Special – Vrouwenactiviteiten van 1986 tot nu
Na de reünie van de actieve vrouwengroep op 22 maart 1986 (waaraan in deze serie een speciaal aflevering werd besteed inclusief terugblik op de eerste vijftien jaar ‘vrouwen in COC Deventer’) werden ook vanaf 1986 veel speciale activiteiten voor vrouwen georganiseerd. In deze special een overzicht aangevuld met korte anekdotes van de vrouwenactiviteiten van 1986 tot nu.
In 1986 werd er twee keer per maand een avond speciaal voor vrouwen georganiseerd; iedere tweede vrijdagavond en elke vierde zaterdagavond was het COC alleen voor vrouwen toegankelijk. In de agenda’s staat afwisselend vrouwenavond en vrouwenfeest, tijdens de maart- en oktoberfestivals werd namelijk extra uitgepakt met een feestelijk thema (zoals het Witte Heksenfeest op vrijdag 13 maart). Maar ondanks deze aparte vrouwenavonden en de aparte vrouwenruimte binnen het COC-pand bleven vrouwen op reguliere COC-avonden meestal sterk in de minderheid.
Anekdote:Is het COC dan toch een mannenclub?
Toen ik op een doordeweekse vrijdagavond slechts mannelijke bezoekers aantrof, begon bij mij de alarmbel te rinkelen: is het COC dan toch een mannenclub of was dit toeval? Ik dacht het laatste, want ik zie toch regelmatig dames in ons pand aan de Assenstraat; ze staan zelfs weleens achter de bar. Maar toch, toen ik er zo over nadacht: dat zijn altijd dezelfden.. ik herinner me dat een aantal van hen inderdaad de stad uit was; dus als die vaste klanten er ‘toevallig’ allemaal niet zijn, dan zijn er geen vrouwen in het COC. Maar hoe zit het dan met de andere vrouwen, er zijn toch meer vrouwelijke leden? Juist stond in Sek (het toenmalige landelijke COC-verenigingsblad –red-) dat vrouwen altijd in de minderheid zijn geweest, zeker daar waar het bezoeken van de soos betreft.
(gedeelte uit het artikel ‘De Sirene loeit weer!’ door Vrouwke O. in Flipo nr.17 – december 1986)
Vanaf september 1987 komt de tweede vrijdagavond te vervallen, zodat alleen op de vierde zaterdagavond de mannen moeten uitwijken. Omdat in COC-Zwolle het op de derde zaterdagavond vrouwenavond is levert dit een levendig verkeer op tussen de twee steden. Mannen uit Zwolle komen het derde weekend naar het COC aan de Assenstraat en Deventer mannen gaan een week later naar het COC aan de Jufferenwal in Zwolle (en vrouwen wellicht net andersom). Begin jaren ’90 is er echter een behoorlijke terugval van de vrouwengroep, met als gevolg dat de vrouwenavonden bijna niet meer kunnen plaatsvinden. Noodkreten verschijnen in afdelingsblad Flipo om vrouwen te stimuleren actief te worden binnen het COC in Deventer. In oktober 1991 treedt Tonny Schotman in het bestuur met als belangrijkste beweegreden om de vrouwengroep, die op dat moment nauwelijks actief meer is, nieuw leven in te blazen.
Anekdote: Vrouwenbelangen
Toen ik voor het eerst – eind zeventiger jaren – naar het COC ging, kwam ik met het idee dat mannen en vrouwen alles altijd samen moesten doen. We hadden immers een gemeenschappelijk doel: integratie. Maar ik merkte al gauw dat er ook verschillend gerichte belangen zijn en dat de vrouwenbelangen nogal eens op de tweede plaats kwamen, omdat het COC vooral een mannenwereld was.
Daarin is in de loop der jaren wel verbetering gekomen, maar nog steeds is het nodig dat er iemand voor de specifieke vrouwenbelangen opkomt. Bovendien zullen vrouwen zich meer bij hetCOC betrokken voelen, als ze ook binnen het bestuur goed vertegenwoordigd zijn.
