Anneke, Annet, Astrid, Bastiaan, Bep, Christiaan, Cora, Corien, Francis, Frank, Gé, Gerard, Gerardo, Gerbram, Gerrie, Gijs, Hanneke, Heinz, Hennie, Henny, Hilde, Ineke, Ingrid, Irene, Jan, Jannet, Jetty, Jill, Jip, Joan, Joke, Jorrit, Jos, Judith, Jul, Kees, Margje, Margreet, Marianne, Marjan, Mieke, Nancy, Nora, Pascal, Patrick, Pia, Raymond, Richard, Ronnie, Sacha, Sandra, Simone, Wil, Wilma en iedereen waarvan de achternaam niet vermeld stond.

(Omwille van de internet-privacy zijn in bovenstaande lijst alleen de voornamen gegeven. Voor (oud-)vrijwilligers en betrokkenen is bij COC Deventer de volledige lijst in te zien.)

Er zullen vast wel mensen vergeten zijn; bovenstaande namen komen uit de vele jaargangen Flipo, agenda’s, verslagen, nieuwsbrieven en andere stukken die gebruikt zijn om de geschiedenis van onze vereniging weer te geven. Ik ben er begin dit jaar mee begonnen om iedere week een stukje van de COC-historie op onze internetpagina te presenteren. Hoewel het me veel genoegen deed om te grasduinen in het archief van COC Deventer ben ik blij dat het proces nu afgerond is. Daarom ook een schouderklopje voor mezelf als samensteller van deze reeks; hopelijk hebben jullie het met evenveel plezier gevolgd.

Reindert Meutstege
Samensteller historisch overzicht ’COC Deventer 40 jaar’

Wanneer lezers aanvullingen of verbeterpunten willen aanleveren kunnen ze contact opnemen met de samensteller van deze reeks.