1985 – Het eerste Aids-forum in Deventer
Begin jaren ’80 werden de geruchten rondom de mysterieuze virusziekte Aids steeds hardnekkiger en zo ook de spookverhalen. Het werd ook in Deventer tijd om met een forum alle waar- en onwaarheden rondom hiv/aids te behandelen. Het eerste forum werd op 7 maart 1985 georganiseerd tijdens de COC-vijfdaagse.
De leden van het forum, bestaande uit Jan van Wijngaarden (homo-gezondheidsgroep Amsterdam), Ines Borstlap (District Geneeskundige Dienst – afdeling geslachtsziekten), Ab Rozijn (keuringsarts District Geneeskundige Dienst) en Jan Willem Holthuis (voorzitter Deventer huisarstenvereniging), werden door forumleider Bernard Duimel gepresenteerd.
Aquired Immunity Definciecy Syndrome
Allereerst werd door de forumleden verduidelijkt wat de afkorting A.I.D.S. (oftewel Aquired Immunity Definciecy Syndrome) betekende, want hierover ontbrak bij het aanwezige publiek nog wel de nodige kennis. Aids is een virus, dat een bepaald soort witte bloedlichaampjes afbreekt, waardoor de natuurlijke afweer van het lichaam tegen ziektekiemen wordt verstoord. Hierdoor kan bijv. een simpele verkoudheid uitdraaien op een dodelijke longontsteking. Ook de ontstaansgeschiedenis, het ziektepatroon en besmettingsrisico’s kwamen dit eerste deel aan de orde. Vervolgens werd gediscusseerd over de rol van de omgeving van de Aids-patient en de rol die gemeente en hulpverleningsinstanties daarbij kunnen hebben.
Zowel door de aanwezige deskundigen, maar ook door het publiek, werd benadrukt dat in de regio IJsselstreek een groep moet gaan ontstaan, die zich actief bezig houdt met voorlichting en preventie. Ook informatie delen met de plaatselijke overheid en deskundige gezondheidszorg werd van groot belang geacht. Deze zogenaamde regionale Aids-platformgroep werd al snel opgericht en de eerste contactpersonen waren Chris Breman en Marcel Dul.
Preventie en Voorlichting
Omdat het voor een kleine regionale vereniging als COC IJsselstreek niet mogelijk was om uit eigen potentie de omvangrijke materie rondom Aids te hanteren werd eerst en vooral gekeken wat er wel zelf gedaan kon worden. Vooral Aids-preventie en het geven van voorlichting werd als zeer belangrijk en haalbaar geacht. Voor het overige deel werd dan aansluiting met professionele hulpverlening gezocht, waar meer ervaring was met de echte opvang van mensen met Aids.
In 1986 werd de cursus ‘Homoseksualiteit en gezondheid’ georganiseerd, waarbij deelnemers werd bijgebracht op welke manieren je kunt voorkomen om AIDs op te lopen. Vanuit de gemeente Deventer werd op ruimharige wijze steun verleend aan de diverse initiatieven vanuit COC IJsselstreek. Bij de DGD (District Geneeskundige Dienst) startte in januari 1986 het zogenaamde Aids-spreekuur (ook voor andere seksueel overdraagbare aandoeningen), waarbinnen ook het COC vertegenwoordigd was. Ook de aanwezigheid van een condoomapparaat in het COC-pand en het regelmatig uitdelen van condooms (vaak op ludieke wijze) zijn vanaf midden jaren ’80 een vast onderdeel binnen COC IJsselstreek.
Post uit Afrika, First Aid(s) en SOA-sisters
In de jaren daarna werd de aandacht voor Aids nog meer opgevoerd. In de net geopende COC-bibliotheek waren diverse informatiematerialen en studies over omgaan met Aids te vinden. Er verschenen diverse films rondom het thema en ook in theatervoorstellingen kwam het onderwerp aan bod. In 1989 werd de indrukwekkende solo-voorstelling ‘Post uit Afrika’ in het COC opgevoerd, waarbij Wick Ederveen (1953-1994 en inderdaad de broer van Arjan Ederveen) door middel van een ingesproken cassettebandje en rollenspel een portret schets van een man die weet dat hij aan aids zal overlijden. Ook thema-feesten werden aan het onderwerp besteed (meestal rond Wereld-Aidsdag op 1 december), zoals het ‘First Aid(s) Festival’ in 2006 met dokters, verpleegsters en een optreden van de ‘Soa-sisters’.
Ondanks deze openheid rondom het thema Aids, duurde het nog vrij lang voordat ook binnen COC-IJsselstreek de ziekte een gezicht kreeg. De regio Deventer bleef niet gespaard en sommige mensen die regelmatig het COC bezochten bleken helaas ook sero-positief. Zo was het thema niet langer een ver-van-ons-bed-show maar moest er vanuit de eigen COC-gelederen geleerd worden hoe men omgaat met mensen met hiv-aids. Hoewel er in de loop der jaren een aantal van hen zijn overleden (vaak met veel belangstellenden vanuit het COC op de uitvaart), bleken ook velen baat te hebben bij de medicijnen om de ziekte te beteugelen. De ruime financiële steun aan het Aidsfonds en daarmee aan onderzoek wierp zijn vruchten af.
Sinds 2011 is er binnen COC Deventer geen aparte werkgroep hiv-aids meer actief. Degene die deze werkgroep jarenlang in zijn eentje vertegenwoordigde is gestopt en vanuit de nieuwe generatie is er weinig respons om hierbinnen iets te gaan doen. Toch stond in het COC-café tot 2015 een collectebus ten bate van het Aidsfonds en gaat een deel van de giften aan COC Deventer & omstreken naar aidspreventie (een andere deel gaat naar Pink Ribbon, de organisatie tegen borstkanker).