Dit artikel van Kyrie Stuij is verschenen in De Stentor van zondag 1 september
Roze kerkdienst in Deventer zorgt voor kippenvel en tranen: ‘De kerk heeft veel goed te maken’
,,‘Ik ben een gruwel.’ Dat zijn woorden van mensen die in u geloven. Maar God, als u een god van liefde bent, waarom is het dan verkeerd als ik hou van een ander?” De stem van Anne Winters (28) echoot door de Lebuïnuskerk, en verspreidt kippenvel onder het publiek tijdens de eerste ‘roze kerkdienst’ in Deventer.
Zelden zag de kerk er zo kleurrijk uit als op deze zondag. Predikant Saar Hoogendijk, van de Protestantse Gemeente, heeft een roze kraag om haar toga. Op het altaar branden regenboogkaarsen. In het publiek zijn veel jonge gezichten en vrolijke kleren te zien.
Dat was ook de bedoeling, vertelt Hoogendijk. ,,We wilden graag het woord geven aan mensen uit deze gemeenschap. En daarmee de aandacht verschuiven van ‘wij zeggen iets tegen jullie’ naar een nieuw soort ‘wij’, waarin deze gemeenschap zichtbaar en hoorbaar is.”
De term ‘wij’ valt vaker deze dienst. Of vooral de pijn van mensen die zich geen onderdeel hebben gevoeld van die ‘wij’. Zoals in de spoken word-voordracht van de 28-jarige Anne Winters. Hij is gelovig en richt zich in zijn emotionele preek tot mensen die het geloof gebruiken om hem weg te zetten. ,,Waarom is het verkeerd als ik hou van een ander? En steeds meer hou van mezelf, omdat ik steeds meer verander, in de mens die ik echt ben.”
De Protestantse Gemeente maakt ruimte voor die pijn. Het wordt zelfs expliciet benoemd. Predikant Hoogendijk stelt dat de kerk ‘veel heeft goed te maken’. ,,Homoseksuelen die geweigerd werden, bekeringspogingen, lesbische vrouwen die slechts als vriendinnen werden gezien, transpersonen die zich niet konden en kunnen uiten”, somt ze op.
‘Laten we de pijn van uitsluiting niet ontkennen’
,,Wie heeft bedacht dat mensen allemaal hetzelfde moeten zijn? En dat de een de ander de maat mag nemen?”, vervolgt ze. ,,Laten we de pijn van uitsluiting niet ontkennen, zoals die in de kerk aanwezig is geweest en in sommige kerken nog steeds is. Je mag anders zijn. Ik zou je niet anders dan anders willen.”
In het publiek klinkt af en toe gesnotter. Twee jonge bezoekers zitten hand in hand en lachen naar elkaar. Een groep kinderen brengt een groot, geknutseld hart vol regenboogkleuren naar het altaar. Het leidt tot een groot applaus. ,,Die gaan we hier prominent neerzetten”, zegt Hoogendijk met een glimlach. ,,Zodat het zichtbaar blijft.”
Na afloop komen bezoekers op spoken word-artiest Winters af. Een vrouw op leeftijd knijpt hem in zijn handen en veegt haar tranen weg. Zijn optreden was ‘de mooiste preek die ze ooit had gehoord’.
,,Ik ben heel blij dat hier ruimte voor was”, zegt Winters over zijn optreden. ,,Om ook de minder mooie kanten uit te lichten van de kerk. Straks loop ik mee met de Pride Walk, van het station naar het stadhuis. Die sluit mooi aan op deze dienst. Ik hoop dat er vanaf nu elk jaar een Deventer Pride komt.”
‘Vroeger door kerk uitgespuugd’
Ook voor bezoeker Ralph Kleinbussink (65) is de kerkdienst speciaal. ,,Het was echt heel bijzonder. Anne zei in zijn voordracht: ‘Ik ben een gruwel’. Dat raakt mij enorm. Ik denk: God heeft mij geschapen zoals ik ben. Ik ben goed zoals ik ben, zoals ik leef. Dat kwam bij deze viering gelukkig heel goed naar voren.”
Vijftig jaar geleden meldde Kleinbussink zich als jonge jongen bij het COC. ,,Ik weet nog goed hoe je als homo werd uitgespuugd als je in een kerk kwam. Wat dat betreft is er enorm veel veranderd.”
Roze Kerkdienst tijdens Pride Deventer (foto: Ronald Hissink)
