Special – Van Vrolijke Trekkers tot Roze Wandelclub
In de voorbije veertig jaren werden veel activiteiten georganiseerd in de diverse COC-panden. Toch trok men regelmatig vanuit die veilige roze behuizing de (boze) buitenwereld in. Vandaar deze keer een zomerspecial, waarbij diverse wandel- en fiets-initiatieven uit de COC-historie de revue passeren.
1982 en 1984: ‘Roze Fietskaravaan’
In het kader van 10 jaar COC IJsselstreek werd in het weekend van 7 en 8 mei 1982 een speciale fietstocht georganiseerd vanuit ‘De Bokking’. Doel van de eerste etappe was ‘De Schouw’ in Apeldoorn, waar een optreden van Sonica en Gré kon worden bijgewoond. Vervolgens na een overnachting in ‘De Schouw’ (wat wellicht niet ongezellig is verlopen) vertrok de karavaan verder langs de stedendriehoek Apeldoorn-Zutphen-Deventer om uiteindelijk weer in ‘De Bokking’ terecht te komen. Daar konden deelnemers bijkomen op het ‘Zadelpijnfeest’. Een fraaie knallende poster van een leuk initiatief.
Twee jaar later op zaterdag 23 juni 1984 werd opnieuw een Roze Fietskaravaan gehouden (in het kader van de jongeren-actieweek ‘Doe Wat ’84’, waarvoor COC IJsselstreek zich ook had aangemeld) en dat nu vooral de omliggende dorpen Twello en Wilp werden aangedaan. Tijdens die ludieke fietstocht werden op verschillende locaties enquêtes gehouden om de homotolerantie in de directe regio te onderzoeken. Opvallende conclusies waren dat een enkeling (25%) in die gebieden wel eens van het COC gehoord had en dat men het eigen woongebied als homo-onvriendelijk beschouwde. Er was voor COC Deventer nog veel veldwerk te verrichten.
Anekdote: Fietsenquête
‘Zaterdag 23 juni, perioden met zon, af en toe net geen bui, middagtemperatuur ongeveer 20 graden C. Echt zo’n dag om te gaan fietsen dus. Voor velen bleek het tijdstip van vertrek, 10 uur, wat vroeg gekozen. Koffie bleek hard nodig en een enkeling moest uit bed gebeld worden. In de soos werd het programma van de fietsenquête aan alle aanwezigen toegelicht. Er zou naar Twello en Wilp gefietst worden alwaar groepjes van twee of drie van ons de inwoners huis aan huis gingen enqueteren. Om half elf werd duidelijk dat het aantal enquêteurs niet verder zou aangroeien dan tot 7, zodat we konden vertrekken.’
(Deel uit het verslag van de Fietsenquête – Flipo nr. 9 – september 1984)
1983-1985: Reisvereniging ‘De Vrolijke Trekkers’
Aan het nieuwe COC-pand aan de Assenstraat ontstaat in 1983 bij vaste bezoekers van de ‘zondagmiddagklup’ het idee om elkaar niet alleen binnen de muren van het eigen COC te ontmoeten, maar ook om gezamenlijk leuke dagtripjes te ondernemen. Zo werd de reisvereniging ‘De Vrolijke Trekkers’ opgericht: een groep van zo’n twaalf mannen (vrouwennamen zijn in de verslagen niet aangetroffen) die met elkaar jaarlijks een stedentripje ondernam.
Van een eerste trip naar Amsterdam is in het archief geen direct verslag terug te vinden; wel van de tweede reis naar Rotterdam en van een derde uitstap opnieuw naar Amsterdam. Ook een verslag van een emotioneel bevlogen vergadering van de reisvereniging uit 1984 is gevonden; hieruit valt af te lezen dat sommige deelnemers ernstige problemen hadden met het gedrag van niet nader genoemde personen binnen de reisvereniging (en ook besloten met volgende tripjes niet mee te gaan).
Degenen die wel aan de reis deelnamen kregen een programmaboekje mee met informatie en ander leesvermaak voor onderweg. Hieronder enkele passages uit die twee boekjes (wanneer een tussenpassage door de samensteller van deze historische overzichten is weggelaten, is dit aangegeven met [-]; schrijfwijze en leestekengebruik van het oorspronkelijk verslag is intact gelaten):
Verslag 25 mei 1984: Reisschema van deze dag
‘Om 09.00 uur gaan we met de trein naar Rotterdam, we zullen wel even in Amersfoort moeten overstappen, maar dat zullen jullie wel niet zo erg vinden, want dan kun je de benen ook even strekken. [-]
In Rotterdam gaan we eerst gezellig koffie of iets anders nuttigen op het Stadhuisplein. [-]
Daar gaan we weer eens een leuke rondvaart maken en we hebben vernomen dat dit wel 10 keer zo mooi is als de rondvaart in Amsterdam. Dus hebben we dit ook in ons programma opgenomen. Hopelijk bevalt jullie het, want het is natuurlijk niet de bedoeling om elk jaar een rondvaart te gaan maken. P.S. de les van vorig jaar: iedereen die een kleine blaas heeft, moet wel zorgen dat die voor de afvaart geledigt is !!!
