Special uit 1988 – Interview met Bernard Duimel
Op 29 april 1988 nam Bernard Duimel afscheid als loco-burgemeester van Deventer om twee dagen later op 1 mei te beginnen als directeur van de VVV-Deventer. Bernard Duimel, die zich openlijk als homoseksueel profileerde, had zich in die periode daarvoor vaak ingezet om het COC en het thema homoseksualiteit in de gemeente Deventer extra te belichten. Naar aanleiding van dit afscheid had Club Flipo (het afdelingsblad van COC Deventer indertijd) een gesprek met hem. Dit interview door Robert van Kranen en Geert van Zinnen wordt hieronder met behoud van de toenmalige schrijfwijze weergegeven, inclusief de naam Bernhard met een ‘h’. Enkele aanvullingen zijn door de samensteller van deze serie historische overzichten gegeven ter verduidelijking.
Introductie:
Begin jaren ’60 studeerde Bernhard Duimel aan de Katholieke Sociale Akademie in Enschede. In Nijmegen deed hij vervolgens een specialisatie opbouwwerk. Na twee jaar als korrektor bij NRC-handelsblad in Rotterdam gewerkt te hebben kwam hij in Utrecht terecht als buurthuiswerker. Na dit twee en een half jaar gedaan te hebben werd hij te werk gesteld bij de stichting Sociaal Kultureel Werk in Deventer. Hier deed hij jeugdwerk in o.a. “De Ark” en “De Zamber”, waarvan hij mede oprichter was. Vanaf 1968 was Bernhard konsulent sociaal kultureel werk voor Gelderland en Overijssel. Tijdens deze periode was hij ook raadslid voor de PvdA fraktie in Deventer, met als specialisatie maatschappelijke dienstverlening, kultuur, jeugd en sport.
In 1974 werd Bernhard uiteindelijk wethouder in de gemeente Deventer. In zijn portefuelle had hij o.a. onderwijs, monumentenzorg, jeugd en sport, rekreatiue, kultuur en personeelszaken. Verder was hij verantwoordelijk voor de restauratie, renovatie en nieuwbouw in de binnenstad en de huishouding van het gemeentelijk apparaat (o.a. nieuw stadskantoor). Sinds 1978 was hij ook loco-burgemeester van de gemeente Deventer.
Ben je in het verleden aktief geweest binnen het COC?
Bernhard antwoordde hierop dat hij weinig vrije tijd had. Hij heeft echter wel het een en ander gedaan, zoals advisering over de verhuizing van de Bokking naar het huidige pand aan de Assenstraat (tot 2005 in gebruik als COC-pand voor de verhuizing naar het huidige pand aan de Brink -red.-). “Ik was een voorstander van deze verhuizing, omdat het COC op deze lokatie beter naar buiten zou kunnen treden”, aldus Bernhard.
Hij heeft ook verschillende forumavonden georganiseerd. Sinds 1984 is hij lid van de kongreskommissie. Verder zegt Bernhard gebruik gemaakt te hebben van zijn funktie om mensen persoonlijk te helpen met bepaalde zaken, bv. huisvesting en maatschappelijke problemen.
Ben je toen je in de gemeenteraad kwam direkt uitgekomen voor je homoseksualiteit?
“Nee, niet direkt, maar de afgelopen tien jaar is het algemeen bekend”, aldus Bernhard.
Heb je hier nog voor of nadelen van ondervonden?
“Ik heb er vooral nadelen van ondervonden. Mensen vinden het raar en men was er naar mij toe niet open voor. Bemoedigend is voor mij wel dat ik het heb kunnen volhouden”, begon Bernhards antwoord.
“Ik vermoed dat er een weerstand was voor de verkiezingen. Ik stond altijd laag op de aanbevelingslijst. Ik denk dat het binnen de partij (de PvdA -red.-) nog wel moeilijk lag”. Misschien lag dit ook wel een beetje aan Bernhard zelf. Hij zei namelijk: “Ik was natuurlijk ook brutaal, doordrammerig en af en toe vervelend. Ik heb met die eigenschappen overigens wel veel weten te bereiken, bv. voor de stadsverniewing en renovatie.”