Bijvoorbeeld: de vrouwengroep leidt momenteel een sluimerend bestaan. Ik zal proberen deze groep te activeren en opnieuw een aparte vrouwenavond in het leven roepen. Een probleem bij vrouwenactiviteiten is dat vrouwen zelf niet bijster geïnteresseerd lijken om zelf de handen uit de mouwen te steken.
(gedeelte uit het interview met Tonny Schotman bij haar aantreden als COC-bestuurslid in oktober 1991)
Er verscheen begin 1992 een speciale vrouwen-editie van afdelingsblad Flipo, omdat de toenmalige redactie op dat moment alleen maar uit mannen bestond (vanaf 1996 zou daar overigens weer pas verandering in komen). Ook werd vanaf juni 1992 op de derde zaterdag van de maand een vrouwvriendelijke avond georganiseerd (wel voor iedereen toegankelijk), waarbij alleen vrouwen in het café ingedeeld werden, in de hoop dat steeds meer vrouwen de weg naar het COC (terug) zouden vinden.
Anekdote: Waarom kom je niet meer in het COC?
Begin jaren ’80 kwam ik heel veel in het COC. Was ook actief in de vrouwengroep. Na een jaar of twee actief te zijn geweest werd ik het echter beu. Het wereldje waarin ik vertoefde werd te klein. Ik heb er een hekel aan om in een hokje geplaatst te worden en dat gebeurde. Bovendien was het in die tijd zo, dat een andere denkwereld niet geaccepteerd werd. Je werd bijna verplicht om zo te denken als de radicale kern, deed je dat niet dan werd je buitengesloten, zo heb ik het tenminste ervaren.
(Reactie van een 39-jarige vrouw op de vraag uit de peiling in de vrouwen-special van mei 1992)
Het resulteerde in een actieve vrouwengroep van zo’n negen vrouwen. Naast de eerder genoemde activiteiten presenteerde de groep in juni 1992 een werkplan, aan de hand waarvan de zichtbaarheid van de lesbische vrouwen en de lesbische cultuur binnen het COC werd nagestreefd. Door het bestuur werd dit werkplan overgenomen. Omdat de vrouwengroep streefde naar blijvend meer vrouwen in alle werkgroepen en het bestuur, zou men ook de vinger aan de pols van dit werkplan kunnen houden. Het succes zorgt er ook voor dat één keer in het kwartaal de derde zaterdag weer een echte vrouwenavond (dus alleen toegankelijk voor vrouwen) kan worden. Daarnaast werd in de winter van 1994/1995 een stijldanscursus speciaal voor vrouwen gegeven op de zondagmiddag.
Anekdote: Stijldansmiddagen
Vanaf oktober t/m januari is een stijldanscursus gestart op de zondagmiddag. De opkomst was goed en de sfeer nog beter. Het was een gemoedelijk middagje dansen, waarin we niet alleen de foxtrot, de ‘tjatjatja’ en andere dansen leerden, maar ook het met elkaar heel gezellig hadden. De cursus sloten we af door in stijl te dansen, waarbij Marian een bijzondere rol vervulde. Ze had namelijk spontaan balboekjes gemaakt, waarin vermeld kon worden met wie je gedanst had en hoe je dit ervaren had. Leuk dus! Daarna en tussendoor genoten we van een koud buffet, door onszelf gemaakt. Uiteraard was er een dankwoord voor onze juf die het geheel op haar eigen wijze presenteerde.
(verslag door Anke v.d. Meulen in Flipo nr. 26 – mei 1995)
Het lukte de vrouwengroep in 1995 en ook in 1998 om, wanneer de actieve leden stopten, de fakkel op tijd door te geven aan een nieuw team, zodat ook de jaren daarna veel vrouwenactiviteiten op de agenda bleven staan. Een vrouwenfeest werd zo’n vier keer per jaar georganiseerd en daarnaast nog veel aansprekende activiteiten.