Als we gevaren hebben gaan we eerst even gezellig eten. Daarna mogen jullie het uitgaansleven van Rotterdam even gaan meemaken. We hopen dat het heel gezellig zal zijn, maar daar wij ook nog nooit daar zijn geweest blijft het een verrassing. Doch dat zal best leuk worden , want de Deventernaren hebben vorig jaar Amsterdam ook op de kop kunnen zetten (daar praten we nu in Amsterdam nog over), dus zal het in Rotterdam ook wel lukken jullie kennende. Daarna gaan we terug met de trein, en drinken ter afsluiting nog ’n borreltje in het COC.’
Verslag 17 mei 1985: Het voorwoord uit het programmaboekje
‘Amsterdam hebben we uitgekozen voor ons 3e jaarlijkse uitstapje. Het is geen wonder dat we weer naar Amsterdam gaan, die stad heeft meer te bieden voor een dagje uit als alle andere steden.
We brengen een bezoekje aan Artis om te zien of we echt van de apen afstammen, envervolgens gaan we op olifantenjacht, ontmoeten we verscheidene dieren tot we op het laatst voor de leeuwen worden gegooid.
Dat alles is nogal opwindend en vermoeiend. In een koffie-shop t.o. Artis kunnen we weer bijkomen en verzamelen daar nieuwe krachten om een bezoek te brengen aan de vlooienmarkt op het Waterlooplein en wanneer er voldoende tijd is naar een museum of een tentoonstelling.
We beginnen vermoeid te worden en krijgen trek in een drankje. In een leuke Homo-bar kunnen we onze dorst lessen, waarna we in een andere gelegenheid de inwendige mens gaan verzorgen. Er zijn nog een paar uur over voor een bezoek aan een bekende Homo-bar.
Gezien de twee vorige uitstapjes twijfelen we er niet aan dat het een fijne dag zal worden. Heel veel jool, gein en natuurlijk ook mooi weer gewenst.’
Er zijn na 1985 verder geen verslagen van de Reisvereniging ‘De Vrolijke Trekkers’ in het archief gevonden. Het is dus niet duidelijk of de deelnemers er daarna nog op uitgetrokken zijn.
2003-2005: Roze Wandelclub IJsselstreek
Het initiatief van ‘De Vrolijke Trekkers’ was met vaste COC-mannen iets anders te gaan doen (behalve aan de bar zitten). In 2003 lag het initiatief van de Roze Wandelclub IJsselstreek (R.W.IJ.) net andersom: door leuke wandelingen te organiseren probeerde men niet-vaste COC-bezoekers te bewegen mee te wandelen om zo andere homoseksuele mannen en lesbische vrouwen te ontmoeten. Daarom was het startpunt vaak bewust in de regio gekozen en niet standaard in Deventer (hoewel ook daar regelmatig een wandeling van start ging). Gemiddeld liepen telkens zo’n tien à vijftien mensen mee en konden naast de trouwe wandelaars ook regelmatig nieuwe gezichten begroet worden. Over het algemeen werden de wandelingen op zondag gehouden en het startpunt was vaak een NS-station in de regio. In 2004 werden in de zomermaanden op de tweede dinsdagavond ook speciale ‘Second Tuesday – Avondwandelingen’ georganiseerd in Zutphen, Deventer, Apeldoorn en Lochem. Initiatiefnemer Charel van Dijk was vanwege drukke werkzaamheden elders vanaf 2006 niet meer in staat om de Roze Wandelclub IJsselstreek te organiseren. Helaas was er op dat moment niemand die het stokje van hem over kon nemen.
Hieronder is een overzicht van alle wandelingen die door de R.W.IJ zijn georganiseerd:
2003: 25 mei – Van Dieren naar Velp
2003: 6 juli – Van Nijverdal naar Holten
2003: 16 augustus – Omgeving Vorden
2003: 13 september – Deventer Stadswandeling ‘Industrieel Erfgoed’
2003: 28 september – Van Lochem naar Ruurlo
2003: 9 november – Van Arnhem naar Heelsum
2003: 21 december – Apeldoorn ‘Berg en Bos’
2004: 1 februari – Amsterdam Architectuurwandeling
2004: 18 april – Van Zutphen naar Lochem
2004: 23 mei – Van Ommen naar Dalfsen
2004: 8 juni – Avondwandeling Zutphen
2004: 4 juli – Rondje Brummen
2004: 13 juli – Avondwandeling Deventer
2004: 10 augustus – Avondwandeling Apeldoorn
2004: 15 augustus – Van Colmschate naar Lettele
2004: 14 september – Avondwandeling Lochemse Berg
2004: 26 september – Van Zwolle naar Ermelo
2004: 7 november – Van Almelo naar Borne
2004: 11 december – Kastelen rond Ruurlo
2005: 23 januari – Van Klarenbeek naar Hoenderloo
2005: 13 februari – Deventer Stadswandeling ‘Jugendstill’
2005: 6 maart – Omgeving Dieren
2005: 10 april – Rondje Goor
2005: 16 april: Den Haag Stadswandeling
2005: 29 mei – Omgeving Dalfsen
2005: 17 juli – Van Rijssen naar Holten
2005: 28 augustus – Van Winterswijk naar Lichtenvoorde
2005: 31 augustus – Zwolle Stadswandeling
2005: 2 oktober – Van Brummen naar Zutphen
2005: 13 november – Kring van Dorth
2005: 18 december – Berkelrondje (Warnsveld – Lochem)
Roze Wandeling Deventer
In het kader van het 45-jarig bestaan van COC Deventer e.o. in 2017 is een roze wandelroute opgezet met plekken waar LHBT’s in Deventer zichtbaar waren of waarover iets te vertellen valt. De wandeling wqs zelfstandig te lopen aan de hand van het speciale wandelboekje (inmiddels niet meer verkrijgbaar) of met behulp van de digitale versie op deze website.
