Special – Roze voor de klas
Samen met ‘Afdelingsaktiviteiten’ en de Sociëteit was de werkgroep Voorlichting één van de drie actieve werkgroepen in het eerste jaar van het COC in Deventer. Het takenpakket van die werkgroep voorlichting is in de loop der jaren grofweg in drieën te delen: het verzorgen van voorlichtingen aan groepen (scholen, vormingscentra, plattelandsvrouwen, politie, enz.), het verpreiden van COC-informatiemateriaal (in het eigen pand, in een info-stand op de markt of op manifestaties) en het organiseren van evenementen in of buiten het COC (thema-avonden, demonstraties, manifestaties of andere ‘kreatieve uitspattingen’).
Een van de eerste activiteiten van die werkgroep in 1973 was het Huisartsenprojekt, waarbij 150 artsen in de stedendriehoek Apeldoorn-Deventer-Zutphen werden aangeschreven. Vijftien artsen reageerden op die brief, waarvan één aangeeft wat meer te willen doen bij de opvang van ‘homofielen’.
Anekdote: Huisartsenprojekt
Het huisartsenproject zal wel de geschiedenis ingaan als de minst succesvolle aktie uit die tijd. Natuurlijk was zo’n aktie veel te hoog gegrepen. Wim Dwarshuis ontwierp de brief die verstuurd moest worden aan de artsen. Het is één van de mooiste stukjes Nederlands geworden die de afdeling ooit geproduceerd heeft. Zelfs huisartsen moeten hebben gedacht dat het COC heel wat mans was.
‘De grotere openheid in sexualibus van de laatste jaren heeft misschien tot gevolg dat de arts van nu op zijn spreekuur wat meer geconfronteerd wordt met het verschijnsel homofilie.
Het lijkt waarschijnlijk dat de niet-homofiele arts zich niet altijd volledig zal weten te verplaatsen in de situatie van de homofiel. Het is zelfs voorstelbaar, dat de arts soms niet weet wat hij met de homofiel áán moet.
Het COC afd. Stedendriehoek heeft sinds kort een werkgroep Voorlichting, die zich specialiseert op voorlichting van homofielen. Zij stelt een aantal mensen beschikbaar, die bereid zijn homofielen op te vangen in die zin, dat ze gewoon gesprekspartner voor de homofiel willen zijn. Het gaat hierbij om sociale opvang; de werkgroep heeft niet de pretentie in enig opzicht het medische terrein van de arts te betreden. De arts zou een contactadres kunnen krijgen via hetwelk hij de homofiel een gesprekspartner zou kunnen bezorgen.’
(Uit het Homojubileumboek uit 1982 en een gedeelte uit de brief aan de huisartsen – april 1973)
Thema-avonden en Voorlichtingstrainingen
De werkgroep Voorlichting groeide gestaag; zeker na de uitzending ‘Werkwinkel’ van de NOS in 1974. In het COC ontstonden ook ‘Werkwinkelavonden’ ( het Engelse woord ‘Workshop’ werd voor een arbeidersstad als Deventer als niet gewenst ervaren), waarbij geprobeerd werd mensen met een passief gebruik van de Bokking (COC-pand van 1974 tot 1983) tot actieve lidmaatschap te bewegen. In het begin draait het om een kerngroep van vijf zeer actieve personen, maar vanaf eind 1975 zijn de avonden succesvoller. In samenwerking met de werkgroep Orpheus wordt op 18 april 1975 een thema-avond over ‘Huwelijk en Homofilie’ georganiseerd. Samen met de NVSH en de MVM (Man-Vrouw-Maatschappij) wordt in maart 1976 door een aantal mensen in vormingscentrum ‘De Hunneschans’ voorlichtingstrainingen gevolgd, om vervolgens in de regio Stedendriehoek het voorlichtingsproject voor middelbare scholen beter vorm te kunnen geven. In een brief aan de scholen werd het volgende duidelijk gesteld: ‘Het is onze bedoeling vóórlichting te geven, niet om propaganda voor onze levenswijze of onze vereniging te maken.’ Eind 1976 heeft het onderwijsproject al meer dan vijftig lesuren voorlichting gegeven, maar de uitdaging bleef om de daaropvolgende jaren het aantal mensen actief te houden om aan de aanvragen te voldoen.
De verhuizing naar het nieuwe pand in 1984 zorgde voor een nieuwe generatie vrijwilligers en leidt ook tot ludieke initiatieven om ook in de regio een voorlichtende taak te vervullen. Bij evenementen en bijzondere activiteiten wordt een kraam gehuurd om informatie te verstrekken aan een breder publiek. In het kielzog worden ook meer zichtbare en prikkelende acties georganiseerd, zoals hand-in-hand-lopen, kussen-bij-de-kerk en de Roze Fietskaravaan.