Er was echter ook een voordeel. Bernhard was alleen en had geen gezinsproblemen. Hierdoor was hij volledig inzetbaar voor zijn werk. Vandaar dat hij ook zo’n uitgebreid takenpakket kon hebben.
En in je privéleven, heb je daar nog voor- of nadelen van je homoseksualiteit ondervonden?
“Als mensen weten dat ik homoseksueel wethouder ben, willen ze me nog wel eens uitschelden. Vorige week nog was er een stel jongens dat riep: “Duimel, vieze flikker!” Over het algemeen heb ik er trouwens weinig last van”. Soms worden er bij Bernard ruiten ingegooid. Dat kan echter ook politieke redenen hebben.
Bernard Duimel bescheiden op de achtergrond bij de ontvangst van het COC-congres door burgemeester Waal in 1987
Op welke manier heb je je sterk gemaakt voor de homoemancipatie in de gemeente Deventer en kan je daar een paar konkrete voorbeelden van aangeven?
“Ik heb voor meer bekendheid van het COC in de gemeenteraad gezorgd. Hierdoor is homoseksualiteit meer geaccepteerd. Ik heb daarbij veel steun gehad van wethouder Brekelmans, vooral bij het pleiten voor een strukturele subsidie voor COC aktiviteiten”.
“De PvdA is naar buiten toe goed voor minderheden”, gaat Bernhard verder, “maar als het op daden aankomt gaan de eigen mensen toch meestal voor. Ik heb mij daartegen verzet. Binnen de fraktie is men nu wel homovriendelijker geworden. Hierdoor is het waarschijnlijk ook mogelijk dat Chris Breman binnen de fraktie goed kan funktioneren”.
Verdere konkrete resultaten van Bernhards aanwezigheid zijn de officiële ontvangst van het COC-kongres (1987) door de burgemeester in het stadhuis en een beter kontakt tussen de politie en het COC.
Wat zijn je verwachtingen ten aanzien van het homobeleid van de gemeente in de toekomst?
“Het homobeleid wordt beter”, aldus Bernard. Er komt volgens hem geen homonota, omdat dat zou duiden op een nieuw homobeleid en daarvan is geen sprake. “Het nu gevoerde beleid is een facetbeleid. Homoseksualiteit is één facet van het antidiskriminatiebeleid. Dit wordt niet uit het oog verloren nu ook Chris in de fraktie zit” (Chris is de ex-penningmeester van onze COC-afdeling).
Wie wordt je opvolger?
“Mevrouw ten Velde neemt het grootste deel van de portefeuille over. Ook anderen zullen taken overnemen, want eigenlijk is het te veel voor iemand met een gezinsleven”.
“Als wethouder heb je de taak om ideeën van anderen op te pakken en uit te voeren. Het is daarom gevaarlijk om deskundig op het vakgebied te zijn. Je moet politiek deskundig zijn. Dit geld ook voor de direkteur van het VVV. Wat dat betreft is het verschil in funktie niet zo groot”. Als voorbeeld noemt Bernhard nog dat het VVV bv. een jaarlijks terugkerend homofestival zou kunnen organiseren. Het COC zou dan wel met de voorstellen moeten komen.
Is er verder nog iets dat je zou willen zeggen?
“Ja, dat ik met mijn afscheid in ieder geval de eer aan mezelf hou. De afspraak is dat je maximaal drie ambtstermijnen wethouder bent. Ik zit al aan mijn vierde. Er valt voor mij dus niet meer te doen. Bovendien baal ik van de simplistische manier van denken van de oppositie van de laatste tijd. Daarbij komt dat de vakature voor direkteur van de VVV open stond”.
Die kans greep Bernhard aan. We bedanken hem voor dit gesprek en wensen hem veel succes toe bij het beoefenen van zijn toekomstige funktie.
Dit interview werd eerder geplaatst in Club Flipo nr. 4 – maart 1988
Bernard Duimel overleed op 26 augustus 2018 op 81-jarige leeftijd. Na zijn periode als directeur van VVV Deventer bleef hij zich actief en met passie inzetten voor zijn geliefde stad Deventer, o.a. op het terrein van cultureel historisch erfgoed.