Andere initiatieven:
Vanuit diverse werkgroepen zijn er initiatieven geweest om een wandeling te organiseren. De werkgroep Roze50plus organiseerde regelmatig een wandeling voorafgaand aan het ZondagMiddagSalon. En de IJssel Dykes hadden vaak een wandeling of fietstocht op het schema van hun Zomeractiviteiten staan. Tegenwoordig is er de Winter-wandeling van november tot maart en deze is in de plaats gekomen van de wekelijkse wandelavond van de IJssel Dykes op donderdag (tegelijk met het binnensporten).
Overzicht van speciale wandelingen (2012-2023)
- zondag 20 mei 2012 – Lentewandeling Uiterwaarden Deventer (50+groep)
- zondag 8 juli 2012 – Wandeling rond Nieuw-Rande (50+groep)
- donderdag 9 augustus 2012 – IJssel Dykes Zomerwandeling
- zondag 19 augustus 2012 – ‘Van Geert Groote tot Johannes van Vloten’ (Stadswandeling Deventer)
- donderdag 30 augustus 2012 – IJssel Dykes Foto-Fietstocht
- zondag 21 oktober 2012 – Natuurwandeling in Herfstsfeer’ – voorafgaand aan het ZondagMiddagSalon
- zaterdag 23 maart 2013 – ‘Hand-in-Hand-wandeling door Deventer’ (Stadswandeling)
- zondag 16 juni 2013 – Wandeling omgeving Diepenveen – voorafgaand aan het ZondagMiddagSalon
- zondag 18 mei 2014 – Lentewandeling Twello – Deventer (voorafgaand aan het ZondagMiddagSalon)
- zondag 21 september 2014 – Natuurwandeling ‘Oude Begraafplaats’ – voorafgaand aan het ZondagMiddagSalon
- zondag 17 mei 2015 – Lentewandeling bij Abdij Sion (Schalkhaar) – voorafgaand aan het ZondagMiddagSalon
- zondag 23 augustus 2015 – Kunstwandeling Diepenveen – voorafgaand aan het ZondagMiddagSalon
- zondag 26 juni 2016 – Stadswandeling ‘Gerard Ter Borch’ – voorafgaand aan het ZondagMiddagSalon
- zondag 28 mei 2017 – Eerste keer Roze Wandeling Deventer o.l.v. gids (Jubileum 45 jaar COC)
- zondag 23 juli 2017 – Stadswandeling ‘Groen Deventer’ – voorafgaand aan het ZondagMiddagSalon
- donderdag 24 augustus 2017: Stevige Wandeling rond Joppe (IJssel Dykes Zomerprogramma)
- zondag 28 april 2019 – Ossenwaard en Worpplantsoen (Stadswandeling Deventer)
- zondag 29 september 2019 – Stadswandeling voorafgaand aan de Ladies Lounge
- donderdag 23 juli 2020: Wandeling rond Bussloo (IJssel Dykes Zomerprogramma)
- donderdag 15 juli 2021: Stilte-Wandeling (IJssel Dykes Zomerprogramma)
- zondag 22 augustus 2021 – Raambuurt en Havenkwartier (Stadswandeling Deventer)
- zondag 27 maart 2022 – Roze Wandeling Deventer (combinatie met Expositie 50 jaar COC)
- zondag 13 november 2022 – Fliertpad (IJssel Dykes Winter-Wandeling)
- zondag 11 december 2022 – Berg en Dal (IJssel Dykes Winter-Wandeling)
- zondag 15 januari 2023 – Veluwezoom Loenen (IJssel Dykes Winter-Wandeling)
- zondag 19 februari 2023 – Landgoed Nijendal en Hanzebos bij Olst (IJssel Dykes Winter-Wandeling)
- zondag 19 maart 2023 – Posbank van Dieren naar Velp (IJssel Dykes Winter-Wandeling)
- zondag 19 november 2023 – Nijmegen (IJssel Dykes Winter-Wandeling)