Ludieke actie ‘Kussen-bij-de-Kerk’ bij de Broederenkerk in 1985
Anekdote: Marktkraam
Sinds kort krijgen we wat ervaring met het kraamwerk. Kraamwerk is soms best spannend. Vooral als er een groepje schreeuwende jongelui op de kraam af komt. Midden tussen de stromen mensen gaan staan om folders uit te delen is ook een grote ervaring.
Gelukkig schijnt de agressie tegen ons mee te vallen. Scheldwoorden of echt domme opmerkingen krijg je soms wel te horen, maar tot nu toe hebben we nog geen tikken gehad. Als er regelmatig een kraampje van het COC op de markt staat, kan dit een herkenningspunt worden: een aanspreekpunt voor mensen die graag met het COC in kontakt willen komen.
(deel uit een artikel over voorlichting door Teun Jansen uit Flipo nulnummer – januari 1983)
Opbloei dankzij de Jongerengroep
Midden jaren ’90 was er een periode geen werkgroep Voorlichting. Mensen die daarvoor actief waren als voorlichters waren gestopt vanwege andere werkzaamheden, maar er kwamen geen nieuwe vrijwilligers in hun plaats. Het ontstaan van de nieuwe jongerengroep in 1995 zorgde gelukkig weer voor een opbloei van de werkgroep Voorlichting, zodat er weer jaren vooruit kon.
Het aantal vrijwilligers is trouwens altijd een terugkerend fenomeen geweest bij de werkgroep. Zolang er voldoende actieve mensen waren kon de werkgroep Voorlichting actief zijn op scholen en bij andere instanties waar om informatie over homoseksualiteit gevraagd werd. Zodra de werkgroep niet meer kon ingaan op die verzoeken werd dan aan de noodklok getrokken.
Anekdote: Voorlichting op scholen
Per klas zijn de reacties heel verschillend; dat maakt het ook zo leuk maar tegelijkertijd ook zo spannend. De ene groep vuurt achter elkaar allerlei vragen op je af en de andere groep zit je juist heel afwachtend en terughoudend aan te kijken. Wat wel vaak overeenkomt is de schijntolerante houding die veel leerlingen aannemen. Ze geven dan aan dat ze geen problemen met homoseksualiteit hebben, maar als je dan gaat doorvragen vinden ze het toch wel raar, eng, vies en meer van dergelijke opmerkingen. Wat wij willen bereiken met deze voorlichtingen is het nadenken en het bewustworden van de leerlingen over het bestaan van homoseksualiteit. Bovendien willen we de leerlingen laten inzien dat het net zo goed iemand als Paul de Leeuw kan zijn als je beste vriend of vriendin.
(deel uit een verslag en oproep van Nathalie Fontein uit Flipo nummer 34 – juni 1997)
Voorlichtingsfilm ‘Wie Van De Drie’
In de nieuwe eeuw bleef de werkgroep Voorlichting actief, maar ook weer met afwisselende perioden van grote activiteiten en dreigende teloorgang. Begin dit jaar was de situatie opnieuw zorgwekkend, maar gelukkig heeft een wervingsactie voor nieuwe potentiële voorlichters gezorgd. Naast het ontwikkelen van een nieuwe folder en de speciale Voorlichtingsfilm ‘Wie van de Drie” hebben begin september 2012 zestien vrijwilligers in het COC-pand een voorlichtingstraining gevolgd, zodat er weer voldoende mensen zijn om de taken van de werkgroep Voorlichting voort te zetten. En dat is maar goed ook, want de poll op de COC-website heeft uitgewezen dat het geven van voorlichting over homoseksualiteit als de belangrijkste taak van COC Deventer wordt gezien.
Anekdote: Veel belangstelling voor presentatie ‘Wie van de Drie?’
Donderdag 20 januari 2011 is in het Luxor Theater in Deventer de voorlichtingsfilm “Wie van de drie?” op feestelijke wijze gepresenteerd. Onder ruime belangstelling van pers, docenten van diverse scholen uit de regio en andere genodigden, waaronder ook wethouder Jos Pierey van gemeente Deventer en enkele raadsleden, werd de film van regisseurs Jascha Jongeneel en Wouter Springer op het grote doek vertoond. De komende maanden zal de film door de voorlichters van het COC actief aan de scholen in de regio worden aangeboden. Met een aantal scholen zijn er inmiddels concrete afspraken gemaakt voor het geven van voorlichting. In totaal kwamen zo’n tachtig mensen op de presentatie in het Luxor Theater af.