Echter bleef die aanwas van nieuw actieve vrouwen in de nieuwe eeuw niet vanzelfsprekend, zodat het steeds lastiger bleef om de vrouwenavonden te organiseren. Omdat vanwege de geluidsproblemen in het COC-café alleen met een ontheffing volop gedraaid kon worden was er ook onderling strijd om die vier ontheffingen die jaarlijks vrij te vergeven waren. De vrouwengroep organiseerde daarom regelmatig activiteiten in Theatercafé Bouwkunde, waarbij ook de discussie van de ‘besloten avond’ vermeden werd. Initiatieven als de Damessalon (vrouwenmiddag op de tweede zondag van de maand van maart 2005 tot mei 2007) werden nooit geheel omarmd.
In maart 2006 werd aan het bestuur verzocht om weer een echt vrouwenfeest in het COC te mogen organiseren, maar dit werd door het bestuur afgewezen. Na de daarop volgende bestuurscrisis (waarover binnenkort meer) en een herstelperiode kon in november 2006 het eerste vrouwenfeest plaatsvinden in COC-café Face It. Vanaf dat moment werd ieder halfjaar opnieuw een groot vrouwenfeest georganiseerd, naast andere activiteiten voor en door vrouwen.
In 2009 werd een nieuw initiatief gelanceerd om een sportgroep op te richten speciaal voor vrouwen. In eerste instantie werd deze donderdagavond aangeduid met ‘Lesbisch Sporten’, maar vanaf 2010 was de naam ‘IJssel Dykes’ geboren. Hoewel nog jong en onervaren ontving het team bij een voetbaltoernooi in Steenwijk haar eerste beker als ‘meest sportieve team’. Iedere donderdagavond staat een zaalbalsport centraal in gymzaal ‘De Duivengang’ en wordt er gespeeld tot 21.00 uur. Daarna zakt het team af naar het COC-café (en vanaf medio 2015 naar een andere locatie in de binnenstad) om gezellig na te borrelen.
De IJssel Dykes zijn ook buiten de gymzaal actief: tijdens de vakantieperiodes is er een speciaal zomerprogramma en ook worden er regelmatig wandelingen georganiseerd. Daarnaast zijn er al schilderijen vervaardigd en deden ze mee aan het Euro-Song-Gala als Dykes International met het nummer ‘Viva la Diva’.
Vanaf 2013 is de Ladies Lounge actief en worden er zo’n vier a zes keer per jaar speciale activiteiten voor vrouwen georganiseerd. Altijd een gezellig middagcafé, vaak op de zondagmiddag en soms met een optreden of DJ. De Ladies Lounge trekken ook bezoeksters uit de regio en zorgen voor een uitgelaten sfeer.
Extra activiteiten voor vrouwen van 1986 tot nu:
(reguliere vrouwenavonden zonder optreden of thema zijn omwille van de lengte in deze lijst niet opgenomen)
Vrijdag 13 maart 1987: Witte Heksenfeest
Zaterdag 22 januari 1988: Literaire Vrouwenavond met Chawwa Wijnberg (daarna swingen)
Vrijdag 26 mei 1990: Vrouwenavond met Open Podium
Vrijdag 27 oktober 1990: Vrouwencabaret El Jaratel
Zondag 8 maart 1993: Vrouw en Muziek (vanwege Internationale Vrouwendag)
Zaterdag 12 juni 1993: Vrouwenfeest ‘Behind The Dykes’ (in Theatercafé Bouwkunde)
Winter 1994-1995: Stijldanscursus voor vrouwen (10 lessen op de zondagmiddag)
Zaterdag 18 februari 1995: Vrouwenavond (na 24.00 uur gemengd feest)
Zondag 1 oktober 1995: Herfstwandeltocht voor vrouwen
Zondag 14 januari 1996: Winterwandeling
Vrijdag 8 maart 1996: Vrouwenavond (vanwege Internationale Vrouwendag)
Zondag 31 maart 1996: Lentewandeling
Zondag 21 oktober 1996: Stijldansmiddag voor vrouwen
Zondag 13 april 1997: Lesbiaanse Steptocht (Steppen op de Holterberg)
Zaterdag 31 mei 1997: Groots Vrouwenfeest met vrouwenband ‘The Fence’ (in Theatercafé Bouwkunde)
Zaterdag 28 juni 1997: Vrouwenfeest in de Mariakerk (vanwege Roze Zaterdag in Deventer)
Zondag 25 januari 1998: Verhalenvertelster Janna van den Berg
Zondag 8 maart 1998: Mezzosopraan vertolkt werk van vrouwelijke componisten
Zaterdag 23 mei 1998: Vrouwenfeest met Salsaband (in Theatercafé Bouwkunde)
Winter 1999-2000 Klaverjasavond voor vrouwen (iedere vierde donderdag van oktober t/m maart)
Zondag 23 januari 2000: Vrouwen voor Mozambique (solidariteits-middag)
Zondag 6 februari 2000: Schaatsen met de Vrouwengroep (10.00 uur)
Vrijdag 22 september 2000: Vrouwen-Dance-Party
Winter 2000-2001 Klaverjasavond voor vrouwen (iedere eerste donderdag van oktober t/m maart)
Zondag 23 juni 2002: Tennistoernooi voor Vrouwen (Ceintuurbaan te Deventer)
Zaterdag 27 juni 2003: Vrouwenfeest in de Mariakerk (vanwege Roze Zaterdag in Deventer)
Maart 2004: Vrijdag à la Femme (maand lang op vrouwen gerichte activiteiten)
Maart 2005 – mei 2007: DamesSalon – 2e zondag van de maand (eerst in ‘t Gulden Vat, daarna in het verbouwde COC-cafe)
Vanaf oktober 2009: Sporten met de IJssel Dykes (iedere donderdagavond)
Zondag 11 oktober 2009: Chakra & Mandala Workshop (alleen voor vrouwen)
Vrijdag 13 november 2009: Vrouwenfeest met ‘Les Flageolettes’
10 april 2010: Stadswandeling voor lesbo’s
Vrijdag 15 april 2011: Lente Kriebel Party met DJ-Geke
Zondag 24 november 2013: Ladies Lounge – optreden Rina Mushonga (in De Hip, vanwege sluiting COC-café)
Zondag 26 januari 2014: Ladies Lounge – Muziek uit de jaren ’70
Zondag 29 mei 2016: Ladies Lounge met optreden Femmes Vintages
Zondag 31 juli 2016: Ladies Lounge met DJ-Leidy & Barbecue
Zondag 30 oktober 2016: Ladies Lounge met optreden Femke & Lielian Flageolet
Zondag 29 januari 2017: Ladies Lounge met optreden Los Pajaritos
Zondag 30 juli 2017: Ladies Lounge met DJ-Leidy & Hapjesbuffet
Zondag 29 oktober 2017: Ladies Lounge met optreden band McChicks
Zondag 29 april 2018: Ladies Lounge met optreden Sjaan Jordaan
Zondag 29 juli 2018: Ladies Lounge met DJ-Ilja
Zondag 30 september 2018: Ladies Lounge met optreden Margaretha Kleine (Two Dollar Tuesday)
Zondag 19 januari 2020: Ladies Lounge met DJ-Lizzy
Zondag 31 oktober 2021: Ladies Lounge met optreden band Two Dollar Tuesday
Zondag 20 maart 2022: Ladies Lounge met DJ-Lizzy
Zondag 22 mei 2022: Ladies Lounge met optreden zangeres Patricia Foort
Zondag 27 november 2022: Ladies Lounge met optreden band Facets
Zondag 29 oktober 2023: Ladies Lounge met DJ-Ilja
